ملک‌الشعرا بهارشمارهٔ ۳۱ - غزل در مخالفت جمهوری ساخته شده از مسمط موشح در موافقت جمهوری
جمهوری سردار سپه مایهٔ ننگ است
این صحبت اصلاح وطن نیست که جنگ است
از کار قشون حال خوش از ما چه توقع
کاین فرقه بر این گله شبان نیست پلنگ است
بی‌علمی و آوازهٔ جمهوری ایران
این حرف در این مملکت امروز جفنگ است
اموال تو برده است به یغما و تو خوابی
آن کس که پی حفظ تو دستش به تفنگ است
آزادی و مشروطیت افتاده به زحمت
این گوهر پر شعشعه در کام نهنگ است
در پردهٔ جمهوری کوبد در شاهی
ما بی‌خبر و دشمن طماع زرنگ است
تا تعزیه‌گردان بود آن هوچی بی‌دین
این قافله تا حشر در این بادیه لنگ است
افسانهٔ جمهوری ما ملت کودک
عیناً مثل ملعبهٔ شهر فرنگ است
در کیسهٔ ناهید بود لعل و زر و سیم
زین رو کلماتش همگی رنگ‌به‌رنگ است
شمارهٔ ۳۰ - سرنیزه: قاعدهٔ ملک ز سر نیزه استشمارهٔ ۳۲ - سرچشمهٔ فین: سرچشمهٔ «فین» بین که در آن آب روانست
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جمهوری سردار سپه مایهٔ ننگ است
این صحبت اصلاح وطن نیست که جنگ است
هوش مصنوعی: حکومت سردار سپه باعث شرمساری است و این بحثی که دربارهٔ اصلاح کشور می‌شود، در واقع چیزی جز جنگ و درگیری نیست.
از کار قشون حال خوش از ما چه توقع
کاین فرقه بر این گله شبان نیست پلنگ است
هوش مصنوعی: از لشکر کارها، حال خوبی را از ما چه انتظاری دارید، در حالی که این گروه، به مانند گله‌ای است که شبانش نیست و در آنجا فقط پلنگی است.
بی‌علمی و آوازهٔ جمهوری ایران
این حرف در این مملکت امروز جفنگ است
هوش مصنوعی: ندانی و شهرت جمهوری ایران، این سخن در حال حاضر در این کشور بیهوده و بی‌مورد است.
اموال تو برده است به یغما و تو خوابی
آن کس که پی حفظ تو دستش به تفنگ است
هوش مصنوعی: دارایی‌هایت به تاراج رفته و تو بی‌خبر از آنی، در حالی که کسی که سلاح به دست دارد، در حال محافظت از توست.
آزادی و مشروطیت افتاده به زحمت
این گوهر پر شعشعه در کام نهنگ است
هوش مصنوعی: آزادی و مشروطیت به سختی در وضعیت دشواری قرار دارند و این گوهر ارزشمند در چنگال نهنگ، نشانه‌ای از قدرتی بزرگ و خطرناک، گرفتار شده است.
در پردهٔ جمهوری کوبد در شاهی
ما بی‌خبر و دشمن طماع زرنگ است
هوش مصنوعی: در نظام جمهوری که به وجود آمده، در حاکمیت ما همگان از وضعیت آگاه نیستند و دشمنان به راحتی به دنبال منافع خود هستند.
تا تعزیه‌گردان بود آن هوچی بی‌دین
این قافله تا حشر در این بادیه لنگ است
هوش مصنوعی: تا زمانی که آن فرد بی‌دین و نمایشگر وجود داشته باشد، این گروه در این مسیر تا روز قیامت در حالت بلاتکلیفی و مشکل خواهند بود.
افسانهٔ جمهوری ما ملت کودک
عیناً مثل ملعبهٔ شهر فرنگ است
هوش مصنوعی: حکایت جمهوری ما مانند داستانی است که به کودکان گفته می‌شود و درست شبیه یک اسباب‌بازی در نمایشگاه شهر فرنگ است.
در کیسهٔ ناهید بود لعل و زر و سیم
زین رو کلماتش همگی رنگ‌به‌رنگ است
هوش مصنوعی: در کیسهٔ ناهید، جواهرات قیمتی چون الماس و طلا و نقره وجود دارد. از این رو، سخنان او همگی زیبا و متنوع هستند.
حاشیه ها
1392/04/09 17:07
این غزل از برداشتن کلمات اول سه مصرع هر بند به همراه مصرع چهارم این مسمط به دست می‌آید و معنایی کاملاً متضاد با آن دارد:
ملک‌الشعرای بهار » مسمطات » مسمط موشح (در دو معنای متضاد: در ظاهر موافقت با جمهوری، از برداشتن کلمات اول سه مصرع اول هر بند با مصرع چهارم غزلی در مخالفت)/
گویا ملک الشعرا این مسمط را به مجله‌ای هوادار جمهوری سردار سپه داده که چاپش کنند تا بعداً با رو کردن غزل به دست آمده به آنها رودست بزند!