بخش ۱۶ - جواب گل به بلبل
به بلبل چنین گفت گل درجواب
که ای واله از ناله ات شیخ وشاب
من از گفت بدگوندارم غمی
تو اینسان چرا نالی از غم همی
چه کار توبامن اگر من بدم
بدازگفت بدگو نمی آیدم
نکوبد نگردد ز بدگوبگو
به بدگوکه بدهم نگردد نکو
کس ار بد اگر خوب از آن خود است
گرفتار سود وزیان خود است
اگر من بدم از برای خودم
من امیدوار از خدای خودم
توای بلبل زار عاشق نیی
به این گفتگو ها تو لایق نیی
توگر راستی عاشقی مرمرا
به من حد تونیست چون وچرا
بودعاشق ار خویشتن بی خبر
چه داند ز نیک وبد وخیر وشر
اگر فاخته گفته هر جائیم
بگوهم نگه کن به یکتائیم
اگر داری اندردل ازما ملال
نیی عاشق ما مکن قیل وقال
بخش ۱۵ - گله کردن بلبل به گل: چو بشنید از فاخته این سخنبخش ۱۷ - پشیمان شدن بلبل از گله خود: چوبشنید بلبل زگل این سخن
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
به بلبل چنین گفت گل درجواب
که ای واله از ناله ات شیخ وشاب
هوش مصنوعی: گل به بلبل گفت که ای عاشق، نالهات مرا به یاد روزهای جوانی و شادابی میاندازد.
من از گفت بدگوندارم غمی
تو اینسان چرا نالی از غم همی
هوش مصنوعی: من از سخنان ناخوشایند خود غمگین هستم، پس چرا تو از غم خود ناله میزنی؟
چه کار توبامن اگر من بدم
بدازگفت بدگو نمی آیدم
هوش مصنوعی: اگر من آدم بدی هستم، تو چه کار میتوانی با من بکنی؟ بدیهایی که به زبان میآورم، به خودم مربوط است و بر تو تاثیری ندارد.
نکوبد نگردد ز بدگوبگو
به بدگوکه بدهم نگردد نکو
هوش مصنوعی: اگر کسی به شما ناشایست بگوید، با او درگیر نشوید؛ چون اگر شما پاسخ ندهید، زشتی او همچنان باقی میماند، اما اگر با نیکی پاسخ دهید، نیروی نیکو در شما نمایان خواهد شد.
کس ار بد اگر خوب از آن خود است
گرفتار سود وزیان خود است
هوش مصنوعی: هر کس اگر دچار بدی شود، و این بدی به او مربوط باشد، در واقع خود را به دردسر و زیان انداخته است.
اگر من بدم از برای خودم
من امیدوار از خدای خودم
هوش مصنوعی: اگر من در نظر خودم بد هستم، اما امیدوارم که خداوند نسبت به من رحمت و لطف داشته باشد.
توای بلبل زار عاشق نیی
به این گفتگو ها تو لایق نیی
هوش مصنوعی: ای بلبل غمگین، تو شایسته این صحبتها نیستی، عشق تو از این گفتگوها فراتر است.
توگر راستی عاشقی مرمرا
به من حد تونیست چون وچرا
هوش مصنوعی: اگر واقعاً عاشق باشی، نباید هیچ چون و چرایی برای من باقی بگذاری.
بودعاشق ار خویشتن بی خبر
چه داند ز نیک وبد وخیر وشر
هوش مصنوعی: اگر کسی عاشق خود باشد و از خود بیخبر، چگونه میتواند از خوب و بد و خیر و شر آگاه باشد؟
اگر فاخته گفته هر جائیم
بگوهم نگه کن به یکتائیم
هوش مصنوعی: اگر کبوتر فاخته بگوید هر جا هستی بگو تا من به یکتاییام نگاه کنم.
اگر داری اندردل ازما ملال
نیی عاشق ما مکن قیل وقال
هوش مصنوعی: اگر در دل خود از ما ناراحتی داری، عاشق ما نباش و در مورد ما صحبت نکن.