بیدل دهلویغزل شمارهٔ ۵۱
مکن سراغ غبارِ ز پا نشستهٔ ما را
رسیده گیر به عنقا پرِ شکستهٔ ما را
گذشته‌ایم به پیری ز صیدگاه فضولی
بس است ناوک عبرت زه‌ِ گسستهٔ ما را
فراهم آمدن رنگ و بو ثبات ندارد
به رشتهٔ رگ گل بسته‌اند دستهٔ ما را
هوای گلشن فردوس در قفس بنشاند
خیالِ در پس زانوی دل نشستهٔ ما را
ز دام چرخ پس از مرگ هم کجاست رهایی
حساب کیست به مجمر سپندِ جستهٔ ما را
بهانه‌جوی خیالیم واعظ این چه جنون است
به حرف و صوت مسوزان دماغ خستهٔ ما را
مگیر خرده به مضمون خون‌چکیدهٔ بیدل
ستم‌فشار مکن زخمِ تازه‌بستهٔ ما را
غزل شمارهٔ ۵۰: محبت بس که پر کرد از وفا جان و تن ما راغزل شمارهٔ ۵۲: نشاند بر مژه اشک ز هم گسستهٔ ما را
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مکن سراغ غبارِ ز پا نشستهٔ ما را
رسیده گیر به عنقا پرِ شکستهٔ ما را
هوش مصنوعی: به دنبال آثار گرد و غباری که بر پاهای ما نشسته نباش، به پر شکسته و ناچیز ما که شبیه پر پرنده‌ای افسانه‌ای است، نگاه کن.
گذشته‌ایم به پیری ز صیدگاه فضولی
بس است ناوک عبرت زه‌ِ گسستهٔ ما را
هوش مصنوعی: ما از جوانی و روزهای پرهیجان عبور کرده‌ایم و حالا وقت آن رسیده که از گذشته درس بگیریم. دیگر جست‌وجوی بی‌مورد در خاطرات و اشتباهات‌مان کافی است.
فراهم آمدن رنگ و بو ثبات ندارد
به رشتهٔ رگ گل بسته‌اند دستهٔ ما را
هوش مصنوعی: جان و دل ما به زیبایی‌ها و خوشبوئی‌ها وابسته است، اما این زیبایی‌ها و عطرها هیچ گاه پایدار نیستند. ما مانند گل‌هایی هستیم که به رشته‌ای متصل شده‌ایم و در این دنیا موقتی قرار داریم.
هوای گلشن فردوس در قفس بنشاند
خیالِ در پس زانوی دل نشستهٔ ما را
هوش مصنوعی: هوا و احساس بهشت در دل ما نشسته و آرزوی آن را به وجود می‌آورد که در قفسی محبوس باشیم، در حالی که دل‌تنگی ما به یاد آن زیبایی و خوشی‌هاست.
ز دام چرخ پس از مرگ هم کجاست رهایی
حساب کیست به مجمر سپندِ جستهٔ ما را
هوش مصنوعی: پس از مرگ، رهایی از دام تقدیر کجا است؟ چه کسی می‌تواند حساب رفتار ما را در آتش زدن پاکیزه‌گی‌ها و نفرت‌ها بکند؟
بهانه‌جوی خیالیم واعظ این چه جنون است
به حرف و صوت مسوزان دماغ خستهٔ ما را
هوش مصنوعی: ما به دنبال بهانه‌ای هستیم و واعظ، این دیوانگی چیست؟ چرا با سخن و صدا، ذهن خسته ما را آزار می‌دهی؟
مگیر خرده به مضمون خون‌چکیدهٔ بیدل
ستم‌فشار مکن زخمِ تازه‌بستهٔ ما را
هوش مصنوعی: به کسی که در مورد نوشته‌های بیدل انتقاد می‌کند، نگو که نباید به این مضامین توجه کند. همچنین، لطفاً به زخم‌های تازه‌ای که هنوز درمان نشده‌اند، آسیب نزن.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۵۱ به خوانش عندلیب
حاشیه ها
1394/10/02 10:01
سید مجتبی فتاحی
در مصرع دوم بیت پنجم سپند درست است....
1395/12/22 08:02
مهدی نورقربانی
با سلام
حساب کیست به مجمر سپند جسته ی مارا
و
بهانه جوی خیالیم و واعظ این چه جنون است
صحیح است