گنجور

غزل شمارهٔ ۱۳۱۰

پی تحقیق کسانی که گرو تاخته‌اند
همه چون صبح به خمیازه نفس باخته‌اند
عاجزی‌کسب‌کمال است‌که یکسر چو هلال
تیغ‌بازان تعین سپر نداخته‌اند
حسن خورشید ازل در نظراما چه علاج
سایه‌ها آینه از زنگ نپرداخته‌اند
علمی کوکه هوس گردن ناز افرازد
بسملی چند به حیرت مژه افراخته‌اند
راحت و وضع تکلف چه خیال است اینجا
مفت جمعی ‌که به بی‌ساختگی ساخته‌اند
کم نشد شور طلب ازکف خاکستر ما
وصل‌جوبان فنا، هم‌قفس فاخته‌اند
از اسیران وفا جرات پرواز مخواه
پر ما جمله برون قفس انداخته‌اند
آستینها همه دست است به قدرتگه لاف
خودسران تیغ نیامی به هوا آخته‌اند
قدردانی چه خیال است در ابنای زمان
بیدل اینها همه از عالم نشناخته‌اند

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پی تحقیق کسانی که گرو تاخته‌اند
همه چون صبح به خمیازه نفس باخته‌اند
هوش مصنوعی: به دنبال بررسی افرادی که به طرز افراطی به دنبال خواسته‌های خود رفته‌اند، متوجه می‌شویم که همه آن‌ها همچون صبح که با خمیازه از خواب بیدار می‌شوند، انرژی و نفس خود را از دست داده‌اند.
عاجزی‌کسب‌کمال است‌که یکسر چو هلال
تیغ‌بازان تعین سپر نداخته‌اند
هوش مصنوعی: ناتوانی در رسیدن به کمال، به گونه‌ای است که مانند هلال، جنگجویان تمام سلاح و زره خود را کنار گذاشته‌اند.
حسن خورشید ازل در نظراما چه علاج
سایه‌ها آینه از زنگ نپرداخته‌اند
هوش مصنوعی: زیبایی خورشید اولیه در نظر من است، اما چه راهی برای از بین بردن سایه‌ها وجود دارد وقتی که آینه‌ها هنوز از کثیفی پاک نشده‌اند؟
علمی کوکه هوس گردن ناز افرازد
بسملی چند به حیرت مژه افراخته‌اند
هوش مصنوعی: علمی که باعث می‌شود انسان خود را برتر از دیگران ببیند و گردن افرازد، باعث می‌شود که افرادی بی‌خبر، در حیرت و حیرانی بمانند. جماعتی با چشمان متعجب به این دنیای خودپسندانه می‌نگرند.
راحت و وضع تکلف چه خیال است اینجا
مفت جمعی ‌که به بی‌ساختگی ساخته‌اند
هوش مصنوعی: اینجا چه خیال راحت و بی‌دردسری است که افرادی بی‌سر و سامان و بی‌تکلف دور هم جمع شده‌اند.
کم نشد شور طلب ازکف خاکستر ما
وصل‌جوبان فنا، هم‌قفس فاخته‌اند
هوش مصنوعی: شور و اشتیاق ما برای طلب عشق دیگه کم نشده است، حتی اگر زندگی‌مان به خاموشی و خاکستر تبدیل شده باشد. در کنار ما، پرنده‌های غمگین نیز در این قفس وجود دارند.
از اسیران وفا جرات پرواز مخواه
پر ما جمله برون قفس انداخته‌اند
هوش مصنوعی: از افراد وفادار انتظار نداشته باش که جرات پرواز داشته باشند، زیرا همه ما را از قفس بیرون انداخته‌اند.
آستینها همه دست است به قدرتگه لاف
خودسران تیغ نیامی به هوا آخته‌اند
هوش مصنوعی: آستین‌ها مملو از قدرت و توانمندی هستند و افرادی که بدون فکر و بدون رعایت احتیاط عمل می‌کنند، تیغ‌های خود را به سمت آسمان بلند کرده‌اند.
قدردانی چه خیال است در ابنای زمان
بیدل اینها همه از عالم نشناخته‌اند
هوش مصنوعی: قدردانی و شکرگزاری در این دنیا چه تصور بی‌اساسی است؛ افراد مختلف در زمان حاضر، هیچ‌یک از حقیقت‌های عالم را نشناخته‌اند.