گنجور

شمارهٔ ۳۵ - شعرو نظم

شعر دانی چیست‌؟ مرواریدی از دریای عقل
شاعر، آن‌ افسون‌گری کاین ‌طرفه‌ مروارید سُفت
صنعت‌ و سجع‌ و قوافی‌ هست‌ نظم‌ و نیست شعر
ای بسا ناظم که نظمش نیست الا حرف مفت
شعر آن باشد که خیزد از دل و جوشد ز لب
باز در دل‌ها نشیند هرکجا گوشی شنفت
ای ‌بسا شاعر که ‌او در عمر خود نظمی نساخت
وی بسا ناظم که ‌او در عمر خود شعری نگفت

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شعر دانی چیست‌؟ مرواریدی از دریای عقل
شاعر، آن‌ افسون‌گری کاین ‌طرفه‌ مروارید سُفت
هوش مصنوعی: شعر چه چیزی است؟ مانند مرواریدی است که از عمق فکر و دانایی شاعر به دست می‌آید، و این مروارید به نوعی جادو و افسون در خود دارد.
صنعت‌ و سجع‌ و قوافی‌ هست‌ نظم‌ و نیست شعر
ای بسا ناظم که نظمش نیست الا حرف مفت
هوش مصنوعی: در این بیت، به این موضوع اشاره می‌شود که صرفاً رعایت صنایع ادبی، جناس و قافیه‌ها نمی‌تواند شعر واقعی را رقم بزند. شاعر می‌گوید بسیاری از نویسندگان ممکن است شعری را بنویسند که تنها پر از کلمات توخالی و بی‌ارزش باشد و فاقد عمق و معنا باشد. به عبارت دیگر، کیفیت شعر به محتوا و عمق آن بستگی دارد نه فقط به ظواهر و تکنیک‌های ادبی.
شعر آن باشد که خیزد از دل و جوشد ز لب
باز در دل‌ها نشیند هرکجا گوشی شنفت
هوش مصنوعی: شعر باید از دل برآید و به طور طبیعی از زبان خارج شود. وقتی که این شعر شنیده می‌شود، در دل‌ها جای می‌گیرد و تأثیر می‌گذارد.
ای ‌بسا شاعر که ‌او در عمر خود نظمی نساخت
وی بسا ناظم که ‌او در عمر خود شعری نگفت
هوش مصنوعی: بسیاری از شاعران هستند که در طول زندگی‌شان هیچ نظم و شعری نسروده‌اند و همچنین بسیاری از ناظم‌ها وجود دارند که هرگز شعری نگفته‌اند.

حاشیه ها

1396/12/14 15:03
آرش

این شعر را بهار در جواب قسمتی از قصیده انوری شاعر قرن ششم هجری سروده است .شعر دانی چیست ؟دوری از روی تو حیض الرجال /قابلش گو خواه کیوان باش و خواهی مشتری ...
مطلع این قصیده این است . ای برادر بشنوی رمزی ز شعر و شاعری / تا زما ، مشتی گدا ، کس را به مردم نشمری

1399/02/16 16:05
حسام عظیمی

عرض ادب.
در مصرع اول واژگان "مروارید" و "دریا" اشتباه نگارش شده‌اند.
صحیح :
"شعر دانی چیست‌، مرواریدی از دریای عقل"