گنجور

بخش ۴۴ - حکایت

یکی روز و شب مست بود از مدام
چنین بود تا عمر او شد تمام
رفیقان نهادند او را به قبر
بر احوال او جمله گریان چو ابر
کز اعمال او چون شود کار او
که درگور گردد مددکار او
یکی از رفیقان به بالین وی
سوی قبر شد بهر تلقین وی
بگفتش کنند آنچه از تو سؤال
مبادا شوی مضطرب حال و لال
به پاسخ بگو با دو صد خوشدلی
علی علی علی علی
همان شب بیامد به خواب رفیق
ز شادی رخش سرخ‌تر از عقیق
بگفتش چه شد کار و بارت بگو
بگفتا که شد کار و بارم نکو
چوگفتم علی جای من شد بهشت
عذابی ندیدم ز اعمال زشت
به هر کس به هر حال و هر جا بلی
کس ار دادرس هست باشد علی
شها دادرس نیست غیر از تو کس
به داد من بینوا هم برس

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

یکی روز و شب مست بود از مدام
چنین بود تا عمر او شد تمام
هوش مصنوعی: یک فرد در تمام روز و شب در حال خوشی و مستی بود و این وضعیت ادامه داشت تا زمانی که عمرش به پایان رسید.
رفیقان نهادند او را به قبر
بر احوال او جمله گریان چو ابر
هوش مصنوعی: دوستانش او را به خاک سپردند و همه به حالش اشک می‌ریختند، مانند ابرهایی که باران می‌بارند.
کز اعمال او چون شود کار او
که درگور گردد مددکار او
هوش مصنوعی: به ازای کارهایی که انجام می‌دهد، سرنوشت او رقم می‌خورد، به طوری که پس از مرگش، اعمالش به کمک‌اش می‌آیند.
یکی از رفیقان به بالین وی
سوی قبر شد بهر تلقین وی
هوش مصنوعی: یکی از دوستان به سراغ او رفت تا در لحظه آخر زندگی‌اش به او یادآوری‌هایی درباره مسائل دین و زندگی بکند.
بگفتش کنند آنچه از تو سؤال
مبادا شوی مضطرب حال و لال
هوش مصنوعی: به او گفتند که اگر از تو سؤالی بپرسند، نگران و بی‌صدا نباش.
به پاسخ بگو با دو صد خوشدلی
علی علی علی علی
هوش مصنوعی: به جواب بگو با دو صد خوشحالی و سرور، علی علی علی علی.
همان شب بیامد به خواب رفیق
ز شادی رخش سرخ‌تر از عقیق
هوش مصنوعی: در آن شب، دوست به خوابم آمد و چهره‌اش از خوشحالی، سرخ‌تر از سنگ عقیق شده بود.
بگفتش چه شد کار و بارت بگو
بگفتا که شد کار و بارم نکو
هوش مصنوعی: یکی از دوستان از او پرسید که کار و زندگی‌ات چطور است؟ او پاسخ داد که کار و زندگی‌ام خوب شده است.
چوگفتم علی جای من شد بهشت
عذابی ندیدم ز اعمال زشت
هوش مصنوعی: زمانی که گفتم علی به جای من در بهشت قرار گرفت، هیچ عذابی از کارهای بدی که انجام داده‌ام، ندیدم.
به هر کس به هر حال و هر جا بلی
کس ار دادرس هست باشد علی
هوش مصنوعی: هر فردی در هر صورت و در هر مکانی اگر حامی و یاور داشته باشد، آن حامی علی است.
شها دادرس نیست غیر از تو کس
به داد من بینوا هم برس
هوش مصنوعی: ای پادشاه، غیر از تو کسی نیست که به داد من بیچاره برسد.