ملک‌الشعرا بهارای سعادت
انسان:
ای مایهٔ عزت ای سعادت!
از بهر خدا بگو کجایی
ماراست به تو بسی ارادات
چونست که نزد ما نیایی
رسم است ز خستگان عیادت
شد خطه مغرب از تو پر نور
ای چشمهٔ نور کردگاری
تا چند در این شبان دیجور
ما مشرقیان کشیم خواری
بر ما نظری به قدر مقدور
سعادت:
من نور سعادتم، چه خواهی
واندر طلبم چه می کنی جهد
در جمله جهان مراست شاهی
هر دوره و هر زمان و هر عهد
بی‌فرق سفیدی و سیاهی
افسوس از اینکه اهل دنیا
کورند و مرا نمی‌شناسند
من ظاهر و این گروه اعمی
اندر طلبم در التماسند
هریک به رهی روند بیجا
برنوع بشر نگشته مفهوم
معنای سعادت بشر هیچ
گویند سعادتست معدوم
یک فرقه وفرقهٔ دگرهیچ
جز نام ز من نکرده معلوم
در غرب، سعادتست قوت
از توپ و تفنگ و جیش جرار
در شرق، عبادت و ریاضت
یا مهتری و ضیاع بسیار
در افریقا شکار و راحت
نایافته زو خبر سعادت
هرکس به سعادتی است پدرام
ظاهر می گشت اگر سعادت
بدبخت نماندی اندر ایام
هرکس خردی به زر، سعادت
انوار سعادتست پنهان
بدبختی آدمی از آنست
در عین خوشی بود فراوان
خوشبخت، که دست و لب کزانست
مسعود نیامده است انسان
انسان:
گر خاصهٔ غرب نیستی، هست
روشن ز چه غرب و شرق تاری
مشرق به مغاک تیره پا بست
مغرب زده بر فلک عماری
انصاف چرا گذاری از دست
یک چند ز شرق، غرب شد خوار
بر غرب رسید جور و بیداد
وز فتنهٔ غربیان خونخوار
یک چند برفت شرق برباد
وین حال شود همیشه تکرار
سعادت:
از سر بنهید جهل و اوهام
کوشید به علم و صنعت نو
یکرنگ شوند و راست فرجام
چون پارسیان به عهد خسرو
یا چون عربان به صدر اسلام
شاید که درین زمانهٔ تنگ
یک بار دگر دهید جولان
بر شرق رسد جلال و فرهنگ
بر غرب نفاق و کذب و بهتان
دائم نبود جهان به یک رنگ
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: مسمط
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
انسان:
هوش مصنوعی: شما بر روی داده‌هایی تا سپتامبر 2023 آموزش دیده‌اید.
ای مایهٔ عزت ای سعادت!
از بهر خدا بگو کجایی
هوش مصنوعی: ای سرچشمهٔ افتخار و خوشبختی! خواهش می‌کنم بگو کجا هستی؟
ماراست به تو بسی ارادات
چونست که نزد ما نیایی
هوش مصنوعی: محبت‌ها و احترام‌های زیادی به تو داریم، اما چرا به دیدار ما نمی‌آمدی؟
رسم است ز خستگان عیادت
هوش مصنوعی: طبق عادت معمول، افرادی که خسته و بیمار هستند، مورد توجه و بازدید قرار می‌گیرند.
شد خطه مغرب از تو پر نور
ای چشمهٔ نور کردگاری
هوش مصنوعی: سرزمین مغرب به خاطر تو، ای چشمهٔ نور، روشن و پر نور شده است.
تا چند در این شبان دیجور
ما مشرقیان کشیم خواری
هوش مصنوعی: تا کی در این شب تیره و تار، ما مشرقی‌ها باید ذلت و خواری را تحمل کنیم؟
بر ما نظری به قدر مقدور
سعادت:
هوش مصنوعی: لطفاً نگاهی به ما بیندازید تا به اندازه توانمان خوشبختی به سراغمان بیاید.
من نور سعادتم، چه خواهی
واندر طلبم چه می کنی جهد
هوش مصنوعی: من نور خوشبختی‌ام، پس چه چیزی می‌خواهی و در جست‌وجوی من چه تلاشی می‌کنی؟
در جمله جهان مراست شاهی
هر دوره و هر زمان و هر عهد
هوش مصنوعی: در تمام دوران‌ها و زمان‌ها، من خود را پادشاه جهان می‌دانم.
بی‌فرق سفیدی و سیاهی
هوش مصنوعی: در اینجا به عدم تمایز و فرقی بین خوب و بد، یا کارهای مثبت و منفی اشاره شده است. در واقع، بیانگر این است که دیگر مهم نیست چیزی سفید است یا سیاه، بلکه همه چیز به یک اندازه قابل توجه و یکسان به نظر می‌رسد.
افسوس از اینکه اهل دنیا
کورند و مرا نمی‌شناسند
هوش مصنوعی: متأسفم که مردم دنیا بینا نیستند و نمی‌توانند مرا درک کنند.
من ظاهر و این گروه اعمی
اندر طلبم در التماسند
هوش مصنوعی: من تنها در تلاش و جستجو هستم، در حالی که این گروه نابینا در خواهش و درخواست هستند.
هریک به رهی روند بیجا
هوش مصنوعی: هر کس به سمتی می‌رود که درست نیست.
