گنجور

غزل شمارهٔ ۲۳۲

با همه افسردگی مفت تماشاییم ما
موجها د‌ارد پری چندان که میناییم ما
رنگ‌ها گل کرده‌ایم اما در آغوش عدم
بیضهٔ طاووس زیر بال عنقاییم ما
منزل ما محمل ما، سعی ما افتادگیست
همچو اشک ازکاروان لغزش پاییم ما
بیخودی‌عمری‌ست ازدل‌می‌کشد رخت‌نفس
تا برون خود جهانی دیگر آراییم ما
نردبان چاک دل تا قصرگردون بردن است
چون سحر از خویش آسان برنمی‌آییم ما
گوشهٔ آرام دیگر ازکجا یابد کسی
چون نفس در خانهٔ دل هم نمی‌پاییم ما
امتیاز وصل و هجران دورباش‌کس مباد
آه ازین غفلت‌که با او نیزتنهاییم ما
صرفهٔ کوشش ندارد یاد عمر رفته‌ام
فرصت ازکف می‌رود تا دست می‌ساییم ما
تا به‌همت بگذریم ازهرچه می‌آید به پیش
همچوفرصت یک‌قلم دی ساز فرداییم‌ما
بی‌حضوری نیست‌استقبال از خود رفتگان
سجده‌ای‌کردی به دامانی که می‌آییم ما
شوخی آثار معنی بی‌عبارت مشکل است
فاش‌ترگوییم او هم اوست تا ماییم ما
بی‌محاباکیست بیدل از سر ما بگذرد
چون شکست آبله یک قطره دریاییم ما

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

با همه افسردگی مفت تماشاییم ما
موجها د‌ارد پری چندان که میناییم ما
هوش مصنوعی: ما با وجود تمامی ناراحتی‌ها و اندوه‌ها، خود را مشغول تماشا و لذت از زندگی می‌بینیم؛ حتی اگر در دل‌مان غم و پریشانی باشد، باز هم به دنبال زیبایی‌ها و لحظات خوش هستیم.
رنگ‌ها گل کرده‌ایم اما در آغوش عدم
بیضهٔ طاووس زیر بال عنقاییم ما
هوش مصنوعی: ما در دنیایی پر از زیبایی و رنگ‌ها زندگی می‌کنیم، اما در عین حال، وجود ما به گونه‌ای است که تحت تأثیر ناچیزی قرار داریم. در واقع، ما همچون جوجه‌طاووسی هستیم که زیر بال پرنده‌ای بزرگ‌تر قرار داریم و قدرت و عظمت آن را می‌چشیم.
منزل ما محمل ما، سعی ما افتادگیست
همچو اشک ازکاروان لغزش پاییم ما
هوش مصنوعی: خانه ما، جایی است که در آن زندگی می‌کنیم و تلاش ما بر این است که humble و فروتن باشیم، مانند اشکی که از کاروان به زمین می‌افتد و نشانه‌ای از لغزش و شکست است. ما هم در مسیر زندگی ممکن است دچار لغزش شویم.
بیخودی‌عمری‌ست ازدل‌می‌کشد رخت‌نفس
تا برون خود جهانی دیگر آراییم ما
هوش مصنوعی: انسان بدون دلیل و بی‌هدف، عمرش را صرف دل‌مشغولی‌ها و احساسات می‌کند، تا اینکه از درون خود، جهانی دیگر و متفاوت بسازد.
نردبان چاک دل تا قصرگردون بردن است
چون سحر از خویش آسان برنمی‌آییم ما
هوش مصنوعی: برای رسیدن به آرزوها و اهداف بزرگ، باید قدم‌هایی محکم و استوار برداشت. اما همچون سحر که ما خود را به راحتی نمی‌توانیم از چنگال خیال و خواسته‌هایمان رها کنیم، پس برای دستیابی به قله‌ها باید با صبر و تلاش همراه باشیم.
گوشهٔ آرام دیگر ازکجا یابد کسی
چون نفس در خانهٔ دل هم نمی‌پاییم ما
هوش مصنوعی: هیچ‌کس نمی‌تواند گوشه‌ای از آرامش و سکون را پیدا کند، حتی خود ما هم نمی‌توانیم نفس بکشیم و از دل خود غافل شویم.
امتیاز وصل و هجران دورباش‌کس مباد
آه ازین غفلت‌که با او نیزتنهاییم ما
هوش مصنوعی: این بیت به بیان حالتی پرداخته که انسان در عین نزدیکی و وصال، ممکن است احساس تنهایی کند. گوینده به این موضوع اشاره می‌کند که جدایی و دوری از محبوب، دردناک است و غفلت از این رابطه می‌تواند موجب تنهایی عمیق‌تری شود. در اینجا، اهمیت ارتباط و آگاهی از این احساسات مورد تأکید قرار می‌گیرد.
صرفهٔ کوشش ندارد یاد عمر رفته‌ام
فرصت ازکف می‌رود تا دست می‌ساییم ما
هوش مصنوعی: تلاش و زحمت ما برای یادآوری عمر از دست رفته سودی ندارد؛ زیرا فرصت‌ها از دست می‌روند و ما هنوز در حال فکر کردن به آن‌ها هستیم.
تا به‌همت بگذریم ازهرچه می‌آید به پیش
همچوفرصت یک‌قلم دی ساز فرداییم‌ما
هوش مصنوعی: با تلاش و اراده، از هر چیزی که به سر راه ما می‌آید عبور می‌کنیم، زیرا ما اکنون در حال ساخت فردای خود هستیم.
بی‌حضوری نیست‌استقبال از خود رفتگان
سجده‌ای‌کردی به دامانی که می‌آییم ما
هوش مصنوعی: بی‌حضور کسی، یعنی کسانی که حضور ندارند، به استقبال از خودشان می‌آیند، و این نشان می‌دهد که شما برای آنها احترام زیادی قائل هستید و به خاطر رفتنشان احساس نیاز می‌کنید. مثل اینکه با سجده‌ای بر دامن کسی که می‌آید، نشان می‌دهید که هنوز هم به یاد آنها هستید و به نوعی آن‌ها را فراموش نکرده‌اید.
شوخی آثار معنی بی‌عبارت مشکل است
فاش‌ترگوییم او هم اوست تا ماییم ما
هوش مصنوعی: بازگو کردن معناهای عمیق گاهی کار سختی است. بهتر است واضح‌تر بگوییم که او همان‌گونه است که ما هستیم.
بی‌محاباکیست بیدل از سر ما بگذرد
چون شکست آبله یک قطره دریاییم ما
هوش مصنوعی: بیدل بدون هیچ نگرانی از ما می‌گذرد، چون وقتی که یک قطره از دریا می‌شکند، ما هم مانند آن قطره هستیم.