گنجور

بخش ۲۲ - درمذمت دروغ

دروغ ای برادر ندارد فروغ
بکن تا توانی حذر از دروغ
چوگفتی دروغی شوی بیقرار
که شاید دروغت شودآشکار
دروغ تو چون فاش گرددبه خلق
خجالت طنابیت گردد به حلق
بسی شرمساری کشی از دروغ
بخود میزنی آتشی از دروغ
دروغ ای برادر مگوبا کسی
که درچه فتادند از این ره بسی
دروغ ار شنیدی مرودرپیش
کس ار هست بد مست کم ده میش
دروغ ار بگوئی دروغی بگو
که نتوان نماید کسش روبرو
دروغی که تحقیق اومیتوان
مکن تا توانی بر کس بیان
دروغی که دور است منزل گهش
که بتوانی آئی برون از رهش
نگویم بگولیکن از راه دور
نبیندکس آنجا که دارد عبور
چرا تا بود راست گوئی دروغ
چه لذت دهد در بر باده دروغ

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دروغ ای برادر ندارد فروغ
بکن تا توانی حذر از دروغ
هوش مصنوعی: ای برادر، دروغ هیچ‌گاه روشنی و درخشش ندارد. پس تا جایی که می‌توانی از دروغ بپرهیز.
چوگفتی دروغی شوی بیقرار
که شاید دروغت شودآشکار
هوش مصنوعی: زمانی که دروغ بگویی، دلتنگ و نگران خواهی شد، زیرا ممکن است دروغت روزی فاش شود.
دروغ تو چون فاش گرددبه خلق
خجالت طنابیت گردد به حلق
هوش مصنوعی: اگر دروغ تو برای مردم آشکار شود، تو به شدت شرمنده خواهی شد و مانند طنابی که در گردن می‌اندازند، خود را در خطر خواهی دید.
بسی شرمساری کشی از دروغ
بخود میزنی آتشی از دروغ
هوش مصنوعی: از دروغ باعث شرم و خجالت زیادی می‌شوی و خود را به آتش عذاب می‌اندازی.
دروغ ای برادر مگوبا کسی
که درچه فتادند از این ره بسی
هوش مصنوعی: ای برادر، از دروغ گفتن بپرهیز، چرا که بسیاری از افرادی که به این دام افتاده‌اند، دچار مشکلات زیادی شده‌اند.
دروغ ار شنیدی مرودرپیش
کس ار هست بد مست کم ده میش
هوش مصنوعی: اگر در جایی دروغی درباره‌ی تو شنیدی، نباید ناراحت باشی. مهم این است که خودت را درست نگه‌داری و به رفتارهای خودت توجه کنی.
دروغ ار بگوئی دروغی بگو
که نتوان نماید کسش روبرو
هوش مصنوعی: اگر قرار است دروغی بگویی، بهتر است دروغی بگویی که هیچ کس نتواند آن را بسنجد یا باطل کند.
دروغی که تحقیق اومیتوان
مکن تا توانی بر کس بیان
هوش مصنوعی: اگر نمی‌تونی به حقیقت چیزی پی ببری، بهتر است اون را برای کسی بازگو نکنی.
دروغی که دور است منزل گهش
که بتوانی آئی برون از رهش
هوش مصنوعی: دروغی که فاصله‌ی زیادی دارد، در حقیقت به جایی نمی‌رسد که بتوانی به راحتی از آن عبور کنی.
نگویم بگولیکن از راه دور
نبیندکس آنجا که دارد عبور
هوش مصنوعی: نمی‌خواهم بگویم، اما از راه دور نمی‌تواند ببیند، جایی که دارد عبور می‌کند.
چرا تا بود راست گوئی دروغ
چه لذت دهد در بر باده دروغ
هوش مصنوعی: چرا وقتی راست‌گویی وجود دارد، دروغ باید خوشایند باشد؟ در بزم شراب، دروغ هیچ لذتی ندارد.