غزل شمارهٔ ۷۱۹
به زخم هستی اگر شرم بخیه پردازیست
عرقکن ای شررکاغذ آنچه غمازیست
بهفرصت نفسی چندصحبت است اینجا
تأملیکه درین بزم باکه دمسازیست
نه دیگذشت و نه فردا به پیش میآید
تجدد من و ما تا قیامت آغازیست
به غیر ساختگی نیست نقش عالم رنگ
شکست نیز در اینکارخانه پردازیست
چوشمع غیرت تسلیم هم جنون دارد
تلاش ما همه تا نقش پا سراندازیست
ز وضع چرخ اقامت نمیتوان فهمید
دماغ بیضهٔ عنقا همیشه پروازیست
به حکم عجز سراز سجده برشکن بیدل
کهگرد اگر دمد از خاکگردنافرازیست
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
به زخم هستی اگر شرم بخیه پردازیست
عرقکن ای شررکاغذ آنچه غمازیست
هوش مصنوعی: اگر در زندگی زخمهایی وجود دارد که باید به آنها رسیدگی کرد، پس باید به جدیت و شجاعت به مشکلات و دردها پرداخته شود و از بیان آنها هراسی نداشته باشیم.
بهفرصت نفسی چندصحبت است اینجا
تأملیکه درین بزم باکه دمسازیست
هوش مصنوعی: در اینجا لحظاتی برای گفتوگو و اندیشیدن وجود دارد. باید در این جمع دوستانه توجه کنیم و با یکدیگر همنوا شویم.
نه دیگذشت و نه فردا به پیش میآید
تجدد من و ما تا قیامت آغازیست
هوش مصنوعی: نه گذشتهای وجود دارد و نه آیندهای در پیش است؛ بلکه تغییر و تحول من و شما همچنان ادامه دارد و تا قیامت این روندی بیپایان است.
به غیر ساختگی نیست نقش عالم رنگ
شکست نیز در اینکارخانه پردازیست
هوش مصنوعی: هیچ چیزی در این دنیای عمل و واقعیت بدون ساخت و پرداخت نیست، حتی رنگهای شکسته و نقشهای دنیایی هم نتیجهی همین فرآیندهای هنری و خلق و خوی انسانی است.
چوشمع غیرت تسلیم هم جنون دارد
تلاش ما همه تا نقش پا سراندازیست
هوش مصنوعی: غیرت مانند شمعی است که در برابر تسلیم شدن، دیوانهوار میسوزد و تلاش ما فقط برای آن است که ردپایی از خود به جا بگذاریم.
ز وضع چرخ اقامت نمیتوان فهمید
دماغ بیضهٔ عنقا همیشه پروازیست
هوش مصنوعی: از وضعیت و تغییرات این دنیا نمیتوان به وضعیت واقعی و درونی افرادی مانند عنقا پی برد، زیرا همیشه دارای حالت پرواز و آزادگی هستند.
به حکم عجز سراز سجده برشکن بیدل
کهگرد اگر دمد از خاکگردنافرازیست
هوش مصنوعی: به خاطر ناتوانیات، سر را از سجده برمیدار، بیدل، زیرا اگر از خاک برخیزی، به بزرگی و بلندآوانی میپردازی.

بیدل دهلوی