گنجور

بخش ۱۷ - درشرح حال خود گوید

چوعمرم نه وه شد از هفت وهشت
به لهو ولعب روز وشب صرف گشت
چو از سال ده عمرم آمد به بیست
نگشتم خبر زاین که تکلیف چیست
چو از بیست عمر من آمد به سی
نکردم به احوال خود وارسی
ز سی گشت چون سال عمرم چهل
ز خودگشتم از جهل وغفلت خجل
چو سال چهل رو به پنجه نمود
به آن غفلت وجهل من هی فزود
ز پنجاه عمرم چو آمد به شصت
همه عضو من خورد گشت وشکست
به هفتاد افتاد اگر عمر کس
بگو زندگانی ترا گشت بس
رسد عمر کس گر به هشتاد سال
مکن دیگر از روزگارش سؤال
رود گر ز هشتاد سوی نود
بگو زودتر جانش از تن رود
رسد عمر کس از نودگر به صد
مگو دارد از زندگانی رسد
تو را هست اگر عقل و هوش وتمیز
به باطل مکن صرف عمر عزیز

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چوعمرم نه وه شد از هفت وهشت
به لهو ولعب روز وشب صرف گشت
هوش مصنوعی: زمانی که عمرم از هفت سالگی به هشت سالگی گذشت، روز و شب به باطل و بازی گذشت.
چو از سال ده عمرم آمد به بیست
نگشتم خبر زاین که تکلیف چیست
هوش مصنوعی: وقتی که به سن بیست سالگی رسیدم، هنوز نمی‌دانستم که وضعیت و سرنوشتم چگونه است.
چو از بیست عمر من آمد به سی
نکردم به احوال خود وارسی
هوش مصنوعی: وقتی که به سی سالگی رسیدم، هرگز به وضعیت و حال خودم توجه نکردم و ارزشیابی نکردم.
ز سی گشت چون سال عمرم چهل
ز خودگشتم از جهل وغفلت خجل
هوش مصنوعی: وقتی که سال عمرم به چهل رسید، از نادانی و بی‌خبری خودم خجالت‌زده شدم و فهمیدم که چه هزینه‌ای را برای غفلت از حقایق زندگی پرداخته‌ام.
چو سال چهل رو به پنجه نمود
به آن غفلت وجهل من هی فزود
هوش مصنوعی: وقتی که سن من به چهل سال رسید، با غفلت و نادانی من، این نادانی بیشتر و بیشتر شد.
ز پنجاه عمرم چو آمد به شصت
همه عضو من خورد گشت وشکست
هوش مصنوعی: زمانی که به شصت سالگی رسیدم، همه اعضای بدنم آسیب و فرسوده شده‌اند.
به هفتاد افتاد اگر عمر کس
بگو زندگانی ترا گشت بس
هوش مصنوعی: اگر کسی به هفتاد سالگی برسد، می‌تواند بگوید که زندگی‌اش کافی بوده است.
رسد عمر کس گر به هشتاد سال
مکن دیگر از روزگارش سؤال
هوش مصنوعی: اگر کسی به هشتاد سالگی برسد، دیگر از او درباره روزگارش سوال نکن.
رود گر ز هشتاد سوی نود
بگو زودتر جانش از تن رود
هوش مصنوعی: اگر رودخانه به سمت نود حرکت کند، زودتر بگو که جانش از بدن خارج می‌شود.
رسد عمر کس از نودگر به صد
مگو دارد از زندگانی رسد
هوش مصنوعی: زندگی هر فرد به طول عمر او بستگی دارد، بنابراین نباید نگران بود که چند سال زندگی خواهد کرد. مهم این است که چگونه از روزهای زندگی‌مان استفاده کنیم.
تو را هست اگر عقل و هوش وتمیز
به باطل مکن صرف عمر عزیز
هوش مصنوعی: اگر عقل و هوش و درک داری، پس وقت precious خود را صرف چیزهای بیهوده نکن.