بخش ۱۱ - فی التنبیه
مپندار جسم تو چون خاک شد
زلوح جهان اسم تو پاک شد
مپندار چون رفتی از اینجهان
نمانددگر از تونام ونشان
تو را پایه هر جاست برتر شود
توراجا به گلگشت دیگر شود
نگوئی چومردی فنا میشوی
که لابودی و باز لا میشوی
خدا را بسی عالم است ای پسر
که هریک زهر یک بود خوبتر
در آنها دهد سیر بر بندگان
چو ازرفتگان وچوز آیندگان
نه بشنیده گوشم دوچشمم بدید
که شدکرمکی پشه از جا پرید
چو آنکرم شد پشه زامر خدا
شد از عالم آب سوی هوا
مخواه اندرین گفته از من دلیل
که بسیار میباشد از این قبیل
توهم عالمی داشتی در شکم
که میبود قوت توآن دم زدم
کنون اندرین عالمت گشته جا
ببین تا برندت از اینجا کجا
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مپندار جسم تو چون خاک شد
زلوح جهان اسم تو پاک شد
هوش مصنوعی: نپندار که جسم تو همانند خاک از دنیای مادی محو شده است، چرا که نام تو از لوح جهانی پاک و جاودانه خواهد ماند.
مپندار چون رفتی از اینجهان
نمانددگر از تونام ونشان
هوش مصنوعی: نگران نباش که وقتی از این دنیا رفتی، دیگر نام و نشانی از تو باقی نخواهد ماند.
تو را پایه هر جاست برتر شود
توراجا به گلگشت دیگر شود
هوش مصنوعی: هر جا که تو باشی، برتری تو خود را نشان میدهد و باعث میشود که زیباییها در اطراف تو بیشتر نمایان شوند.
نگوئی چومردی فنا میشوی
که لابودی و باز لا میشوی
هوش مصنوعی: هرگز نگو که چون مردانه رفتار میکنی، از بین میروی؛ زیرا تو در واقع همواره به خود بازمیگردی.
خدا را بسی عالم است ای پسر
که هریک زهر یک بود خوبتر
هوش مصنوعی: ای پسر، خداوند دانش فراوانی دارد و هر یک از مخلوقات او به نوعی خاص و زیباست.
در آنها دهد سیر بر بندگان
چو ازرفتگان وچوز آیندگان
هوش مصنوعی: در اینجا میگوید که انسانها در دنیا مانند افرادی هستند که نه تنها به یاد افراد گذشته و رفتگان خود زندهاند، بلکه همچنین به فکر آینده و آیندگان نیز توجه دارند. زندگی و رفتار آنها تحت تأثیر این یادآوریها قرار میگیرد.
نه بشنیده گوشم دوچشمم بدید
که شدکرمکی پشه از جا پرید
هوش مصنوعی: گوشم چیزی نشنیده اما چشمانم دیدهاند که کرمکی از جایش به پرواز درآمد.
چو آنکرم شد پشه زامر خدا
شد از عالم آب سوی هوا
هوش مصنوعی: وقتی که پشهای از آب بیرون میآید، به سوی آسمان پرواز میکند.
مخواه اندرین گفته از من دلیل
که بسیار میباشد از این قبیل
هوش مصنوعی: نخواه که از من برای این سخن دلیل بیاورم، زیرا در این مورد نمونههای زیادی وجود دارد.
توهم عالمی داشتی در شکم
که میبود قوت توآن دم زدم
هوش مصنوعی: تو در شکم مادرت هم زندگی خاصی داشتی که در آن زمان نیازهای تو تأمین میشد.
کنون اندرین عالمت گشته جا
ببین تا برندت از اینجا کجا
هوش مصنوعی: اکنون در این دنیا، جایت را ببین تا ببینیم که از اینجا به کجا خواهی رفت.