گنجور

غزل شمارهٔ ۱۰۷۴

بهار می‌رود و گل ز باغ می‌گذرد
پیاله ‌گیر که فصل دماغ می‌گذرد
نوای بلبل و آواز خندهٔ ‌گلها
به دوش عبرت بانگ‌کلاغ می‌گذرد
کدورتی‌که ز اسباب چیده‌ای بر دل
سیاهیی است‌که آخر ز داغ می‌گذرد
به جستجوی چه مطلب شکسته‌ای دامن
غبار خود بهم آور سراغ می‌گذرد
کسی به جان‌کنی بی‌اثر چه چاره‌ کند
فراغها به تلاش فراغ می‌گذرد
فریب جلوهٔ طاووس زین چمن نخوری
غبار قافله سالار داغ می‌گذرد
مخالفت هم ازین دوستان غنیمت‌ گیر
دو روزه صحبت طوطی و زاغ می‌گذرد
شرر به صفحه زن و فرصت طرب درپاب
شب سحر نفست بی‌چراغ می‌گذرد
زقید لفظ برآ معنی مجرد باش
می است نشئه دمی‌ کز ایاغ می‌گذرد
مگو پیام قناعت به منعمان بیدل
غریق حرص ز پل بی‌دماغ می‌گذرد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بهار می‌رود و گل ز باغ می‌گذرد
پیاله ‌گیر که فصل دماغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: بهار به پایان می‌رسد و گل‌ها از باغ می‌روند، لذا هر کس که می‌خواهد لذت ببرد، باید زودتر از این زمان بهره‌وری کند زیرا این فصل زیبا هم مانند دیگر فصل‌ها می‌گذرد.
نوای بلبل و آواز خندهٔ ‌گلها
به دوش عبرت بانگ‌کلاغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: صدای بلبل و آواز شاداب گل‌ها در کنار صدای عبرت‌آمیز کلاغ به گوش می‌رسد.
کدورتی‌که ز اسباب چیده‌ای بر دل
سیاهیی است‌که آخر ز داغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که غمی که به خاطر مشکلات و ناهنجاری‌هایی که انسان خود بر دلش می‌سازد، در نهایت باعث می‌شود که دل به نقطه‌ای دردناک و تاریک برسد، اما این درد و اندوه در نهایت به پایان می‌رسد.
به جستجوی چه مطلب شکسته‌ای دامن
غبار خود بهم آور سراغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: به دنبال چه چیزی هستی که دامن غبار آلودت را به هم می‌زنی و به یاد گذشته می‌پردازی؟
کسی به جان‌کنی بی‌اثر چه چاره‌ کند
فراغها به تلاش فراغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: کسی که بدون تأثیر در حال رنج و زحمت است، چه راهی می‌تواند برای رهایی پیدا کند؟ تلاش برای آسایش فقط به گذراندن زمان منجر می‌شود.
فریب جلوهٔ طاووس زین چمن نخوری
غبار قافله سالار داغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: فریب زیبایی ظاهری را نخور و به دام آن نیفت، چرا که در این دنیای فریبنده، حقیقت و واقعیت تلخی همچون مسیر زندگی وجود دارد که فراموش نشود.
مخالفت هم ازین دوستان غنیمت‌ گیر
دو روزه صحبت طوطی و زاغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: دوستی که ما با آن داریم، حتی اگر گاهی با هم مخالفت کنیم، باید برای ما باارزش باشد؛ زیرا صحبت و ارتباط ما مانند گفت‌وگوی کوتاه طوطی و زاغ است که زود گذر و زود تمام می‌شود.
شرر به صفحه زن و فرصت طرب درپاب
شب سحر نفست بی‌چراغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: شعله‌ای بر روی کاغذ بیفکن و در این فرصت شادمانی، بگذار نفست بدون چراغ از شب سحر بگذرد.
زقید لفظ برآ معنی مجرد باش
می است نشئه دمی‌ کز ایاغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: از دام واژه‌ها خارج شو و به معنا و حقیقتی که در پشت آن‌هاست بپرداز. این لحظه‌ای که می‌گذرد، حالت خاصی دارد که از نوشیدن شراب به‌دست می‌آید.
مگو پیام قناعت به منعمان بیدل
غریق حرص ز پل بی‌دماغ می‌گذرد
هوش مصنوعی: نگو که رضایت به نداشتی، زیرا کسی که به حسرت می‌افتد، از پل زندگی با بی‌خیالی عبور می‌کند.