غزل شمارهٔ ۵۰۶
در ندامتگل مقصود به بر نزدیک است
دامنی هست به دستیکه به سر نزدیک است
دوری منزل مقصود ز خودبینیهاست
اگر از خویشکنی قطع نظر نزدیک است
رهبرکام تو پاس نفس است ای غواص
سر این رشته نگهدارگهر نزدیک است
ای هوس آنهمه مغرور اقامت نشوی
نسبت سنگهم اینجا بهشرر نزدیک است
همهگویند جدا نیست زما دلبرما
ما چنین دور چراییم اگر نزدیک است
ترک اوهام جسد مژدهٔگردونتازیست
بیضه هرگه شکند رستن پرنزدیک است
ناتوانی ز چه رو صید خیالم نکند
تاب این رشته به آن مویکمر نزدیک است
سیرها در هوسآباد تمنا کردیم
منزل یاس، ز هر راهگذر نزدیک است
همه مقصدطلبان دام لغزش گیرند
گر بدانندکه منزل چهقدر نزدیک است
نفستگام فنا، میشمرد غفلت چند
آنچه دور استکنون وقت دگر نزدیک است
بیدلآنجاکه جنون منصب عزت بخشد
نسبت آبله با دیدهٔ تر نزدیک است
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در ندامتگل مقصود به بر نزدیک است
دامنی هست به دستیکه به سر نزدیک است
هوش مصنوعی: در حالتی که احساس پشیمانی و افسوس وجود دارد، هدف و مقصود به صفری نزدیکتر است، همانطور که دامن به دستی که بالا سر قرار دارد، نزدیک است.
دوری منزل مقصود ز خودبینیهاست
اگر از خویشکنی قطع نظر نزدیک است
هوش مصنوعی: برای رسیدن به هدف اصلی، باید از خودبینی و خودخواهی دوری کرد. اگر از خواب و خیالهای بیمورد خود دست برداری، نزدیکتر به مقصد خواهی بود.
رهبرکام تو پاس نفس است ای غواص
سر این رشته نگهدارگهر نزدیک است
هوش مصنوعی: ای غواص، تو هماکنون باید مراقب نفس خود باشی، زیرا نزدیک به گنج و حقیقت هستی. پس هوشیار باش و این مسیر را درست بپیمای.
ای هوس آنهمه مغرور اقامت نشوی
نسبت سنگهم اینجا بهشرر نزدیک است
هوش مصنوعی: ای دل! تو به این مکان دلخوش نباش، چرا که حتی سنگها هم میتوانند با شعلههای آتش در اینجا نزدیک شوند و آرامش تو را برهم زنند.
همهگویند جدا نیست زما دلبرما
ما چنین دور چراییم اگر نزدیک است
هوش مصنوعی: همه میگویند که محبوب ما از ما جدا نیست، اما اگر او به ما نزدیک است، پس چرا ما اینقدر دور هستیم؟
ترک اوهام جسد مژدهٔگردونتازیست
بیضه هرگه شکند رستن پرنزدیک است
هوش مصنوعی: ترک اوهام جسد به منزلهٔ خبر خوش از آسمان است و این که هرگز نمیگذارد خواستهها شکسته شوند، به زودی به حقیقت نزدیک میشود.
ناتوانی ز چه رو صید خیالم نکند
تاب این رشته به آن مویکمر نزدیک است
هوش مصنوعی: ناتوانی من در چیست که توانایی به تصویر کشیدن خیالاتم را ندارم؟ این موضوع به اندازهای دشوار است که اندکی تا آن خیال نزدیک میشود.
سیرها در هوسآباد تمنا کردیم
منزل یاس، ز هر راهگذر نزدیک است
هوش مصنوعی: ما در آرزوی رسیدن به منزل یاس، از هر رهگذری درخواست کردیم و سیرهای ما در جستجوی آنجا هستند.
همه مقصدطلبان دام لغزش گیرند
گر بدانندکه منزل چهقدر نزدیک است
هوش مصنوعی: همه افرادی که به دنبال مقاصد خود هستند، اگر بدانند که هدفشان چقدر به آنها نزدیک است، ممکن است دچار اشتباه و لغزش شوند.
نفستگام فنا، میشمرد غفلت چند
آنچه دور استکنون وقت دگر نزدیک است
هوش مصنوعی: نفست در حال پیشرفت به سوی زوال است و غفلت تو باعث شده تا تعداد لحظاتی که از دست رفته را نتوانی بشماری؛ حال آنکه آنچه در دور دست بود، اکنون به زودی به تو نزدیک میشود.
بیدلآنجاکه جنون منصب عزت بخشد
نسبت آبله با دیدهٔ تر نزدیک است
هوش مصنوعی: در جایی که عشق و دیوانگی باعث پیدایش مقام و احترام میشود، تفاوت درد و رنج ناشی از آن با احساسات عمیق و اشکهای عاشقانه بسیار نزدیک و مشابه است.
حاشیه ها
1396/08/23 18:10
دوری منزل مقصود ز خودبینیهاست
اگر از خویشکنی قطع نظر نزدیک است
همه مقصدطلبان دامن لغزش گیرند
گر بدانندکه منزل چهقدر نزدیک است
1401/05/25 01:07
سعید
سِیرها در هوس آبادِ تمنا کردیم...

بیدل دهلوی