ملک‌الشعرا بهارشمارهٔ ۱۳۵ - تسلیت به سردار معزز حکمران بجنورد هنگامی که مادر او و مهرالسلطنه همسرش در یک زمان بدرود حیات گفتند
مگِری سردار، زان که گریه و زاری
سود ندارد در این زمانهٔ ریمن
رفته، به زاری وگریه باز نگردد
جز که بخوشد دو چشم و خسته شود تن
مادر پرهیزگارت ار ز میان رفت
عز تو پاینده باد و بخت تو روشن
ور ز میان رفت مهر سلطنت تو
زنده به مانند ایلخانی و بهمن
ما همه ماندیم و آن عزیزان رفتند
درکنف رحمت خدای میهن
یکسره بایست راند تا سر منزل
هرکه ز من زودتر رسید به ازمن
ور غم هجران دل تو را بشکافد
مرهمی از صبر بر جریحه برافکن
گر به دل از صبر مرهمی ننهادی
کی ز بن چه برآمدی تن بیژن
جامه ی نیلی برآور از تن و درپوش
بر تنت از صبر و بردباری، جوشن
کسوت مردان مرد پوش و قوی باش
پیش بلیات این جهان کم از زن
گوش ندارد فلک به گریه و زاری
هیچ نیرزد جهان به ناله و شیون
شمارهٔ ۱۳۴ - عز من قنع: گفتند فروتن شو تا زر به کف آریشمارهٔ ۱۳۶ - گیو تاجر: گیو تاجر نموده این اوقات
اطلاعات
وزن: مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مگِری سردار، زان که گریه و زاری
سود ندارد در این زمانهٔ ریمن
هوش مصنوعی: سرانجام، در این دنیا که پر از مشکلات و مسائل است، گریه و زاری هیچ فایده‌ای ندارد؛ بنابراین، باید از ملامت و سرزنش پرهیز کرد و به فکر چاره‌ای واقعی بود.
رفته، به زاری وگریه باز نگردد
جز که بخوشد دو چشم و خسته شود تن
هوش مصنوعی: رفت و در حزن و اندوه باز نخواهد گشت، مگر آنکه دو چشمش شاد شود و تنش آرام گیرد.
مادر پرهیزگارت ار ز میان رفت
عز تو پاینده باد و بخت تو روشن
هوش مصنوعی: اگر مادر پرهیزگارت از دنیا برود، عزت تو پایدار باشد و بختت روشن بماند.
ور ز میان رفت مهر سلطنت تو
زنده به مانند ایلخانی و بهمن
هوش مصنوعی: اگر تو از میان بروی و مهر و محبت سلطنت تو از بین برود، مانند ایلخان و بهمن، هیچ چیز از تو باقی نخواهد ماند.
ما همه ماندیم و آن عزیزان رفتند
درکنف رحمت خدای میهن
هوش مصنوعی: ما همه در اینجا هنوز هستیم و عزیزانمان رفته‌اند و در آغوش رحمت خدای میهن قرار دارند.
یکسره بایست راند تا سر منزل
هرکه ز من زودتر رسید به ازمن
هوش مصنوعی: باید به طور مداوم و بدون توقف تلاش کنیم تا به هدف نهایی برسیم. کسی که زودتر از من به این هدف برسد، بهتر است.
ور غم هجران دل تو را بشکافد
مرهمی از صبر بر جریحه برافکن
هوش مصنوعی: اگر غم دوری و بی‌مهری تو دل مرا بشکند، باید با صبوری مرهمی بر زخم‌های ناشی از آن بگذارم.
گر به دل از صبر مرهمی ننهادی
کی ز بن چه برآمدی تن بیژن
هوش مصنوعی: اگر در دل خود صبری نداشته‌ای و از این رو تسلی نیافتی، چگونه می‌توانی از ریشه و بنیان مشکل خود رهایی یابی؟
جامه ی نیلی برآور از تن و درپوش
بر تنت از صبر و بردباری، جوشن
هوش مصنوعی: لباس نیلی را از تن بیرون بیاور و بر روی بدنت زره‌ای از صبر و استقامت بپوش.
کسوت مردان مرد پوش و قوی باش
پیش بلیات این جهان کم از زن
هوش مصنوعی: به عنوان یک مرد، باید با استقامت و قدرت در برابر سختی‌های زندگی ایستادگی کنی و از زنان نیز چیزی کمتر نباشی.
گوش ندارد فلک به گریه و زاری
هیچ نیرزد جهان به ناله و شیون
هوش مصنوعی: آسمان نسبت به گریه و زاری توجهی ندارد و هیچ ارزشی برای دنیا ندارد که بخواهد بر اساس ناله و شیون انسان‌ها سنجیده شود.