گنجور

غزل شمارهٔ ۱۶۴۳

چینی هوسان عبرت مستور ببینید
رسوایی موی سر فغفور ببینید
دام است پراکنده و صیدی به نظر نیست
هنگامه‌ ی این سلسله‌ ی کور ببینید
بی‌پرده عیان است چه دنیا و چه عقبا
در بستن مژگان همه را عور ببینید
خلقی است درین عرصه جنون‌تاز تعین
کر و فرآثارپر مور ببینید
این سال و مه عیش ‌که دیدید ز احباب
تا حشر همان عبرت عاشور ببینید
روزی دو تماشای حلاوتگه هستی
از روزنهٔ خانهٔ زنبور ببینید
اشکال درین دشت و در آثار سیاهی است
نزدیکی هر جلوه ز خود دور ببینید
صد فاید در پرده اخلاق نهان است
مرهم شده بر هیأت ناسور ببینید
الفتکدهٔ انجمن‌آرایی مستان
در یکدلی از خوشهٔ انگور ببینید
ذرات جهان چشمهٔ انوار تجلی است
هرسنگ‌که آید به نظرطورببینید
تمییز بد و نیک درین بزم حجاب است
تا هست نگه مایهٔ مقدور ‌ببینید
آن جلوه ‌که در عالم امکان نتوان دید
در آینهٔ بیدل معذور ببینید

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چینی هوسان عبرت مستور ببینید
رسوایی موی سر فغفور ببینید
هوش مصنوعی: ببینید که چگونه هوس‌های چینی‌ها بزرگ و مخفی است و رسوایی و عیب‌های موی سر فغفور را مشاهده کنید.
دام است پراکنده و صیدی به نظر نیست
هنگامه‌ ی این سلسله‌ ی کور ببینید
هوش مصنوعی: در این لحظه، همه جا پر از دام‌های پراکنده است و هیچ شکار یا طعمه‌ای به چشم نمی‌خورد. اوج این وضعیت نابسامان و گیج‌کننده را ببینید.
بی‌پرده عیان است چه دنیا و چه عقبا
در بستن مژگان همه را عور ببینید
هوش مصنوعی: وضوح دارد که هم در این دنیا و هم در آخرت چه می‌گذرد. اگر کسی به خوبی چشم باز کند، متوجه می‌شود که همه انسان‌ها در نهایت دچار نقص و عیب هستند.
خلقی است درین عرصه جنون‌تاز تعین
کر و فرآثارپر مور ببینید
هوش مصنوعی: در این فضا افرادی وجود دارند که در جنون و هیجان زندگی می‌کنند، به گونه‌ای که آثار زندگی‌شان به وضوح قابل مشاهده است.
این سال و مه عیش ‌که دیدید ز احباب
تا حشر همان عبرت عاشور ببینید
هوش مصنوعی: در این سال و ماه، شادی‌هایی که با دوستان خود داشتید را به یاد داشته باشید، چرا که تا قیامت تنها درس‌هایی که از واقعه عاشورا می‌توانید بگیرید، همین تجارب است.
روزی دو تماشای حلاوتگه هستی
از روزنهٔ خانهٔ زنبور ببینید
هوش مصنوعی: روزی دو بار زیبایی و شیرینی وجود را از پنجرهٔ خانهٔ زنبور مشاهده کنید.
اشکال درین دشت و در آثار سیاهی است
نزدیکی هر جلوه ز خود دور ببینید
هوش مصنوعی: در این دشت و در نشانه‌های سیاهی، هر نوری که می‌بینیم، از خودمان دور است. از این رو، همه چیز در این فضا دچار نقص و مشکل است و ما باید از جلوه‌ها فاصله بگیریم.
صد فاید در پرده اخلاق نهان است
مرهم شده بر هیأت ناسور ببینید
هوش مصنوعی: بسیاری از خیرات و خوبی‌ها در زیر لایه‌های اخلاقی پنهان شده‌اند، مانند درمانی که بر زخم عمیق زده شده است. این مسائل را باید با دقت و توجه مشاهده کرد.
الفتکدهٔ انجمن‌آرایی مستان
در یکدلی از خوشهٔ انگور ببینید
هوش مصنوعی: محل دوستی و گردهمایی محبوبان را در همدلی و اتحاد نظاره کنید که چگونه در کنار هم شاداب و پر نشاط هستند، مانند خوشه‌ای از انگور که به زیبایی کنار هم قرار گرفته‌اند.
ذرات جهان چشمهٔ انوار تجلی است
هرسنگ‌که آید به نظرطورببینید
هوش مصنوعی: ذرات موجود در جهان مانند چشمه‌هایی هستند که نور و زیبایی خود را به نمایش می‌گذارند. هر سنگی که به چشم بیاید، جلوه‌ای از این نور و زیبایی را نشان می‌دهد.
تمییز بد و نیک درین بزم حجاب است
تا هست نگه مایهٔ مقدور ‌ببینید
هوش مصنوعی: در این جشن و میهمانی، بینایی و قدرت تشخیص خوب و بد به وسیله حجاب‌ها و محدودیت‌ها پنهان شده است؛ تا زمانی که نیرویی که در دسترس است وجود داشته باشد.
آن جلوه ‌که در عالم امکان نتوان دید
در آینهٔ بیدل معذور ببینید
هوش مصنوعی: زیبایی‌ و شکوهی که در این جهان قابل مشاهده نیست، می‌توانید آن را در آینه‌ی دل و روحی که بی‌خبر و متوجه است، ببینید.