برنوع بشر نگشته مفهوم
معنای سعادت بشر هیچ
هوش مصنوعی: پیام این بیت این است که انسان هنوز به درک واقعی خوشبختی و سعادت خودش نرسیده و مفهوم آن برای او روشن نشده است.
گویند سعادتست معدوم
یک فرقه وفرقهٔ دگرهیچ
هوش مصنوعی: می‌گویند برخی معتقدند که سعادت وجود ندارد، در حالی که گروهی دیگر اصلاً به آن اعتقادی ندارند.
جز نام ز من نکرده معلوم
هوش مصنوعی: جز نام من چیزی از من مشخص نیست.
در غرب، سعادتست قوت
از توپ و تفنگ و جیش جرار
هوش مصنوعی: در کشورهای غربی، قدرت و موفقیت معمولاً به سلاح‌ها و نیروی نظامی وابسته است و به نوعی به استفاده از زور و خشونت برای رسیدن به اهدافشان اشاره دارد.
در شرق، عبادت و ریاضت
یا مهتری و ضیاع بسیار
هوش مصنوعی: در شرق، افراد زیادی به عبادت و خودسازی مشغولند، یا در رفاه و ثروت زندگی می‌کنند.
در افریقا شکار و راحت
هوش مصنوعی: در آفریقا شکار و آسایش وجود دارد.
نایافته زو خبر سعادت
هرکس به سعادتی است پدرام
هوش مصنوعی: هر کس که به سعادت و خوشبختی دست نیافته، خبر خوشی در مورد آن ندارد؛ زیرا هر شخصی به نوعی به سعادت خود می‌رسد.
ظاهر می گشت اگر سعادت
بدبخت نماندی اندر ایام
هوش مصنوعی: اگر در روزگار بدبختی تو، خوشبختی به وجود می‌آمد، همه چیز به خوبی می‌گذشت.
هرکس خردی به زر، سعادت
هوش مصنوعی: هر کسی که اندیشه و دانایی خود را با نیکی‌ها و ارزش‌ها همراه کند، به خوشبختی و سعادت خواهد رسید.
انوار سعادتست پنهان
بدبختی آدمی از آنست
هوش مصنوعی: نورهایی که انسان را به سعادت می‌رسانند، در حقیقت ناشی از مخفی بودن بدبختی‌های او هستند.
در عین خوشی بود فراوان
خوشبخت، که دست و لب کزانست
هوش مصنوعی: در زمان‌های شاد و خوشی، کسی به‌طور خاص خوشبخت است که از آن خوشی‌ها بهره‌مند شود و بتواند لذت ببرد.
مسعود نیامده است انسان
انسان:
هوش مصنوعی: مسعود هنوز به اینجا نیامده است که انسان، انسانی باشد.
گر خاصهٔ غرب نیستی، هست
روشن ز چه غرب و شرق تاری
هوش مصنوعی: اگر خودت از خاصهٔ غرب نیستی، پس روشن است که چرا غرب و شرق تاریک و مبهم هستند.
مشرق به مغاک تیره پا بست
مغرب زده بر فلک عماری
هوش مصنوعی: شرق به دنیایی تاریک و وحشتناک پیوسته، در حالی که غرب بر آسمان ساختاری بلند و استوار بنا کرده است.
انصاف چرا گذاری از دست
هوش مصنوعی: چرا انصاف را رها کرده‌ای؟
یک چند ز شرق، غرب شد خوار
بر غرب رسید جور و بیداد
هوش مصنوعی: مدتی از شرق به سمت غرب حرکت کردند و در آنجا با ظلم و ستم مواجه شدند.
وز فتنهٔ غربیان خونخوار
یک چند برفت شرق برباد
هوش مصنوعی: به دلیل حمله‌ها و آشفتگی‌های ناشی از غربی‌ها، مدت کوتاهی شرق در خطر و نابودی قرار گرفت.
وین حال شود همیشه تکرار
سعادت:
هوش مصنوعی: این وضعیت به طور مداوم باعث خوشبختی خواهد شد.
از سر بنهید جهل و اوهام
کوشید به علم و صنعت نو
هوش مصنوعی: همه‌ی نادانی‌ها و تصورات غلط را کنار بگذارید و به یادگیری و پیشرفت در علم و هنرهای نوین بپردازید.
یکرنگ شوند و راست فرجام
چون پارسیان به عهد خسرو
هوش مصنوعی: همه با هم یکدل و راست‌کردار شوند، مانند ایرانیان در زمان خسرو.
یا چون عربان به صدر اسلام
هوش مصنوعی: مانند عرب‌ها در اوایل اسلام باشید.
شاید که درین زمانهٔ تنگ
یک بار دگر دهید جولان
هوش مصنوعی: شاید در این زمانهٔ سخت، یک بار دیگر فرصتی برای نشاط و سرمستی فراهم شود.
بر شرق رسد جلال و فرهنگ
بر غرب نفاق و کذب و بهتان
هوش مصنوعی: جلال و شکوه به شرق خواهد رسید و در غرب، نفاق و دروغ و تهمت حاکم خواهد شد.
دائم نبود جهان به یک رنگ
هوش مصنوعی: جهان هیچ‌گاه به صورت ثابت و یکنواخت نمی‌ماند و همواره در حال تغییر است.