گنجور

غزل شمارهٔ ۱۷۶۸

ز ساز قافله ما که ما و من جرس استش
بجز غبار عدم نیست آنچه پیش وپس استش
کسی چه فیض برد از بهار عشرت امکان
که چون سحر همه پرواز رنگ در قفس استش
ز کسب فضل حیاکن‌ کزین دوروزه تخیل
کمال اگر همه عشق است خفت هوس استش
ز مال غیرتعب چیست اغنیای جهان را
محیط در خور امواج وقف دیده خس استش
مراد دهر به تشویش انتظار نیرزد
میی‌ که جام تو دارد خمار پیشرس استش
دمی‌که عرض تحمل دهد اسیر محبت
مقابل دو جهان یکدل دو نیم بس استش
مرو به زحمت عقبا مدو به خفت دنیا
هوس سگی‌ست‌ که اینهاگسستن مرس استش
چو شمع چند توان زیست داغدار تعین
حذر ز ساز حیاتی‌که سوختن نفس استش
درتن هوسکده بیدل چه ممکنست قناعت
به مور اگر نگری حسرت پر مگس استش

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز ساز قافله ما که ما و من جرس استش
بجز غبار عدم نیست آنچه پیش وپس استش
هوش مصنوعی: از ساز کاروان ما که تنها صدای زنگ است، جز غبار عدم چیزی در پیش و پس آن وجود ندارد.
کسی چه فیض برد از بهار عشرت امکان
که چون سحر همه پرواز رنگ در قفس استش
هوش مصنوعی: هیچ‌کس از لذت‌های بهار عشق بهره‌ای نمی‌گیرد، چون همچون سحر، همه زیبایی‌ها و رنگ‌ها در قفس محبوس هستند.
ز کسب فضل حیاکن‌ کزین دوروزه تخیل
کمال اگر همه عشق است خفت هوس استش
هوش مصنوعی: از به دست آوردن علم و فضیلت پرهیز کن، زیرا در این دنیا که فقط دو روز است، اگر چه تمامی عشق به کمال به نظر می‌رسد، اما در واقع خواب و آرزو است.
ز مال غیرتعب چیست اغنیای جهان را
محیط در خور امواج وقف دیده خس استش
هوش مصنوعی: مال دیگران چه ارزشی دارد، وقتی که ثروتمندان جهان در دریاهای طوفانی زندگی می‌کنند؟ آن‌ها مانند درخت خسی هستند که در برابر امواج زندگی آسیب‌پذیرند.
مراد دهر به تشویش انتظار نیرزد
میی‌ که جام تو دارد خمار پیشرس استش
هوش مصنوعی: زندگی پر از حواشی و نگرانی است و ارزش ندارد که برای چیزی که در انتظارش هستیم، خود را درگیر کنیم. هیچ چیزی به اندازه لذت یک جام می که حال و هوای خاصی دارد، ارزشمند نیست.
دمی‌که عرض تحمل دهد اسیر محبت
مقابل دو جهان یکدل دو نیم بس استش
هوش مصنوعی: لحظه‌ای که تحمل و بردباری نشان داده می‌شود، عشق و محبت می‌تواند فرد را حتی در برابر تمام چالش‌های دنیا یکپارچه و هماهنگ کند.
مرو به زحمت عقبا مدو به خفت دنیا
هوس سگی‌ست‌ که اینهاگسستن مرس استش
هوش مصنوعی: به زحمت‌هایی که برای آخرت به وجود می‌آورید نروید و دنیا را با خواب و غفلت پشت سر نگذارید، زیرا در نهایت این‌ها فقط آرزوهایی بی‌ارزش هستند.
چو شمع چند توان زیست داغدار تعین
حذر ز ساز حیاتی‌که سوختن نفس استش
هوش مصنوعی: چند وقت می‌توان در حالتی که دلتنگی و ناراحتی است زندگی کرد؟ باید از زندگی‌ای که در آن نفس کشیدن به معنای سوختن و رنج کشیدن است، دوری کرد.
درتن هوسکده بیدل چه ممکنست قناعت
به مور اگر نگری حسرت پر مگس استش
هوش مصنوعی: در وجود یک انسان پر از آرزو و حرص، چگونه ممکن است به یک مورچه قناعت کند؟ اگر به اطرافش بنگرد، حسرتی بزرگ شبیه به پرواز مگس را خواهد دید.