گنجور

شمارهٔ ۳۶۶

ای دل نیی عاشق برو بر خویشتن بهتان مزن
خود را سمندر نیستی بر آتش سوزان مزن
آتش زدی برخرمنم ز آن سوختی جان وتنم
بس کن به جا بنشین دمی بر آتشم دامن مزن
تو مرد این میدان نیی تو رستم دستان نیی
غازی مشوبازی مکن منداز گوچوگان مزن
بنگر به روی وموی اوجا گیرد درگیسوی او
اما نصیحت گوش کن خود را بدان مژگان مزن
گر زخمت از جانان رسد بر زخم خودمرهم منه
ور دردت از دلبر بود پس حرفی از درمان مزن
خواهی وصال یار را آسان مدان این کار را
پولاد بازو نیستی هی مشت بر سندان مزن
ای دل بلنداقبال شو بی فکروفارغ بال شو
بهر دونان دست طلب بردامن دونان مزن

اطلاعات

وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای دل نیی عاشق برو بر خویشتن بهتان مزن
خود را سمندر نیستی بر آتش سوزان مزن
هوش مصنوعی: ای دل، اگر عاشقی، به خودت رجوع کن و به خودت تهمت نزن. مانند سمندری نیستی که بر آتش سوزان بگدازد.
آتش زدی برخرمنم ز آن سوختی جان وتنم
بس کن به جا بنشین دمی بر آتشم دامن مزن
هوش مصنوعی: تو آتش به خرمن من زدی و این باعث سوختن جان و تن من شد. حالا دیگر بس کن و به آرامی در کنار من بنشین، از دامن خود به آتش نزن.
تو مرد این میدان نیی تو رستم دستان نیی
غازی مشوبازی مکن منداز گوچوگان مزن
هوش مصنوعی: تو در این میدان قدرت نداری، تو مانند رستم دستان نیستی. نمی‌توانی در این کارها بازی کنی و نباید ریسک کنی.
بنگر به روی وموی اوجا گیرد درگیسوی او
اما نصیحت گوش کن خود را بدان مژگان مزن
هوش مصنوعی: به چهره و موهای او نگاه کن، اما از زیبایی‌های او درس عبرت بگیر و خودت را در این زیبایی‌ها غرق نکن. از این رو، بی‌جهت در آرزوی او نباش.
گر زخمت از جانان رسد بر زخم خودمرهم منه
ور دردت از دلبر بود پس حرفی از درمان مزن
هوش مصنوعی: اگر زخم تو از طرف معشوق باشد، بر زخم خود مرهم نگذار، و اگر درد تو ناشی از دلبر است، پس دیگر دربارهٔ درمان صحبت نکن.
خواهی وصال یار را آسان مدان این کار را
پولاد بازو نیستی هی مشت بر سندان مزن
هوش مصنوعی: اگر به دنبال رسیدن به معشوق خود هستی، این کار را آسان نپندار. برای این کار به قدرت و استقامت بالایی نیاز داری، پس بیهوده انرژی خود را در جایی که فایده‌ای ندارد تلف نکن.
ای دل بلنداقبال شو بی فکروفارغ بال شو
بهر دونان دست طلب بردامن دونان مزن
هوش مصنوعی: ای دل، رویای بزرگ و امیدواری را در سر پرورش بده و خودت را از نگرانی‌ها رها کن. برای دستیابی به خواسته‌ها، به درگاه انسان‌های ممتاز و برجسته رو بیاور و خود را با افراد فرودست سروکار نداشته باش.