غزل شمارهٔ ۷۳۶
زندگی شوخی کمین رمیست
فرصت گیر و دار صبحدمیست
بسکه تنگ است عرصهٔ امکان
چون نگه هرطرف روی قدمیست
پوست بر تن دربدن ممسک
همچو ماهی جدایی درمیست
عجز خوش استقامتی دارد
بار نُه آسمان به دوش خمیست
یاس پیموده ام ز باده مپرس
جام و مینای اشک چشم نمیست
به سر خود که خاک پای توام
خاک پای تو را به خود قسمیست
هم به خود یک نگهتغافل زن
اگر آیینه قابل ستمیست
هرکجا عشق چهرهپرداز است
سایه هم صورت سیهقلمیست
بر فلک میتوان شد از تسلیم
پایهٔ عزت هلال خمیست
بیدل از دامگاه صحبت خلق
سرکشدن بهجیب خویش رمیست
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
زندگی شوخی کمین رمیست
فرصت گیر و دار صبحدمیست
هوش مصنوعی: زندگی مثل یک شوخی است و هر لحظه میتواند به پایان برسد، پس باید از فرصتی که داری استفاده کنی و لحظهها را غنیمت بشماری.
بسکه تنگ است عرصهٔ امکان
چون نگه هرطرف روی قدمیست
هوش مصنوعی: به قدری فضای ممکنات محدود است که وقتی اطراف را مینگری، هر طرف که نگاه کنی، فقط یک گام بیشتر پیش نمیروی.
پوست بر تن دربدن ممسک
همچو ماهی جدایی درمیست
هوش مصنوعی: پوشش بدن در حالتی به تنگی پوست درآورده شده است، مانند ماهی که از آب جدا شده و در موقعیتی سخت قرار دارد.
عجز خوش استقامتی دارد
بار نُه آسمان به دوش خمیست
هوش مصنوعی: ناتوانی میتواند استقامت و پایداری را به همراه داشته باشد؛ حتی اگر بار سنگین و دشواریها بر دوش فرد باشد، او باز هم میتواند از پس آن برآید.
یاس پیموده ام ز باده مپرس
جام و مینای اشک چشم نمیست
هوش مصنوعی: من در دنیای عشق و احساسات غرق شدهام، پس از من درباره نوشیدنی و شراب نپرس. جام اشکهایم، همانی است که نشاندهندهی غم و اندوه من است.
به سر خود که خاک پای توام
خاک پای تو را به خود قسمیست
هوش مصنوعی: من به خودم قسم میخورم که خاک پای تو را بر سرم میگذارم و به آن افتخار میکنم.
هم به خود یک نگهتغافل زن
اگر آیینه قابل ستمیست
هوش مصنوعی: به خودت یک نگاهی بینداز و اگر در آینه ضعفی مشاهده میکنی، بیتوجهی کن.
هرکجا عشق چهرهپرداز است
سایه هم صورت سیهقلمیست
هوش مصنوعی: هر جایی که عشق جلوهگر باشد، سایه هم به شکلی زیبا و دلربا جلوه میکند.
بر فلک میتوان شد از تسلیم
پایهٔ عزت هلال خمیست
هوش مصنوعی: با تسلیم و پذیرش، میتوان به اوج عزت و greatness رسید، همانند هلالی که بر آسمان میدرخشد.
بیدل از دامگاه صحبت خلق
سرکشدن بهجیب خویش رمیست
هوش مصنوعی: بیدل از مکانی که در آن در جمع مردم است، نمیتواند به سادگی خود را به دمنوش و راحتی درونی برساند.

بیدل دهلوی