گنجور

غزل شمارهٔ ۹۳۵

حسرتی در دل از آن لاله قبا می‌پیچد
که چودستار چمن بر سر ما می‌پیچد
نبض هستی چقدرگرم تپش پیمایی‌ست
موی آتش زده بر خویش چها می‌پیچد
تا نفس هست حباب من و جولان هوس
نیست آرام سری را که هوا می‌پیچد
چه زمین و چه فلک ‌گوشهٔ زندان دل است
ششجهت ‌کلفت این تنگ فضا می‌پیچد
نالهٔ ما به چه تدبیر تواند برخاست
همچو نی صد گره اینجا به عصا می‌پیچد
ناتوانی ‌که به جز مرگ ندارد سپری
به چه امید سر از تیغ قضا می‌پیچد
استخوان‌بندی اوهام ز بس بی‌مغز است
آرزوها همه بر بال هما می‌پیچد
صورخیزست ندامت ز شکست دل ما
که بساط دو جهان را به صدا می‌پیچد
عبرت مرگ کسان سلسلهٔ خجلت ماست
رشته از هرکه شود باز به ما می‌پیچد
قدرت افسانهٔ ابرام نخواهد بیدل
نفس ازبی‌اثریها به دعا می‌پیچد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

حسرتی در دل از آن لاله قبا می‌پیچد
که چودستار چمن بر سر ما می‌پیچد
هوش مصنوعی: در دل حسرتی وجود دارد از لاله‌ای که به زیبایی در چمن سر به افراز کرده، به محض اینکه دستار سبز چمن بر سر ما سایه می‌افکند.
نبض هستی چقدرگرم تپش پیمایی‌ست
موی آتش زده بر خویش چها می‌پیچد
هوش مصنوعی: نبض زندگی چقدر پرنشط و فعال است، در حالی که شعله‌های آتش به دور خود می‌چرخند و در حال پیچ و تاب خوردن هستند.
تا نفس هست حباب من و جولان هوس
نیست آرام سری را که هوا می‌پیچد
هوش مصنوعی: تا وقتی که زندگی جاری است و آرزوها در حرکت، آرامش برای کسی که درگیر این خواسته‌هاست وجود ندارد.
چه زمین و چه فلک ‌گوشهٔ زندان دل است
ششجهت ‌کلفت این تنگ فضا می‌پیچد
هوش مصنوعی: این جهان و آسمان، هر دو در حقیقت مانند گوشه‌ای از زندان دل انسان هستند. در این فضا که بسیار تنگ و محدود است، احساسات و افکار مختلف به هم می‌پیچند.
نالهٔ ما به چه تدبیر تواند برخاست
همچو نی صد گره اینجا به عصا می‌پیچد
هوش مصنوعی: ناله و فریاد ما به چه شیوه‌ای می‌تواند بلند شود، مانند نی که به خاطر چندین گره، در اینجا به آرامی و با دقت پیچیده می‌شود.
ناتوانی ‌که به جز مرگ ندارد سپری
به چه امید سر از تیغ قضا می‌پیچد
هوش مصنوعی: کسی که جز مرگ هیچ نیازی ندارد و از هیچ راهی نمی‌تواند از قضا و تقدیر فرار کند، به چه دلیلی تلاش می‌کند تا از چنگال سرنوشت بگریزد؟
استخوان‌بندی اوهام ز بس بی‌مغز است
آرزوها همه بر بال هما می‌پیچد
هوش مصنوعی: ساختار و پایه‌ی خیال‌ها به خاطر بی‌مغزی و پوچی‌شان، باعث می‌شود که تمام آرزوها مانند پرنده‌ای بر روی بال‌های حماسی و بلند پرواز کنند.
صورخیزست ندامت ز شکست دل ما
که بساط دو جهان را به صدا می‌پیچد
هوش مصنوعی: ندامت و پشیمانی ما از دل‌شکستگی‌ام، به‌قدری بزرگ است که صدایش تمام جهان را به هم می‌ریزد.
عبرت مرگ کسان سلسلهٔ خجلت ماست
رشته از هرکه شود باز به ما می‌پیچد
هوش مصنوعی: مرگ افرادی که از خانواده یا نسل ما هستند، باعث عبرت و اندیشه ما می‌شود. هر شخصی که به ما نزدیک شود یا ما را تحت تأثیر قرار دهد، تأثیراتش به ما بر می‌گردد.
قدرت افسانهٔ ابرام نخواهد بیدل
نفس ازبی‌اثریها به دعا می‌پیچد
هوش مصنوعی: قدرت افسانه‌ای است که ابرام (حضرت ابراهیم) به آن دست یافته است و نفس بیدل از نداشتن اثر خویش به دعا و نیایش مشغول می‌شود.