گنجور

بخش ۳۵ - مناجات

خدایا توئی خالق کارساز
دری بررخ ما کن از لطف باز
توبردرد هر کس دوا میدهی
توبر بینوایان نوا می دهی
بکن دردما را زرحمت علاج
که بیمار هستیم وناخوش مزاج
براحوال ما بندگان ضعیف
تفضل کن ای کردگار لطیف
به ما عدل توجان گدازی دهد
بکن فضل تا سرفرازی دهد
عزیز آنکه شد عزت او ز توست
ذلیل آنکه شد ذلت او زتوست
گهی دشمنان را کنی پایدار
گهی دوستان را بری پای دار
ببخشی بهکوه و بگیری به کاه
نجوئی ثواب و بشوئی گناه
یکی را به دولت کنی شادمان
یکی را به نکبت کنی توأمان
یکی را دهی تختی وتاج و گنج
یکی را سیه بختی ودردورنج
به عالم بود حد وقدرت که را
که گوید به کار توچون وچرا

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خدایا توئی خالق کارساز
دری بررخ ما کن از لطف باز
هوش مصنوعی: خدایا، تو خالقی هستی که می‌توانی کارهای بزرگ را انجام دهی. از لطف و مهربانی‌ات، در را به روی ما باز کن.
توبردرد هر کس دوا میدهی
توبر بینوایان نوا می دهی
هوش مصنوعی: تو برای هر کسی که دردمند است، درمانی می‌دهی و به بی‌نوایان، آواز سر می‌دهی.
بکن دردما را زرحمت علاج
که بیمار هستیم وناخوش مزاج
هوش مصنوعی: ما به درمان دردهایمان نیاز داریم و از رحمتِ تو خواهش می‌کنیم که ما را درمان کنی، زیرا که بیمار و ناخوش هستیم.
براحوال ما بندگان ضعیف
تفضل کن ای کردگار لطیف
هوش مصنوعی: ای پروردگار مهربان، بر شرایط ما بندگان ناتوان رحمت و لطفی ارزانی بدار.
به ما عدل توجان گدازی دهد
بکن فضل تا سرفرازی دهد
هوش مصنوعی: این بیت به درخواست عاجزانه برای دریافت محبت و لطف از طرف کسی اشاره دارد. گوینده از او می‌خواهد که با بخشش و لطفش، باعث افتخار و سربلندی‌اش شود. به عبارت دیگر، او انتظار دارد که kindness و انصاف طرف مقابل به او کمک کرده و موجب موفقیت و احترام بیشترش گردد.
عزیز آنکه شد عزت او ز توست
ذلیل آنکه شد ذلت او زتوست
هوش مصنوعی: هر کسی که عزت و احترام دارد، آن را از تو به دست آورده است و کسی که ذلیل و بی‌احترام شده، این وضعیت نیز به خاطر توست.
گهی دشمنان را کنی پایدار
گهی دوستان را بری پای دار
هوش مصنوعی: گاهی اوقات دشمنان را در موقعیت قوی قرار می‌دهی و گاهی دوستان را در شرایط ضعیف.
ببخشی بهکوه و بگیری به کاه
نجوئی ثواب و بشوئی گناه
هوش مصنوعی: اگر از کارهای بزرگ و سنگین عذرخواهی کنی و به کارهای کوچک و ناچیز بپردازی، به دنبال پاداش نرو و از گناهت پاک نمی‌شوی.
یکی را به دولت کنی شادمان
یکی را به نکبت کنی توأمان
هوش مصنوعی: یک نفر را با نعمت و خوشبختی شاد می‌کنی و نفر دیگر را همزمان با سختی و بدبختی مبتلا می‌کنی.
یکی را دهی تختی وتاج و گنج
یکی را سیه بختی ودردورنج
هوش مصنوعی: برخی افراد در زندگی دارای قدرت، ثروت و موقعیت‌های عالی هستند، در حالی که دیگران با بدبختی، درد و رنج مواجه‌اند.
به عالم بود حد وقدرت که را
که گوید به کار توچون وچرا
هوش مصنوعی: جهان دارای مرز و محدوده‌ای است که نمی‌شود به هر کسی در مورد کار تو، چه و چرا، چیزی گفت.