گنجور

غزل شمارهٔ ۱۳۲۸

فرصت انشایان هستی‌ گر تکلف ‌کرده‌اند
سکته مقداری در این مصرع توقف کرده‌اند
از مآل زندگی جمعی ‌که دارند آگهی
کارهای عالم از دست تأسف کرده‌اند
هستی و امید جمعیت جنون وهم ‌کیست
عافیت دارد چراغی کز نفس پف کرده‌اند
در مزاج خلق بیکاری هوس می‌پرورد
غافلان نام فضولی را تصوف کرده‌اند
گشته‌اند آنهاکه در هنگامهٔ اغراض پیر
موسفیدی را به روی زندگی‌ تف‌ کرده‌اند
در حقیقت اتحاد کفر و ایمان ثابت است
اندکی از بدگمانی‌ها، تخلف کرده‌اند
حسن یکتا کارگاه شوخی تمثال نیست
اینقدر آیینه‌پردازان تصرف کرده‌اند
بیدل از خوبان همین آیین استغنا خوش است
بر حیا ظلم است اگر با کس تلطف ‌کرده‌اند

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فرصت انشایان هستی‌ گر تکلف ‌کرده‌اند
سکته مقداری در این مصرع توقف کرده‌اند
هوش مصنوعی: فرصت نوشتن برای صاحبان احساس وجود دارد، اما برخی از آنها به دلیل اجباری بودن، در این مسیر کمی دچار مانع و توقف شده‌اند.
از مآل زندگی جمعی ‌که دارند آگهی
کارهای عالم از دست تأسف کرده‌اند
هوش مصنوعی: زندگی جمعی به نتیجه‌ای که به آن آگاهند، موجب تأسف آن‌ها از کارهای جهان شده است.
هستی و امید جمعیت جنون وهم ‌کیست
عافیت دارد چراغی کز نفس پف کرده‌اند
هوش مصنوعی: وجود و امید، جمعیتی است از جنون و توهم؛ آن کس که در آرامش است، مثل شعله‌ای می‌سوزد که از دم و نفس ما به وجود آمده است.
در مزاج خلق بیکاری هوس می‌پرورد
غافلان نام فضولی را تصوف کرده‌اند
هوش مصنوعی: در طبیعت انسان‌ها، بی‌کاری باعث می‌شود که آرزوها و هوس‌های بی‌فایده شکل بگیرند. افراد نادان به اشتباه به این حالت، تصوف می‌گویند و آن را نوعی عرفان و معنویت می‌نامند.
گشته‌اند آنهاکه در هنگامهٔ اغراض پیر
موسفیدی را به روی زندگی‌ تف‌ کرده‌اند
هوش مصنوعی: افرادی که به خاطر منافع خود در زمان‌های حساس، به زندگی پیرمردی بی‌توجهی کرده و به او بی‌احترامی می‌کنند، در حال حاضر به این وضع دچار شده‌اند.
در حقیقت اتحاد کفر و ایمان ثابت است
اندکی از بدگمانی‌ها، تخلف کرده‌اند
هوش مصنوعی: در واقع، کفر و ایمان به نوعی به هم مرتبط هستند و برخی از سوءتفاهم‌ها باعث شده که این ارتباط کمرنگ به نظر برسد.
حسن یکتا کارگاه شوخی تمثال نیست
اینقدر آیینه‌پردازان تصرف کرده‌اند
هوش مصنوعی: حسن یکتا، زیبایی که منحصر به فرد است، در حقیقت فراتر از یک تصویر زینتی یا یک اثر هنری است. این زیبایی آنقدر تحت تأثیر طراحان و هنرمندان قرار گرفته که ممکن است ماهیت اصلی‌اش را گم کرده باشد.
بیدل از خوبان همین آیین استغنا خوش است
بر حیا ظلم است اگر با کس تلطف ‌کرده‌اند
هوش مصنوعی: بیدل می‌گوید که از ویژگی‌های خوبان این است که به خود متکی و بی‌نیاز هستند و بر این اساس، اگر کسی با وجود این ویژگی‌ها، به دیگران محبت کند و خوش‌رفتاری نشان دهد، به نوعی ظلم کرده است.