گنجور

غزل شمارهٔ ۱۶۴۱

دل خلوت اندیشهٔ یار است ببینید
این آینه در شغل چه‌کار است ببینید
زان پیش که بر خرمن ما برق فرو شد
آن شعله که امروز شرار است‌ ‌ببینید
در بحر چو گوهر نتوان چشم گشودن
امروز که‌ گوهر به کنار است ببینید
بر نسخهٔ هستی مپسندید تغافل
هرچند خطش جمله غباراست ببینید
حرفیست به نقش آمده نیرنگ دو عالم
دیگر به شنیدن چه مدار است ببینید
سرمایهٔ هر ذره ز خورشید مثالیست
این قبافله‌ها آینه‌بار است ببینید
ازکثرت آیینهٔ رعنایی آن ‌گل
هر بلبل ازین باغ هزار است ببینید
از حلقهٔ زنجیر تحیر نتوان جست
هر ششجهت آیینه دچار است ببینید
از جلوه چه لازم به خیال آینه چیدن
ای غیرپرستان همه یار است ببینید
هرگه مژه برهم رسد این باغ خزان است
تا فرصت نظاره بهار است ببینید
هرجا نم اشکی بتپد در کف خاکی
ای خوش‌نگهان بیدل زار است ببینید

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دل خلوت اندیشهٔ یار است ببینید
این آینه در شغل چه‌کار است ببینید
هوش مصنوعی: دل انسان محلی برای تفکر و دلتنگی برای معشوق است. نگاهی به این آینه بیندازید و ببینید که در این فضای خلوت چه کاری در حال انجام است.
زان پیش که بر خرمن ما برق فرو شد
آن شعله که امروز شرار است‌ ‌ببینید
هوش مصنوعی: قبل از اینکه آتش بر مزرعه ما ببارد، نگاهی به شعله‌ای که امروز وجود دارد، بیندازید.
در بحر چو گوهر نتوان چشم گشودن
امروز که‌ گوهر به کنار است ببینید
هوش مصنوعی: امروز نمی‌توان در دریا به دنبال گوهر بود، زیرا گوهر در کنار دریا قرار دارد و باید آن را مشاهده کرد.
بر نسخهٔ هستی مپسندید تغافل
هرچند خطش جمله غباراست ببینید
هوش مصنوعی: در زندگی، به خاطر غفلت‌هایی که ممکن است وجود داشته باشد، نباید به سادگی از کنار مهم‌ترین نکات بگذرید، حتی اگر ظاهراً آنها به چشم نیایند. به دقت نگاه کنید و چیزهای مهم را شناسایی کنید.
حرفیست به نقش آمده نیرنگ دو عالم
دیگر به شنیدن چه مدار است ببینید
هوش مصنوعی: یک سخن به شکل و شمایل آمده که در واقع فریب دو جهان را در بردارد، پس به شنیدن آن اهمیت ندهید و فقط به مشاهده‌اش بپردازید.
سرمایهٔ هر ذره ز خورشید مثالیست
این قبافله‌ها آینه‌بار است ببینید
هوش مصنوعی: هر ذره‌ای از جهان می‌تواند نور و انرژی خورشید را در خود داشته باشد و این نشان می‌دهد که این جهان مانند آینه‌ای است که جلوه‌گاه زیبایی‌ها و مفاهیم عمیق است. با دقت و توجه می‌توان این جلوه‌ها را دید.
ازکثرت آیینهٔ رعنایی آن ‌گل
هر بلبل ازین باغ هزار است ببینید
هوش مصنوعی: از شدت زیبایی و درخشندگی آن گل، هر بلبل در این باغ هزار بار به آن می‌نگرد.
از حلقهٔ زنجیر تحیر نتوان جست
هر ششجهت آیینه دچار است ببینید
هوش مصنوعی: در اینجا گفته شده که نمی‌توان از زنجیر سردرگمی و تردید رها شد، چرا که همواره در هر جهتی که نگاه کنیم، حقیقت و واقعیت دچار تغییر و تلاطم است. پس بهتر است به وضوح و روشنی در فهم مسائل توجه کنیم.
از جلوه چه لازم به خیال آینه چیدن
ای غیرپرستان همه یار است ببینید
هوش مصنوعی: برای چه به تزیین آینه فکر می‌کنید؟ ای کسانی که به عالم معنوی بی‌اعتنا هستید، همه این زیبایی‌ها و جذابیت‌ها را مشاهده کنید.
هرگه مژه برهم رسد این باغ خزان است
تا فرصت نظاره بهار است ببینید
هوش مصنوعی: هر بار که پلک‌هایم را می‌زنم، انگار این باغ به زودی به رنگ خزان درمی‌آید. پس تا وقتی که فرصت دیدن بهار وجود دارد، باید زیبایی‌ها را تماشا کرد.
هرجا نم اشکی بتپد در کف خاکی
ای خوش‌نگهان بیدل زار است ببینید
هوش مصنوعی: هر جایی که قطره‌ای اشک بر زمین بریزد، جای آن درد و اندوهی وجود دارد. ای نیکوبینان، بیدل و غمگین را ببینید.

حاشیه ها

1392/02/20 00:05
سید حسین

در بیت ششم غلط املایی وجود دارد
روی اولین حرف آخرین کلمه مصرع اول بیت هشتم هم اگر یک فتحه گذاشته شود خیلی خوشخوان‌تر می‌شود