گنجور

غزل شمارهٔ ۵۷

گذشتگان که هوس دیده‌اند دنیا را
به پیش خود همه پس دیده‌اند دنیا را
دوام‌کلفت دل آرزو نخواهی کرد
در آینه دو نفس دیده‌اند دنیا را
چوصبح هیچ‌کس اینجا بقا نمی‌خواهد
هزار بار ز بس دیده‌اند دنیا را
دل دو نیم چوگندم نموده‌اند انبار
اگر به قدر عدس دیده‌اند دنیا را
به احتیاط قدم زن‌که عافیت‌طلبان
سگ گسسته مرس دیده‌اند دنیا را
مقیدان به چه نازند ازین تماشاگاه
به چشم باز قفس دیده‌انددنیا را
دمی به حکم هوس چشم آب باید داد
که دود آتش خس دیده‌اند دنیا را
به‌قدر جاه و حشم انفعال در جوش است
هما کجاست مگس دیده‌اند دنیا را
چه‌آگهی وچه‌غفلت چه‌زندگی‌وچه‌مرگ
قیامت همه‌کس دیده‌اند دنیا را
وداع قافلهٔ اعتبارکن بیدل
همین صدای جرس دیده‌اند دنیا را

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گذشتگان که هوس دیده‌اند دنیا را
به پیش خود همه پس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: گذشتگان که آرزو کردند دنیا را ببینند، اکنون در نظر خود همه چیز را درباره دنیا پشت سر گذاشته‌اند.
دوام‌کلفت دل آرزو نخواهی کرد
در آینه دو نفس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: اگر بخواهی به دنبال آرزوها و خواسته‌های خود باشی، نباید به دنیا توجه کنی؛ زیرا در آینه‌نشینی دو نفس، به حقیقت زندگی پی‌می‌بری و از آن عبور می‌کنی.
چوصبح هیچ‌کس اینجا بقا نمی‌خواهد
هزار بار ز بس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: در صبح زود هیچ‌کس نمی‌خواهد که در اینجا بماند، چرا که بارها دنیای پر از تغییرات و مشکلات را دیده‌اند و این تجربه‌ها آن‌ها را خسته کرده است.
دل دو نیم چوگندم نموده‌اند انبار
اگر به قدر عدس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: دل من به اندازهٔ دو نیم شده است، مثل گندم که در انباری نگهداری می‌شود. اگر دنیا را به اندازهٔ یک دانهٔ عدس ببینند، چه دور به نظر می‌رسد.
به احتیاط قدم زن‌که عافیت‌طلبان
سگ گسسته مرس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: با احتیاط قدم بردار، زیرا افرادی که به دنبال آسایش و راحتی هستند، دنیا را به گونه‌ای دیده‌اند که انگار با حیوانات وحشی رو به رو شده‌اند.
مقیدان به چه نازند ازین تماشاگاه
به چشم باز قفس دیده‌انددنیا را
هوش مصنوعی: کسانی که به زندگی مادی وابسته‌اند، چرا از این تماشای دنیای فریبنده ناز و نازک‌دلی می‌کنند، وقتی که با چشم باز قفس این دنیا را دیده‌اند؟
دمی به حکم هوس چشم آب باید داد
که دود آتش خس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: لحظه‌ای برای خواسته‌های دل، باید چشم را به آب بسپاریم؛ زیرا دنیا مشکلات و دردهای زیادی را دیده است.
به‌قدر جاه و حشم انفعال در جوش است
هما کجاست مگس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: به اندازه مقام و زندگی‌اش، تأثیر او در محیطش محسوس است. آیا کسی غیر از مگس، دنیا را دیده است؟
چه‌آگهی وچه‌غفلت چه‌زندگی‌وچه‌مرگ
قیامت همه‌کس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: آیا کسی از آدم‌ها می‌داند که زندگی و مرگ چقدر در تب و تابند؟ همه افراد دنیا را دیده‌اند و از آن آگاهند.
وداع قافلهٔ اعتبارکن بیدل
همین صدای جرس دیده‌اند دنیا را
هوش مصنوعی: وداع با کاروان شهرت و اعتبار، در دل بیدل، فقط صدای زنگ مسیر را می‌شنویم که نشان‌دهندهٔ عبور از دنیا است.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۵۷ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1396/03/21 14:06
رهگذر

بسیار تاثیرگذار