بخش ۳۴ - درباره ریاکاران زاهدنما
گذارند داغی به ران ستور
که بشناسدش صاحب از راه دور
چرا داغ زاهدنهد بر جبین
جبین را ندانسته از ران یقین
پی صیدخلق است در صبح وشام
گرفته است تسبیح بر کف چودام
ز طول نمازش مخور هیچ گول
که در رهزنی هست بدتر ز غول
چوخواند قنوت اوخر ونره خر
بهگاه رکوعش دهد سیم وزر
به وقت سجود آید اوخر سوار
که تا پس دهد نیست گر راهوار
نماز ار کند کس به عمر دراز
بدین سان چه حاصل برد از نماز
گنه را چه فرق از عبادات ماست
عبادات ما کی پسندخداست
کسانی که بر دل نهادند داغ
از ایشان مگر شخص یابد فراغ
وگرنه در این زاهدان هیچ نیست
به گفتارشان غیر سر گیج نیست
به زاهدبگوبدمکن دل زمن
خود انصاف ده گفتم از حق سخن
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گذارند داغی به ران ستور
که بشناسدش صاحب از راه دور
هوش مصنوعی: آتش سوزانی به پای اسب میگذارند تا صاحبش او را از دور بشناسد.
چرا داغ زاهدنهد بر جبین
جبین را ندانسته از ران یقین
هوش مصنوعی: چرا زاهدان که به ظاهرسنگینی میپردازند، نشان زخم و داغی را بر پیشانی خود دارند، در حالی که نمیدانند یقین و ایمان واقعی باید از درون انسان نشأت بگیرد.
پی صیدخلق است در صبح وشام
گرفته است تسبیح بر کف چودام
هوش مصنوعی: در صبح و شام، برای شکار دلهای مردم تلاش میکند و در دستانش تسبیح دارد.
ز طول نمازش مخور هیچ گول
که در رهزنی هست بدتر ز غول
هوش مصنوعی: از طولانی بودن نماز او فریب نخور؛ چون در دزدی، خطرش از غول هم بیشتر است.
چوخواند قنوت اوخر ونره خر
بهگاه رکوعش دهد سیم وزر
هوش مصنوعی: وقتی که او در قنوت خود را میخواند، به جای خر به سمت رکوع میرود و به او نقره و طلا داده میشود.
به وقت سجود آید اوخر سوار
که تا پس دهد نیست گر راهوار
هوش مصنوعی: در لحظهای که به سجده میرویم، کسی که در پس ما نشسته است به ما میرسد. این نشان میدهد که هیچ مانعی برای پیشرفت وجود ندارد.
نماز ار کند کس به عمر دراز
بدین سان چه حاصل برد از نماز
هوش مصنوعی: اگر کسی به مدت طولانی نماز بخواند، اما آن نماز به این شکل باشد، چه فایدهای برایش دارد؟
گنه را چه فرق از عبادات ماست
عبادات ما کی پسندخداست
هوش مصنوعی: گناه چه فرقی با عبادات ما دارد؟ آیا عبادات ما مورد پسند خداوند است؟
کسانی که بر دل نهادند داغ
از ایشان مگر شخص یابد فراغ
هوش مصنوعی: کسانی که بر دلشان زخم و درد گذاشتهاند، جز آنکه فردی بتواند از غم و رنج آنها رهایی یابد، نمیتوانند آرامش یابند.
وگرنه در این زاهدان هیچ نیست
به گفتارشان غیر سر گیج نیست
هوش مصنوعی: در این میان زاهدان تنها با حرفهایشان گمراهی و سردرگمی به وجود میآورند و در واقع چیزی از حقیقت ندارند.
به زاهدبگوبدمکن دل زمن
خود انصاف ده گفتم از حق سخن
هوش مصنوعی: به زاهد بگو که دل را از من نگیرد، انصاف بده. من از حقیقت صحبت میکنم.

بلند اقبال