گنجور

شمارهٔ ۱۳۶ - گیو تاجر

گیو تاجر نموده این اوقات
چارقی چند وارد از لندن
مورد آزمون هر نادان
مایه امتحان هر چلمن
رویه‌اش وصله‌ای ز چکمه زال
زیره‌اش تخت چارق بهمن
سپر طوس بوده کز دم تیغ
رفته ازکار، روز جنگ پشن
نوک آن تیز همچو نیزهٔ گیو
دهنش باز چون چه بیژن
رنگ آن همچو چهرهٔ عفریت
پوزه‌اش همچو پوز اهریمن
شوم‌چون کفش شرحبیل عرب
کهنه چون موزهٔ اویس قرن
مایهٔ نقرس و کفیدن پای
همچو کفشی که باشد از آهن
درخور پوشش حسن ...
کج و معوج چو اصل پای حسن
هر که آن را بدید و خنده نکرد
یا بود کور یا بود کودن
وآنگه آن را خرند وکریه نکرد
یا ز سنگ است پاش یا ز چدن
و آنکه پوشید و پای او نشکست
هرچه دارد گنه به گردن من

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گیو تاجر نموده این اوقات
چارقی چند وارد از لندن
هوش مصنوعی: گیو بازرگانی کرده و در این زمان چند قنطره از لندن وارد کرده است.
مورد آزمون هر نادان
مایه امتحان هر چلمن
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که هر نادان یا بی‌تجربه‌ای می‌تواند به عنوان یک چالش یا آزمون برای دیگران باشد و در واقع، تستی برای صبر و توانایی‌های افراد باهوش‌تر به حساب می‌آید. به عبارتی، افراد ناآگاه می‌توانند باعث شوند که دیگران مهارت‌های خود را به نمایش بگذارند و امتحان شوند.
رویه‌اش وصله‌ای ز چکمه زال
زیره‌اش تخت چارق بهمن
هوش مصنوعی: ظاهر او مانند وصله‌ای از چکمه‌ای است که رنگ و بویی از زردی دارد، و زیر پایش مانند تختی از چرم خوب و باکیفیت است.
سپر طوس بوده کز دم تیغ
رفته ازکار، روز جنگ پشن
هوش مصنوعی: در روز جنگ، سپر طوس بوده که از شدت ضربه‌های حاصل از شمشیر به شکل ناپایداری درآمده و دیگر کارایی ندارد.
نوک آن تیز همچو نیزهٔ گیو
دهنش باز چون چه بیژن
هوش مصنوعی: نوک او تیز است مانند نیزه‌ای که گیو دارد و دهانش باز است مانند بیژن.
رنگ آن همچو چهرهٔ عفریت
پوزه‌اش همچو پوز اهریمن
هوش مصنوعی: رنگ آن مانند چهرهٔ موجودی شرور و پوزه‌اش شبیه به پوزهٔ یک شیطان است.
شوم‌چون کفش شرحبیل عرب
کهنه چون موزهٔ اویس قرن
هوش مصنوعی: من مثل کفش شرحبیل عرب به زشتی و ناپسندی دچار شده‌ام و مانند موزهٔ اویس قرن کهنه و فرسوده هستم.
مایهٔ نقرس و کفیدن پای
همچو کفشی که باشد از آهن
هوش مصنوعی: این جمله به نوعی اشاره به بیماری نقرس و درد و ناراحتی ناشی از آن دارد. تشبیه به کفش آهنی نیز نشان‌دهنده‌ی سنگینی و سختی وضعیت است. به طور کلی، بیانگر درد و رنجی است که فرد در اثر این بیماری احساس می‌کند.
درخور پوشش حسن ...
کج و معوج چو اصل پای حسن
هوش مصنوعی: زیبایی و جذابیت مانند پوششی است که اگرچه ممکن است در برخی جاها نقص و مشکل داشته باشد، اما به اندازه‌ای دلنشین و شگفت‌انگیز است که انسان را مجذوب خود می‌کند.
هر که آن را بدید و خنده نکرد
یا بود کور یا بود کودن
هوش مصنوعی: هر کسی که آن را ببیند و نخواسته بخندد، یا نابینا است یا نادان.
وآنگه آن را خرند وکریه نکرد
یا ز سنگ است پاش یا ز چدن
هوش مصنوعی: سپس آن شیء را می‌خورند و اگر بد بود، یا از سنگ است یا از آهن.
و آنکه پوشید و پای او نشکست
هرچه دارد گنه به گردن من
هوش مصنوعی: کسی که از من کوتاهی نکرده و رفتار بدی نداشته، حالا هر چه گناه دارد، به گردن من است.

خوانش ها

شمارهٔ ۱۳۶ - گیو تاجر به خوانش عندلیب