گنجور

غزل شمارهٔ ۱۳۳۹

آنها که رنگ خودسری شمع دیده‌اند
انگشت زینهار ز گردن کشیده‌اند
داغ تحیرم که نفس مایه‌های وهم
زین چار سو امید اقامت خریده‌اند
جمعی ‌کزین بساط به وحشت نساختند
چون اشک شمع لغزش رنگ پریده‌اند
خلقی به اشتهار جنون‌های ساخته
دامن به چین نداده گریبان دریده‌اند
گوش و زبان خلق به وضع رباب و چنگ
بسیار گفتگوی سخن کم شنیده‌اند
تحقیق را به ظاهر و مظهر چه نسبت است
افسون احولی‌ست ‌که آیینه دیده‌اند
مردان ز استقامت و همت به رنگ شمع
از جا نمی‌روند اگر سر بریده‌اند
بر دوش بید مصلحتی داشت بی‌بری
کز بار سایه نیز ضعیفان خمیده‌اند
رنج بقا مکش‌ که نفس‌های پر فشان
در گلشن خیال نسیمی وزیده‌اند
غم شد طرب ز فرصت هستی ‌که چون حباب
بر طاق عمر شیشه نگونسار چیده‌اند
رنگ بهار شرم ز شوخی منزه است
بیدل مصوران عرق می کشیده‌اند

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آنها که رنگ خودسری شمع دیده‌اند
انگشت زینهار ز گردن کشیده‌اند
هوش مصنوعی: افرادی که رنگ خودسری شمع را دیده‌اند، با احتیاط و ترس از عواقب کارهایشان، انگشت شان را از گردن خود دور کرده‌اند.
داغ تحیرم که نفس مایه‌های وهم
زین چار سو امید اقامت خریده‌اند
هوش مصنوعی: رنج و سردرگمی من به قدری زیاد است که افکار و خیالات از هر سو به من امید دوام و ماندن می‌دهند.
جمعی ‌کزین بساط به وحشت نساختند
چون اشک شمع لغزش رنگ پریده‌اند
هوش مصنوعی: گروهی که از این دنیا به ترس افتاده‌اند، مانند اشک شمعی هستند که در اثر نوسان، رنگشان پریده است.
خلقی به اشتهار جنون‌های ساخته
دامن به چین نداده گریبان دریده‌اند
هوش مصنوعی: افرادی به خاطر معروفیت جنون‌های خود، به لباس‌های خود اهمیت نداده و به کارهای افراطی روی آورده‌اند.
گوش و زبان خلق به وضع رباب و چنگ
بسیار گفتگوی سخن کم شنیده‌اند
هوش مصنوعی: گوش و زبان مردم مانند ساز و موسیقی است و در گفتگوها کمتر به شنیدن سخنان و حرف‌ها توجه می‌کنند.
تحقیق را به ظاهر و مظهر چه نسبت است
افسون احولی‌ست ‌که آیینه دیده‌اند
هوش مصنوعی: تحقیق و بررسی به ظاهر و نشانه‌ها چه ارتباطی دارد؟ زیرا جادو و سحر در حالتی است که به آن نگاه می‌شود.
مردان ز استقامت و همت به رنگ شمع
از جا نمی‌روند اگر سر بریده‌اند
هوش مصنوعی: مردان با اراده و تلاش هرگز از جای خود کنار نمی‌روند، حتی اگر مشکلات و سختی‌ها به شدت آن‌ها را تحت فشار قرار دهند.
بر دوش بید مصلحتی داشت بی‌بری
کز بار سایه نیز ضعیفان خمیده‌اند
هوش مصنوعی: درخت بید به خاطر شرایطی که دارد، بار سنگینی را بر دوش می‌کشد. اگرچه به نظر می‌رسد که این بار چندان سنگین نیست، اما در واقع سایه‌اش به قدری گسترده است که می‌تواند دیگران را تحت تأثیر قرار دهد و حتی آن‌ها را خم کند. این نشان‌دهنده این است که گاهی مواقع ظاهراً بی‌اثر بودن می‌تواند بر دیگران تأثیر بگذارد.
رنج بقا مکش‌ که نفس‌های پر فشان
در گلشن خیال نسیمی وزیده‌اند
هوش مصنوعی: رنج و درد زندگی را تحمل نکن، زیرا نفس‌های پرخروش و امید در باغ خیال تو مانند نسیمی آرام وزیده‌اند.
غم شد طرب ز فرصت هستی ‌که چون حباب
بر طاق عمر شیشه نگونسار چیده‌اند
هوش مصنوعی: غم و شادی به خاطر فرصتی که در زندگی داریم، می‌آید و می‌رود. زندگی مانند یک حباب است که بر روی عمر ناپایدار ما قرار دارد.
رنگ بهار شرم ز شوخی منزه است
بیدل مصوران عرق می کشیده‌اند
هوش مصنوعی: بهار رنگ و بویی از معصومیت و زیبایی دارد که نمی‌تواند با شوخی‌های ما مقایسه شود. هنرمندان و تصویرگران برای خلق آثار خود، زحمت و تلاش زیادی را به خرج می‌دهند.