غزل شمارهٔ ۲۱
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۲۱ به خوانش عندلیب
حاشیه ها
گر میروی امشب ز برم هیچ غمی نیست
چون راه سفر پیشه کنی راه کمی نیست
سر منزل مقصود تو هر خانه که باشد
من نیک بدانم که چو قلبم حرمی نیست
در چشم من این اشک ببین و مشو غره
کز آه جهان سوز من اما کرمی نیست
صدبار پس پرده هویدا شد و دیدم
در بتکده صوفی دوران صنمی نیست...
_ _ U U _ _ U U _ _ U U _ _
غزلی در همین وزن سرودۀ بیخود
ما ذات خدائیم و پر از دردِ...نفس ها
آزاده فنائیم و درین کنج...قفس ها
با شیوه ی تعّبیر و حسی قحطِ مُروّت
بر یوسف مصری کرمی بود....عدس ها
بر فطرت عاشقدل و بر باطن عارف
دنیا نفسی منفعلی بود...هوس ها
دریابِ حیات و رگ امکان نِگری ها
بر خضرِ دلم تهمتِ حس...بود...نفس ها
در دشت جنون ناله گری و...حسِ محمِل
بر فطرتِ من مشتعلی بود...جرس ها
بیخود
با درود
در بیت هفتم، مصراع دوم، واژه ی « خویش» به اشتباه « خوبش » تایپ شده است .
کارتان عالی است . سپاس.
در ابیات:
2 جزگرد => جز گرد
4 جزکج => جز کج
4 پیچ وخمی => پیچ و خمی
4 دراینجا => در اینجا
5 هوسهاکه => هوسها که
5 هرچند => هر چند
6 نازکریمان => ناز کریمان
8 دراینجا => در اینجا
9 توگشودیم => تو گشودیم
9 کارکمی => کار کمی
مطمئن نیستم ولی قضا درست تر به نظر میرسه تا غذا. (قضا و قسمت)
بیدل! من و بیکاری و معشوق تراشی
جز شوقِ برهمن، صنمی نیست در اینجا
.
.
.
مبحثی در روانشناسیِ رابطه مطرح هست که میگوید فردِ عاشق، ایده آل هایی را در ذهن دارد و با انتسابِ این ایده آل ها به طورِ ضمنی به معشوق، معشوق را در تخیل و توهم به ایده آل های خود نزدیک میکند و عشقش به معشوق افزون تر میشود.
.
به عبارتی شاید معشوق مقدارِ بسیار زیادی از صفاتی که در تصورِ عاشق هست را دارا نباشد و همین مسئله در انتها موجباتِ توقعاتِ بسیار و در آخر تزلزلِ روابطِ عاشقانه را باعث میشود.
.
بیدل در این بیت به همین مسئله اشاره دارد که ما با تصوراتِ خود در حالِ معشوق تراشی هستیم و در اصل عاشقِ شوق و ایده آل های خود میشویم و معشوق، بیرون از تفکر و اندیشه ی ما نیست.
در بیت دوم :
"رمز دو جهان ،در ورق آینه خواندیم"درست است