گنجور

شمارهٔ ۲۷۲ - آزرم

ای برادر، تا توانی گیر با آزرم‌ خوی
مرد بی‌آزرم باشد چون زن بسیار شوی
غیرت و صدق و امانت‌، کاین سه اصل مردمیست
اصلشان ز آزرم خیزد، گیر با آزرم‌خوی
هرکه در پیش کسان آزرم خود بر خاک ریخت
غیرت و صدق و امانت خوار باشد پیش اوی
وانکه کشت عصمتش سیراب گشت از آب خلق
روی ازو برتاب‌، کاندر وی نیابی آبروی
رادی و مردی‌، صفات ثابت آمیغی‌اند
رادی از ناکس مخواه و مردی از غرزن مجوی
هرکه گردد گرد کژی‌، ای پسر گردش مگرد
هرکه پوید سوی پستی‌، یا بنی سویش مپوی
گر بمیری‌، پای خود بر خاک نامردان منه
ور بسوزی‌، دست‌خویش از آب ناپاکان مشوی
معنی صدق و وفا و شرم در آزادیست
ای ‌«‌بهار» آزاد باش و هرچه می‌خواهی بگوی

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای برادر، تا توانی گیر با آزرم‌ خوی
مرد بی‌آزرم باشد چون زن بسیار شوی
هوش مصنوعی: ای برادر، تا می‌توانی با احترام و حیا برخورد کن، زیرا مردانی که بی‌حیا هستند، مانند زنان بسیار خواهند شد.
غیرت و صدق و امانت‌، کاین سه اصل مردمیست
اصلشان ز آزرم خیزد، گیر با آزرم‌خوی
هوش مصنوعی: غیرت، صداقت و امانت‌داری سه ویژگی مهم انسانی هستند که ریشه در شرم و حیا دارند. بنابراین، با داشتن حیا و شرم، این صفات در انسان به وجود می‌آید.
هرکه در پیش کسان آزرم خود بر خاک ریخت
غیرت و صدق و امانت خوار باشد پیش اوی
هوش مصنوعی: هر کسی که در حضور دیگران به خاطر شرم و حیاء خود را کوچک کند و از غیرت، صداقت و امانتداری‌اش بکاهد، در نظر آن افراد نیز بی‌ارزش خواهد بود.
وانکه کشت عصمتش سیراب گشت از آب خلق
روی ازو برتاب‌، کاندر وی نیابی آبروی
هوش مصنوعی: کسی که درخت عصمت و پاکی‌اش را قطع کرد، از آب حضور و زیبایی مردم سیراب شد و از او روی برمی‌گرداند، زیرا در او آبرو و منزلتی نخواهی یافت.
رادی و مردی‌، صفات ثابت آمیغی‌اند
رادی از ناکس مخواه و مردی از غرزن مجوی
هوش مصنوعی: باید همواره اراده و شخصیت قوی را در خود پرورش دهی و از افرادی که کیفیت لازم را ندارند، انتظار نداشته باشی. همچنین، به دنبال ویژگی‌های نیکو در دیگران باش، نه در افرادی که فقط حرف‌های بزرگ می‌زنند و عمل نمی‌کنند.
هرکه گردد گرد کژی‌، ای پسر گردش مگرد
هرکه پوید سوی پستی‌، یا بنی سویش مپوی
هوش مصنوعی: هر کس که به سمت بدی و نادرستی برود، پسرم، تو به آن سمت نرو. و هر کس که به طرف پستی و سقوط پیش برود، ای پسر، تو هم به دنبال او نرو.
گر بمیری‌، پای خود بر خاک نامردان منه
ور بسوزی‌، دست‌خویش از آب ناپاکان مشوی
هوش مصنوعی: اگر جان خود را از دست بدهی، پای خود را بر زمین نامردان نگذار و اگر می‌سوزی، دستانت را در آب ناپاکان نزن.
معنی صدق و وفا و شرم در آزادیست
ای ‌«‌بهار» آزاد باش و هرچه می‌خواهی بگوی
هوش مصنوعی: صداقت، وفاداری و شرم در حقیقت در آزادی وجود دارد. پس ای بهار، هر طور که دوست داری زندگی کن و هر آنچه که می‌خواهی بیان کن.