گنجور

غزل شمارهٔ ۱۶۳۷

ای هوس آوارگان چند تک و پو کنید
سعی نفس آب شد سوی عرق رو کنید
آینه‌دار حضور غیب پرستد چرا
حاصل تحقیق چیست‌ گر من و ما او کنید
مخمل و دیبا همه باب مساس هواست
نقش نی بو‌ریا زینت پهلو کنید
صنعت پرگار عشق حیف بود ناتمام
سر به هوا می‌دود توأم زانو کنید
جهد کماندار وهم صید تسلی نکرد
رم همه وقتش رم است دشت و درآهوکنید
پیش غرور فلک عجز بشر روشن است
مرد کمان نیستید نوحه به بازو کنید
گردن تسلیم عشق خط امان است و بس
بر دم تیغ قضا تکیه به این مو کنید
عالم یکتایی‌اش مغرض تمثال نیست
ششجهت آیینه است آینه یکسوکنید
از چمنی می‌رسیم باخته رنگ نگاه
گز سر سیر گلی‌ست حیرت ما بو کنید
ماه ز وضع هلال یافت عروج ‌کمال
بوی جبین برده‌اید پیشهٔ ابرو کنید
ذره موهوم را شرم نسنجد به هیچ
بیدل ما را همین سنگ ترازو کنید

اطلاعات

وزن: مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای هوس آوارگان چند تک و پو کنید
سعی نفس آب شد سوی عرق رو کنید
هوش مصنوعی: ای آرزوی بی‌پناهی، کمی آرام بگیرید و سعی کنید احساسات خود را کنترل کنید. نفس شما مانند آبی است که به سمت عرق جریان می‌یابد، پس به خودتان استراحت دهید و از شدت هیجانات کم کنید.
آینه‌دار حضور غیب پرستد چرا
حاصل تحقیق چیست‌ گر من و ما او کنید
هوش مصنوعی: آیا به راستی کسی که آینه‌دار حضور غیب است، به چه دلیلی این را جستجو می‌کند؟ نتیجه این تحقیق چیست اگر من و او با هم یکی شویم؟
مخمل و دیبا همه باب مساس هواست
نقش نی بو‌ریا زینت پهلو کنید
هوش مصنوعی: پارچه‌های نرم و لطیفی چون مخمل و دیبا، فقط وسیله‌ای برای ارتباط با هوای لطیف هستند. نقش نی‌بو، زیبایی جانبی این پارچه‌ها را افزوده است.
صنعت پرگار عشق حیف بود ناتمام
سر به هوا می‌دود توأم زانو کنید
هوش مصنوعی: در عشق، تلاش و هنری که باید انجام شود، ناتمام مانده است. مانند کسی که بی‌هدف و سر به هوا می‌گردد، بهتر است برای آن زانو بزنیم و توجه کنیم.
جهد کماندار وهم صید تسلی نکرد
رم همه وقتش رم است دشت و درآهوکنید
هوش مصنوعی: کماندار تلاش می‌کند تا هدفش را شکار کند، اما هشیاری و فرار آن هدف همیشه در ذهنش است. در این مسیر، وقتش در دشت و در پی شکار می‌گذرد.
پیش غرور فلک عجز بشر روشن است
مرد کمان نیستید نوحه به بازو کنید
هوش مصنوعی: بشر در برابر عظمت و غرور آسمان و جهان ناتوانی خود را به خوبی می‌فهمد. شما که به قدرت بدنی خود مغرورید، باید به جای فخر فروشی، به درد و رنج دیگران توجه کنید و برای آن‌ها نوحه‌خوانی کنید.
گردن تسلیم عشق خط امان است و بس
بر دم تیغ قضا تکیه به این مو کنید
هوش مصنوعی: عشق، راهی برای تسلیم شدن است و تنها یک نشانه امن دارد. از طرفی، برای اینکه بتوانید در برابر تقدیر استوار بایستید، باید به چیزهای کوچکی که به شما امید می‌دهند، تکیه کنید.
عالم یکتایی‌اش مغرض تمثال نیست
ششجهت آیینه است آینه یکسوکنید
هوش مصنوعی: عالَم تنها یک وجود است که هیچ گونه خصومتی ندارد؛ این دنیا همچون آینه‌ای است که به شش سمت وجودش باز می‌شود. کافی است آینه را یک‌سره کنید تا به واقعیتی دیگر نگاه کنید.
از چمنی می‌رسیم باخته رنگ نگاه
گز سر سیر گلی‌ست حیرت ما بو کنید
هوش مصنوعی: به باغی می‌رسیم که رنگ آن به نظر می‌رسد باخته و نگاه ما به آن خیره شده است. در اینجا، شکوفه‌های گلی وجود دارد که به ما حس شگفتی و هیجان می‌دهد. شما می‌توانید بوی آن را استشمام کنید.
ماه ز وضع هلال یافت عروج ‌کمال
بوی جبین برده‌اید پیشهٔ ابرو کنید
هوش مصنوعی: ماه به شکل هلال به اوج زیبایی خود رسیده است، شما با پیشانی خود بویی از آن را به یاد می‌آورید و در تلاشید تا ابروهایتان را به زیبایی او بیارایید.
ذره موهوم را شرم نسنجد به هیچ
بیدل ما را همین سنگ ترازو کنید
هوش مصنوعی: ذره‌ی غیرواقعی به زحمت خود را αξر نمی‌دهد، اما به ما بگویید که چطور می‌توانیم با این کمیت ناچیز خود را بسنجیم.