ملکالشعرا بهارشمارهٔ ۸۳ - خیال خام
کسان که شور به ترک سلاح عام کنند
خدنگ غمزهٔ خونریز را چه نام کنند؟
مسلمست که جنگ از جهان نخواهد رفت
ز روی وهم گروهی خیال خام کنند
گمان مبر که برای نمونه مدعیان
به صلح دادن ژاپون و چین قیام کنند
به موی تو که همین صلح پیشگان فردا
ز بهر قسمت چین شور و ازدحام کنند
ز راز مهر و محبت اگر شوند آگاه
مبارزان جهان تیغ در نیام کنند
تمدنی که اساسش ز حلق و جلق بپاست
به صلح و سلم چسان مردمش دوام کنند؟
سه چار دولت گیهان مدار هم پیمان
پی موازنه این گفتگو مدام کنند
هنوز اول صلح است و غاصبان در هند
به شهر و دهکده هر روز قتل عام کنند
هنوز اول درد است و می کشان در چین
کشیده لشگر و تدبیر انقسام کنند
پی ربودن و تقسیم سرزمین حبش
هزار شعبده پیدا به صبح و شام کنند
خیالشان همه این است کاین سعادت را
به خود حلال و به دیگر کسان حرام کنند
نعوذبالله اگر مردم ستمدیده
فریب خورده بر این معنی احترام کنند
ندای صلح به عالم فکندهاند اول
که معده پاک ز هضم عراق و شام کنند
خبر دهند به خوبان که تیغ ابرو را
سپس به واسطهٔ وسمه در نیام کنند
صفوف سرکش مژگان و چشم فرمانده
به پشت عینک دودی سپس مقام کنند
کمند زلف که شد پیش از این بریده سرش
به دست شانه از آشفتگیش رام کنند
بیاض گردن موزون و ساعد سیمین
نهفته در مد خاص از نگاه عام کنند
لبان لعل و زنخدان و خال و عارض را
نهفته زیر یکی قیرگون پنام کنند
شمارهٔ ۸۲ - آمال شاعر: فروردین آمد، سپس بهمن و اسفندشمارهٔ ۸۴ - در وصف نوروز: بهار آمد و رفت ماه سپند
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
کسان که شور به ترک سلاح عام کنند
خدنگ غمزهٔ خونریز را چه نام کنند؟
هوش مصنوعی: کسانی که شور و شوق به کنار گذاشتن سلاح عمومی ایجاد میکنند، چگونه میتوانند نامی بر تیر زهرآگین نگاه خود بگذارند؟
مسلمست که جنگ از جهان نخواهد رفت
ز روی وهم گروهی خیال خام کنند
هوش مصنوعی: به وضوح مشخص است که جنگ هیچگاه از دنیا نخواهد رفت و فقط به خاطر تفکرات نادرست و خیالات واهی عدهای این پندار را دارند که ممکن است به کلی از بین برود.
گمان مبر که برای نمونه مدعیان
به صلح دادن ژاپون و چین قیام کنند
هوش مصنوعی: تصور نکن که افرادی که برای صلح تلاش میکنند، به خاطر مسائل بین ژاپن و چین به میدان میآیند و اقدام میکنند.
به موی تو که همین صلح پیشگان فردا
ز بهر قسمت چین شور و ازدحام کنند
هوش مصنوعی: به موهای تو که فردا صلحطلبان برای تقسیم و چیدمانشان به شلوغی و هیاهو میافتند.
ز راز مهر و محبت اگر شوند آگاه
مبارزان جهان تیغ در نیام کنند
هوش مصنوعی: اگر عاشقان و دوستداران راز عشق و محبت را بفهمند، دیگر دلاوران جهان نیز از جنگ و نبرد دست خواهند کشید.
تمدنی که اساسش ز حلق و جلق بپاست
به صلح و سلم چسان مردمش دوام کنند؟
هوش مصنوعی: تمدنی که پایهاش بر اساس فساد و نادرستی است، چگونه میتواند در صلح و آرامش دوام بیاورد و مردمش در کنار هم زندگی کنند؟
سه چار دولت گیهان مدار هم پیمان
پی موازنه این گفتگو مدام کنند
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که: هرگز بر روی قدرت و حکومت دنیا حساب نکنید. کسانی که در این عرصه باهم توافق میکنند، همواره در حال گفتوگو و چانهزنی هستند.
هنوز اول صلح است و غاصبان در هند
به شهر و دهکده هر روز قتل عام کنند
هوش مصنوعی: در حال حاضر، هنوز صلحی برقرار نیست و غاصبان در هند به طور مداوم در شهرها و دهکدهها دست به کشتار میزنند.
هنوز اول درد است و می کشان در چین
کشیده لشگر و تدبیر انقسام کنند
هوش مصنوعی: هنوز ما در اوج درد و رنج هستیم و نیرویی که به راه افتاده، در حال بررسی و تقسیم کردن مسائل است.
پی ربودن و تقسیم سرزمین حبش
هزار شعبده پیدا به صبح و شام کنند
هوش مصنوعی: برای تصاحب و تقسیم زمین حبش، هزار ترفند و شیوه مختلف در صبح و شام به کار میبرند.
خیالشان همه این است کاین سعادت را
به خود حلال و به دیگر کسان حرام کنند
هوش مصنوعی: آنها فقط به این فکر میکنند که این خوشبختی را برای خودشان مجاز و برای دیگران غیرمجاز کنند.
نعوذبالله اگر مردم ستمدیده
فریب خورده بر این معنی احترام کنند
هوش مصنوعی: اگر مردم ضعیف و ستمدیده به این موضوع اهمیت بدهند، به شدت متأسف خواهیم شد.
ندای صلح به عالم فکندهاند اول
که معده پاک ز هضم عراق و شام کنند
هوش مصنوعی: صدای صلح در جهان طنینانداز شده است تا اینکه شکمها از هضم غذاهای عراقی و شامی پاک شوند.
خبر دهند به خوبان که تیغ ابرو را
سپس به واسطهٔ وسمه در نیام کنند
هوش مصنوعی: به خوبان خبر بدهید که باید به خاطر زیبایی چهرهشان از خط ابرو استفاده کنند تا آن را زیباتر کنند.
صفوف سرکش مژگان و چشم فرمانده
به پشت عینک دودی سپس مقام کنند
هوش مصنوعی: چشمهای زیبا و مژگان دلربا با قدرتی که دارند، به نظر میرسد فرماندهی میکنند و میتوانند به آسانی دیگران را تحت تأثیر قرار دهند.
کمند زلف که شد پیش از این بریده سرش
به دست شانه از آشفتگیش رام کنند
هوش مصنوعی: موهایی که در گذشته مثل کمند درهم پیچیده و آشفته بودند، حالا به کمک شانهای مرتب میشوند و به آرامش میرسند.
بیاض گردن موزون و ساعد سیمین
نهفته در مد خاص از نگاه عام کنند
هوش مصنوعی: در این بیت به اشاره به زیبایی و جذابیت خاصی میشود که در ظاهر فردی وجود دارد. گردن زیبا و دستهای نازک و لطیف او تحت تأثیر نگاهی عمومی قرار گرفته و توجه همگان را جلب میکند. زیبایی او به قدری خاص است که میتواند در جمع عام، نظرها را به خود معطوف کند.
لبان لعل و زنخدان و خال و عارض را
نهفته زیر یکی قیرگون پنام کنند
هوش مصنوعی: دوستی با لبان قرمز، خطی زیبا و خال و صورت را زیر پوششی تیره پنهان کردهاند.