گنجور

شمارهٔ ۴۴۴

چه اول مهربان بودی چه آخر کینه جو گشتی
بسی شیرین زبان بودی چه تندوتلخ گو گشتی
ز شرم عارضت خورشید تابان منکسف آمد
مگر امروز با خورشید رخشان روبرو گشتی
چرا ای شانه از حال دل زارم نیی آگه
تو کاندر حلقه های زلف دلبر موبه مو گشتی
دلا در هرزه گردی گشتی آخر شهره در عالم
ز بس کاندر سراغ ماهرویان کو به کو گشتی
شدی گه معتکف درچین گیسوی پریرویان
به پیش زلف چون چوگانشان گاهی چو گوگشتی
نگفتم با پریشان زلف جانان همنشین کو شو
کنون دیدی که همچون من پریشان تر از او گشتی
بلنداقبال از آن گشتی بلند اقبال درعالم
که از قید علایق رستی و بی آرزو گشتی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چه اول مهربان بودی چه آخر کینه جو گشتی
بسی شیرین زبان بودی چه تندوتلخ گو گشتی
هوش مصنوعی: در آغاز، با مهربانی و لطف برخورد می‌کردی، اما به تدریج تبدیل به فردی کینه‌توز شدی. زمانی که بسیار شیرین زبان و خوش‌صحبت بودی، حالا تبدیل به کسی شده‌ای که با تندی و تلخی صحبت می‌کند.
ز شرم عارضت خورشید تابان منکسف آمد
مگر امروز با خورشید رخشان روبرو گشتی
هوش مصنوعی: به خاطر زیبایی چهره‌ات، خورشید از شرم به پشت پرده خزیده است، مگر اینکه امروز با خورشید درخشان رو به رو شده‌ای.
چرا ای شانه از حال دل زارم نیی آگه
تو کاندر حلقه های زلف دلبر موبه مو گشتی
هوش مصنوعی: چرا، ای شانه، از حال دل غمگین من آگاهی نداری، وقتی که تو خود در حلقه‌های موهای دلبر به دقت گشته‌ای؟
دلا در هرزه گردی گشتی آخر شهره در عالم
ز بس کاندر سراغ ماهرویان کو به کو گشتی
هوش مصنوعی: ای دل، تو تا به حال در جاهای بیهوده سرگردان بودی، اما حالا به خاطر این که از یکباره به جستجوی دختران زیبا پرداخته‌ای، به شهرتی در دنیا رسیده‌ای.
شدی گه معتکف درچین گیسوی پریرویان
به پیش زلف چون چوگانشان گاهی چو گوگشتی
هوش مصنوعی: تو در گیسوان افسونگرانی به طوری گرفتار شده‌ای که گویی در میان زلف‌هایشان مثل چوب چوگان به بازی سرگرم هستی، و گاه‌گاه به یاد آن‌ها می‌افتی.
نگفتم با پریشان زلف جانان همنشین کو شو
کنون دیدی که همچون من پریشان تر از او گشتی
هوش مصنوعی: نگفتم که با زلف‌های آشفته محبوبه‌ام هم‌نشین باش، حالا ببین که چقدر از من نیز پریشان‌تر شده‌ای.
بلنداقبال از آن گشتی بلند اقبال درعالم
که از قید علایق رستی و بی آرزو گشتی
هوش مصنوعی: شما زمانی در زندگی خود به موفقیت و شانس بلند دست می‌یابید که از وابستگی‌ها و خواسته‌های خود رها شوید و بی‌خواسته زندگی کنید.