غزل شمارهٔ ۱۰۴۴
غرور قدرت اگر بازوی خمی دارد
به ملک بیخللی خاتم جمی دارد
گذشتن از سر جرأت کمال غیرت ماست
نفس تبسم تیغ تنک دمی دارد
ز انفعال مآل طرب مبان ایمن
حذرکه خندهٔ این صبح شبنمی دارد
مگر ز عالم اضداد بگذری ورنه
بهشت هم به مقابل جهنمی دارد
گر از حقیقت این انجمن خبرگیری
همین غم است که تخمیر بیغمی دارد
خطا بهگردن مستان نمیتوان بستن
طریق بیخبری لغزش کمی دارد
ورق سیه نکنی، سر نپیچی از تسلیم
به هوش باش که خط جبین نمی دارد
ز جوش لاله رخان پرکنید آغوشم
به قدر حوصله هر زخم، مرهمی دارد
نسیم مژدهٔ وصلکه میدهد امروز
چو غنچه تنگی از آغوش من رمی دارد
چه رنگها که نبستیم در بهار خیال
طبیعت پر طاووس، عالمی دارد
مباش غافل ارشاد گمرهی بیدل
جهان غول به هر دشت آدمی دارد
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
غرور قدرت اگر بازوی خمی دارد
به ملک بیخللی خاتم جمی دارد
هوش مصنوعی: اگرچه قدرت و غرور ممکن است به ظاهر نیرومند به نظر برسند، اما در نهایت، برکت و متانت در حکمرانی است که بدون نقص و عیب میتواند بر دلها حکومت کند.
گذشتن از سر جرأت کمال غیرت ماست
نفس تبسم تیغ تنک دمی دارد
هوش مصنوعی: عبارت به این معناست که عبور از چالشها و خطرات، نشانهای از شجاعت و حرمت نفس ماست، زیرا در پس این شجاعت، احساسات لطیفی نهفته است که گاهی تنها با یک لبخند میتوانند نمایان شوند.
ز انفعال مآل طرب مبان ایمن
حذرکه خندهٔ این صبح شبنمی دارد
هوش مصنوعی: از بیتحرکی و انفعالی در زندگی، خود را دور نگهدار و احتیاط کن؛ چون شادی و خوشحالی این روز، هم ممکن است ظاهری زودگذر مثل شبنم داشته باشد.
مگر ز عالم اضداد بگذری ورنه
بهشت هم به مقابل جهنمی دارد
هوش مصنوعی: اگر از دنیای تضادها عبور نکنی، حتی بهشت هم در برابر جهنم قرار دارد.
گر از حقیقت این انجمن خبرگیری
همین غم است که تخمیر بیغمی دارد
هوش مصنوعی: اگر از واقعیت این جمع باخبر شوی، تنها همین اندوه را خواهی دید که زندگی بدون غم معنایی ندارد.
خطا بهگردن مستان نمیتوان بستن
طریق بیخبری لغزش کمی دارد
هوش مصنوعی: نمیتوان اشتباهات را به گردن افرادی انداخت که در مستی و بیخبری به سر میبرند، زیرا در این حالت لغزشها کمتر است.
ورق سیه نکنی، سر نپیچی از تسلیم
به هوش باش که خط جبین نمی دارد
هوش مصنوعی: اگر به سرنوشت خود اعتراض نکنی و از تسلیم شدن سر باز نزنی، باید هوشیار باشی چون نشان و نشانههایی در پیشانیات وجود ندارد.
ز جوش لاله رخان پرکنید آغوشم
به قدر حوصله هر زخم، مرهمی دارد
هوش مصنوعی: بخاطر زیباییهای صورت زیبایم، آغوشم را پر کنید. به اندازه هر زخم و دردی که دارم، درمانی وجود دارد.
نسیم مژدهٔ وصلکه میدهد امروز
چو غنچه تنگی از آغوش من رمی دارد
هوش مصنوعی: نسیمی در حال وزیدن است که خبر از رسیدن وصال میدهد و مانند غنچهای که در آغوش کسی فشرده شده، احساس تنگی و شوق را منتقل میکند.
چه رنگها که نبستیم در بهار خیال
طبیعت پر طاووس، عالمی دارد
هوش مصنوعی: در بهار خیال، طبیعت زیباییهای زیادی دارد و مانند پر طاووس، پر از رنگها و جلوههای گوناگون است که ما نتوانستهایم تمام آنها را به تصویر بکشیم.
مباش غافل ارشاد گمرهی بیدل
جهان غول به هر دشت آدمی دارد
هوش مصنوعی: از غفلت دوری کن و به دیگران کمک کن تا گمراه نشوند. در این دنیا هر فردی مانند یک دشت وسیع است و میتواند ویژگیهای خاص خودش را داشته باشد.