گنجور

شمارهٔ ۶۸ - عاقل

عاقل آن نیست که فضلی وکمالی دارد
عاقل واقعی آنست که مالی دارد
ای‌پسر فضل وادب این‌همه تحصیل‌مکن
فضل اندازه و تحصیل روالی دارد
اندربن دوره به‌مال است‌، جمال همه کس
نشود خوار، عزیزی که جمالی دارد
من پی علم شدم‌، مدعیان در پی مال
هرکسی خاصیتی بخشد و حالی دارد
ای پسر هرکه ترا خواهد و تعقیب کند
برحذر باش از او، زانکه خیالی دارد
شاعر زنده فقیر است و تهیدست ولی
ازپس مرگ عجب جاه و جلالی دارد
مرد عاقل دگر و آدم کامل دگرست
آدمی شو اگرت عقل عقالی دارد
آدم‌آنست که با نفس خود از روی یقین
روزوشب کشمکش وجنگ وجدالی‌دارد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

عاقل آن نیست که فضلی وکمالی دارد
عاقل واقعی آنست که مالی دارد
هوش مصنوعی: آدم فرزانه کسی نیست که فقط از نظر علمی یا اخلاقی برتری دارد، بلکه فرد خردمند واقعی کسی است که دارای مال و ثروت است.
ای‌پسر فضل وادب این‌همه تحصیل‌مکن
فضل اندازه و تحصیل روالی دارد
هوش مصنوعی: ای پسر! برای کسب علم و ادب این‌قدر سختی نکش. علم حد و مرزی دارد و روش خاصی برای یادگیری دارد.
اندربن دوره به‌مال است‌، جمال همه کس
نشود خوار، عزیزی که جمالی دارد
هوش مصنوعی: در این دوره، زیبایی ارزش زیادی دارد و کسی که زیبایی دارد، هرگز کم‌ارزش نخواهد شد.
من پی علم شدم‌، مدعیان در پی مال
هرکسی خاصیتی بخشد و حالی دارد
هوش مصنوعی: من به دنبال علم و دانش هستم، در حالی که دیگران فقط به دنبال ثروت هستند. هر فرد ویژگی‌ها و حالتی خاص دارد که او را از دیگران متمایز می‌کند.
ای پسر هرکه ترا خواهد و تعقیب کند
برحذر باش از او، زانکه خیالی دارد
هوش مصنوعی: ای پسر، اگر کسی تو را می‌خواهد و در پی توست، احتیاط کن. زیرا او در دل خود فکر و نیتی دارد.
شاعر زنده فقیر است و تهیدست ولی
ازپس مرگ عجب جاه و جلالی دارد
هوش مصنوعی: شاعر در زندگی خود ممکن است فقیر و بی‌پول باشد، اما بعد از مرگش به شهرت و عظمت خاصی دست پیدا می‌کند.
مرد عاقل دگر و آدم کامل دگرست
آدمی شو اگرت عقل عقالی دارد
هوش مصنوعی: مرد منطقی و با فکر، با یک انسان کامل تفاوت دارد. اگر می‌خواهی آدمی واقعی باشی، باید عقل خود را به کار ببندی و آن را کنترل کنی.
آدم‌آنست که با نفس خود از روی یقین
روزوشب کشمکش وجنگ وجدالی‌دارد
هوش مصنوعی: انسان واقعی کسی است که در درون خود با نفس خود، به‌طور مستمر و با اطمینان، درگیر جنگ و جدال روزانه است.