غزل شمارهٔ ۵۰۵
از بس قماش دامن دلدار نازک است
دستم ز کار اگر نرود کار نازک است
از طوف گلشنت ادبم منع میکند
کیفیت درشتی این خار نازک است
تا دم زنی چو آینه گردانده است رنگ
این کارگاه جلوه چه مقدار نازک است
عرض وفا مباد وبال دگر شود
ای ناله عبرتی که دل یار نازک است
تا گشت جنبش مژه سیل بنای اشک
بیپرده شد که طینت هموار نازک است
ای نازنین طبیب ز دردت گداختم
پیش آ،که نالهٔ من بیمار نازک است
فرصت کفیل این همه غفلت نمیشود
خوابت گران و سایهٔ دیوار نازک است
مشکل به نفی خود کنم اثبات مدعا
آیینه وهم و خاطر زنگار نازک است
وحدت به هیچ جلوه مقابل نمیشود
بیرنگ شو که آینه بسیار نازک است
اظهار ما ز حوصله آخر به عجز ساخت
چندان که ناله خون شده منقار نازک است
اندیشه در معاملهٔ عشق داغ شد
آیینه اوست یا منم، اسرار نازک است
بیدل نمیتوان ز سر دل گذشتنم
این مشت خون ز آبله صد بار نازک است
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از بس قماش دامن دلدار نازک است
دستم ز کار اگر نرود کار نازک است
هوش مصنوعی: به خاطر نازکی و لطافت دامن محبوب، نمیتوانم به راحتی کاری انجام دهم. اگر کار به این لطافت نرود، خود به خود مشکل خواهد شد.
از طوف گلشنت ادبم منع میکند
کیفیت درشتی این خار نازک است
هوش مصنوعی: از زیباییهای باغ تو آموختهام که با احترام باید رفتار کنم، زیرا این خار ظریف میتواند به راحتی زخم بزند.
تا دم زنی چو آینه گردانده است رنگ
این کارگاه جلوه چه مقدار نازک است
هوش مصنوعی: تا زمانی که تو صحبت میکنی، مانند آینه، این کارگاه به نمایش میآید و نشان میدهد که چه میزان این کار ظریف و زیباست.
عرض وفا مباد وبال دگر شود
ای ناله عبرتی که دل یار نازک است
هوش مصنوعی: جوانمردی و صداقت نباید به قیمت رنج و درد دیگری باشد، زیرا دل معشوق بسیار حساس است و ناله و زاری میتواند او را آزار دهد.
تا گشت جنبش مژه سیل بنای اشک
بیپرده شد که طینت هموار نازک است
هوش مصنوعی: زمانی که مژهها به حرکت درمیآیند، سیلاب اشک بیهیچ پردهای جاری میشود، زیرا طبیعت انسان بهگونهای است که لطیف و حساس است.
ای نازنین طبیب ز دردت گداختم
پیش آ،که نالهٔ من بیمار نازک است
هوش مصنوعی: ای عزیز، برای درمان درد من به سوی من بیا، زیرا که صدای نالهام از شدت بیماری بسیار نرم و ضعیف است.
فرصت کفیل این همه غفلت نمیشود
خوابت گران و سایهٔ دیوار نازک است
هوش مصنوعی: فرصت برای جبران این همه بیتوجهی فراهم نمیشود. خواب تو سنگین است و سایهٔ دیوار بسیار نازک و شکننده است.
مشکل به نفی خود کنم اثبات مدعا
آیینه وهم و خاطر زنگار نازک است
هوش مصنوعی: من برای اثبات نظریهام باید به چالش خود بپردازم؛ چرا که ذهن و تخیلم همچون آینهای کدر و شکننده است.
وحدت به هیچ جلوه مقابل نمیشود
بیرنگ شو که آینه بسیار نازک است
هوش مصنوعی: برای رسیدن به حقیقت واحد، نباید به ظواهر و جلوههای بیرونی توجه کرد. برای این کار باید از تمامی رنگها و تفاوتها دوری کنیم؛ زیرا آینهای که به ما حقیقت را نشان میدهد، بسیار حساس و لطیف است.
اظهار ما ز حوصله آخر به عجز ساخت
چندان که ناله خون شده منقار نازک است
هوش مصنوعی: ما به حدی از صبر و تحمل رسیدهایم که به جایی میرسیم که به عجز و ناتوانی دچار میشویم؛ به گونهای که صدای نالهام به اندازهای رقیق و حساس شده که مانند نوک پرندهای نازک است.
اندیشه در معاملهٔ عشق داغ شد
آیینه اوست یا منم، اسرار نازک است
هوش مصنوعی: در فکر کردن به عشق، این موضوع داغ و حساس شده است که آیا او دلیل این احساسات است یا من؟ این روابط و احساسات عمیق و ظریف هستند.
بیدل نمیتوان ز سر دل گذشتنم
این مشت خون ز آبله صد بار نازک است
هوش مصنوعی: از دل نمیتوانم به راحتی عبور کنم، این درد عمیق و پرایه، از هزاران زخم کوچک نیز حساستر است.
حاشیه ها
1400/07/16 09:10
موسوی فاخر fakher۱۳۳۸@gmail.com
سلام
وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن می باشد که اشتباه مفاعلن فعلاتن... آمده است.

بیدل دهلوی