گنجور

فقرۀ ۱۱۲

شراب به پیمان (‌یعنی به اندازه‌) خور چه هر که او شراب بی‌پیمان خورد، بسا گنه که از وی آید.

اگر باده نوشی به پیمانه نوش
به آیین مردان فرزانه نوش
کز افزونی می ز دل‌ها گناه
برُوید، چو از تند باران گیاه
وگر گفتهٔ من پسند آیدت
مخور می که از می گزند آیدت
‌بود سوزیان این می لعل‌پوش‌
زیانش ز تو، ‌سودش از می‌فروش

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شراب به پیمان (‌یعنی به اندازه‌) خور چه هر که او شراب بی‌پیمان خورد، بسا گنه که از وی آید.
هوش مصنوعی: شراب را به اندازه بنوشید، زیرا کسی که بی‌فکری و بیش از اندازه شراب می‌نوشد، ممکن است کارهای نادرست و گناه‌آمیزی انجام دهد.
اگر باده نوشی به پیمانه نوش
به آیین مردان فرزانه نوش
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی شراب بنوشی، آن را به اندازه و با اصول حکیمانه بنوش.
کز افزونی می ز دل‌ها گناه
برُوید، چو از تند باران گیاه
هوش مصنوعی: از شدت عشق و احساس در دل‌ها، گناه و اشتباه زاده می‌شود، مانند اینکه از باران تند، گیاهان جوانه می‌زنند.
وگر گفتهٔ من پسند آیدت
مخور می که از می گزند آیدت
هوش مصنوعی: اگر سخنان من برایت خوشایند است، باید بدان که نوشیدن شراب برایت زیان دارد.
‌بود سوزیان این می لعل‌پوش‌
زیانش ز تو، ‌سودش از می‌فروش
هوش مصنوعی: در این بیت به شخصیت و اثر شراب لعل‌پوش اشاره شده است. شاعر به این نکته اشاره می‌کند که این شراب گرچه ممکن است برای کسی زیان‌آور باشد، اما در عوض برای دیگران، به‌ویژه می‌فروشان، سود و منفعتی به همراه دارد. به عبارت دیگر، در حالی که یکی ممکن است به خاطر این شراب دچار آسیب شود، دیگران از آن بهره‌مند می‌شوند.