گنجور

غزل شمارهٔ ۲۷۲۸

تا چند ناز غازه و رنج حنا کشی
نقاش قدرتی اگر از رنگ پاکشی
عرض‌کمال آینه موقوف سادگی‌ست
زان جوهرت چه سود که خط بر صفا کشی
حیرت غنیمت است مبادا چو گرد‌باد
چشمی به‌ گردش آری و جام هوا کشی
بار دلت به ناله رسانی سبک شود
کز پای ‌کوه رشته به زور صدا کشی
بیرون‌ نُه فلک فکنی طرح‌ کشت و کار
تا دانه‌ای سلامت ازین آسیا کشی
با این شکست و عجز رسا موی چینی‌ایم
آسان مدان ‌که دامنش از دست ما کشی
بار وفا دمی ‌که شود طاقت آزما
غیر از عرق دگر چه به دوش حیا کشی
مخمل رضا به مشق سجودت نمی‌دهد
خط بر زمین مگر ز نی بوریا کشی
دوش غنا ستمکش ناز هوس مباد
بار جهان خوشست‌ که بر پشت پا کشی
گر آگهی ز خفّت اوضاع احتیاج
دست آنقدر میاز که ننگ دعا کشی
غافل مشو ز مزد تلاش فروتنی
شاید که سایه‌ای کنی ایجاد واکشی
بیدل ‌گذشت عمر و نه‌ا‌ی فارغ از امل
بگسیخت رشته و تو همان درکشاکشی

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تا چند ناز غازه و رنج حنا کشی
نقاش قدرتی اگر از رنگ پاکشی
هوش مصنوعی: چند وقت دیگر باید به زیبایی‌های ظاهری و ناز و عذرخواهی ادامه دهی، در حالی که اگر هنرمند واقعی باشی می‌توانی با حذف رنگ‌های کاذب، زیبایی واقعی را به نمایش بگذاری.
عرض‌کمال آینه موقوف سادگی‌ست
زان جوهرت چه سود که خط بر صفا کشی
هوش مصنوعی: زیبایی آینه به سادگی آن بستگی دارد؛ بنابراین، از چه چیزی سود می‌بری که بر صفای آن خط بکشید؟
حیرت غنیمت است مبادا چو گرد‌باد
چشمی به‌ گردش آری و جام هوا کشی
هوش مصنوعی: تعجب و شگفتی فرصتی ارزشمند است، پس مواظب باش که مانند طوفان، ناگهان به دور خود بچرخی و در پی آرزوهای ناپایدار بروی.
بار دلت به ناله رسانی سبک شود
کز پای ‌کوه رشته به زور صدا کشی
هوش مصنوعی: وقتی که غم و اندوه را با ناله و فریاد به بیرون بریزی، احساس سبکی و راحتی خواهی کرد، همان‌طور که فردی که در کنار کوه ایستاده با تمام زورش صدایی را به گوش دیگران می‌رساند.
بیرون‌ نُه فلک فکنی طرح‌ کشت و کار
تا دانه‌ای سلامت ازین آسیا کشی
هوش مصنوعی: برای ایجاد و پرورش کاشت و برداشت مزرعه، باید از دنیای خارج فراتر بروی و به طور جدی کار کنی تا بتوانی حتی یک دانه سالم از این آسیاب به دست آوری.
با این شکست و عجز رسا موی چینی‌ایم
آسان مدان ‌که دامنش از دست ما کشی
هوش مصنوعی: با این ناکامی و ناتوانی که داریم، نباید فکر کنیم که به سادگی می‌توانیم از موی چینی و لطافت آن جدا شویم، چرا که دامن او به دست ما وابسته است.
بار وفا دمی ‌که شود طاقت آزما
غیر از عرق دگر چه به دوش حیا کشی
هوش مصنوعی: وقتی که زمان امتحان وفا فرا می‌رسد و توانایی ما را می‌سنجد، غیر از شرم و خجالت چه بار دیگری می‌توانی بر دوش بکشی؟
مخمل رضا به مشق سجودت نمی‌دهد
خط بر زمین مگر ز نی بوریا کشی
هوش مصنوعی: اگر با عبادت و خضوع خود بر روی زمین خط نندازید، مثل اینکه مخمل نرم و لطیف رضا، جای سجده‌تان را نشان نخواهد داد. فقط با نی بوریا می‌توان مانند سجده‌تان اثری بر زمین گذاشت.
دوش غنا ستمکش ناز هوس مباد
بار جهان خوشست‌ که بر پشت پا کشی
هوش مصنوعی: دیروز، شنیدم که زحمت‌کش و ستم‌دیده، در دلش آرزوهای خوشی دارد. اما دنیا خوش است، چون تو می‌توانی به راحتی آن را پشت پا بزنی و به آن پشت کناره‌گیری کنی.
گر آگهی ز خفّت اوضاع احتیاج
دست آنقدر میاز که ننگ دعا کشی
هوش مصنوعی: اگر از شرایط نامناسب و ناراحت‌کننده‌ای که در آن هستی آگاه باشی، دیگر نیازی نیست که دست به دعا ببری و عذابی بابت آن احساس کنی.
غافل مشو ز مزد تلاش فروتنی
شاید که سایه‌ای کنی ایجاد واکشی
هوش مصنوعی: هرگز از پاداش زحمت و تلاش در humildity غافل نشو، شاید این تواضع باعث شود که تأثیری مثبت و قابل توجه در زندگی‌ات بگذاری.
بیدل ‌گذشت عمر و نه‌ا‌ی فارغ از امل
بگسیخت رشته و تو همان درکشاکشی
هوش مصنوعی: عمر تو گذشت و هنوز نتوانستی از آرزوها و خواسته‌هایت رها شوی. زندگی‌ات مانند یک رشته‌ای است که گسسته شده، و تو همچنان درگیر کشمکش‌ها و مشغله‌های روزمره‌ای.