برگردان به زبان ساده
ترسم من از جهنم و آتشفشان او
وان مالک عذاب و عمودگران او
هوش مصنوعی: من از جهنم و آتشفشان ترس دارم و همچنین از کسی که صاحب عذاب و نگهبانان اوست.
آن اژدهای اوکه دمش هست صد ذراع
وان آدمی که رفته میان دهان او
هوش مصنوعی: اژدهایی که دمی به طول صد ذراع دارد، و انسانی که درون دهان او گرفتار شده است.
آن کرکسی که هست تنش همچوکوه قاف
بر شاخهٔ درخت جحیم آشیان او
هوش مصنوعی: این کرکس که بدنش مانند کوه قاف است، بر شاخه درخت جحیم آشیانه دارد.
آن رود آتشین که در او بگذرد سعیر
وآن مار هشتپا و نهنگ کلان او
هوش مصنوعی: رود آتشینی که از آن عبور میکند، آتشسوزی و هیاهو بهوجود میآورد و آن مار هشتپا و نهنگ بزرگ نیز در عمق آن وجود دارند.
آن آتشین درخت کز آتش دمیده است
وآن میوههای چون سر اهریمنان او
هوش مصنوعی: این درخت آتشین که از آتش زاده شده، میوههایی دارد که مانند سر شیاطین هستند.
وان کاسهٔ شراب حمیمی که هرکه خورد
از ناف مشتعل شودش تا زبان او
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف شراب گرم و دلنشینی میپردازد که اگر کسی آن را بنوشد، عشق و اشتیاق در دلش شعلهور میشود و به ویژه بر سخن و گفتار او تاثیر میگذارد. به عبارت دیگر، این شراب نه تنها مینوشندگان را خوشحال میکند، بلکه موجب بیدار شدن احساسات عمیق و اشتیاق در آنها میشود.
آن گرز آتشین که فرود آید از هوا
بر مغز شخص عاصی و بر استخوان او
هوش مصنوعی: آن چکش آتشینی که از آسمان بر سر فردی نافرمان و بر استخوانهای او فرود میآید.
آن چاه ویل در طبقهٔ هفتمین که هست
تابوت دشمنان علی در میان او
هوش مصنوعی: در طبقهٔ هفتم زمین، چاهی وجود دارد که تابوت دشمنان علی در آن قرار دارد.
آن عقربی که خلق گریزند سوی مار
از زخم نیش پر خطر جان ستان او
هوش مصنوعی: آن عقربی که مردم از او فراری هستند، همانند مار زهرآگینی است که با نیش خطرناک خود جان مردم را میگیرد.
جان میدهد خدا به گنه کار هر دمی
تا هر دمی ازو بستانند جان او
هوش مصنوعی: خدا هر لحظه به گناهکار جان میدهد، تا اینکه در هر لحظه جان او را بگیرند.
از مو ضعیفتر بود از تیغ تیزتر
آن پل که دادهاند به دوزخ نشان او
هوش مصنوعی: اگرچه آن پل نسبت به مو ضعیفتر است، اما تیزتر از تیغ است و به دوزخ علامت میدهد.
جز چندتن ز ما علما جمله کاینات
-ال- غرق لجهٔ آتشفشان او
هوش مصنوعی: تنها چند نفر از ما عالمان هستند و بقیه جهان در لابهلای دریاچه آتشفشان او غرق شدهاند.
جز شیعه هرکه هست به عالم خداپرست
در دوزخ است روز قیامت مکان او
هوش مصنوعی: جز شیعه هر کس در دنیا به خدا ایمان داشته باشد، در روز قیامت در جهنم خواهد بود و مکان او آنجا خواهد بود.
وزشیعه نیزهرکه فکل بست و شیک شد
سوزد به نار، هیکل چون پرنیان او
هوش مصنوعی: هر کسی که از میان شیعه، خود را به تجمل و زرق و برق بیفکند، در آتش هوس و دنیا سوزانده میشود، حتی اگر ظاهرش مانند پارچه نازک و زیبا باشد.
وانکس که با عمامهٔ سر موی سرگذاشت
مندیل اوست سوی درک ریسمان او
هوش مصنوعی: این بیت به تمثیل شخصی اشاره دارد که به خاطر مقام و ظاهر خود (عمامه بر سر) خود را معتبر و محترم میداند، اما در واقعیت تنها به خاطر تزیینات و ظواهر است که در نظر دیگران ارزشمند به نظر میرسد. در حقیقت، آن شخص به دلیل آن ظواهر و زرق و برقها به یک نوع وابستگی و محدودیت دچار شده است.
وانکس که کرد کار ادارات دولتی
سوزد به پشت میز جهنم روان او
هوش مصنوعی: کسی که در انجام کارهای دولتی خساست و بینظمی کند، در زندگیاش عذاب و سختی خواهد دید.
وانکس که شد وکیل وز مشروطه حرف زد
دوزخ بود به روز جزا پارلمان او
هوش مصنوعی: این بیت به انتقاد از وکیلی میپردازد که پس از مشروطهخواهی سخن میگوید. این شخص در روز حساب و در روز جزا، نتیجه کارهای خود را در برابر عدالت خواهد دید. به نوعی، نشان دهنده عواقب عملکردهای او در پارلمان است که به مثابه جهنم و عذاب در روز حساب خواهد بود.
وانکس که روزنامهنویس است چیز فهم
آتش فتد به دفتر و کلک و بنان او
هوش مصنوعی: کسی که روزنامه مینویسد و در کارش آگاه است، اگر به مشکلی برخورد کند و کارش به مشکل بیفتد، به سرنوشتش دچار دردسر خواهد شد.
وان عالمی که کرد به مشروطه خدمتی
سوزد به حشر جان و تن ناتوان او
هوش مصنوعی: عالمی که در راه مشروطه تلاش کرد، در روز قیامت روح و جسم ناتوانش در آتش سوزانیده خواهد شد.
وان تاجری که رد مظالم به ما نداد
مسکن کند به قعر سقر کاروان او
هوش مصنوعی: آن تاجری که حق دیگران را پرداخت نکرد، در عذاب سختی به سر خواهد برد و کاروان او در عذاب خواهد بود.
وان کاسب فضول که پالان او کج است
فردا کشند سوی جهنم عنان او
هوش مصنوعی: کاسب حریص و بیفکر که بارش درست بسته نشده، فردا او را به جهنم خواهند برد.
مشکل به جز من و تو به روز جزا کسی
زان گود آتشین بجهد مادیان او
هوش مصنوعی: فقط من و تو در روز قیامت با مشکل مواجه خواهیم شد و هیچ کس دیگری نمیتواند از آن آتش وحشتناک نجات پیدا کند.
تنها برای ما و تو یزدان درست کرد
خلد برین وآن چمن بی کران او
هوش مصنوعی: خداوند به خاطر ما و تو، بهشت را آفرید و این باغ وسیع را خلق کرد.
موقوفهٔ بهشت برین را به نام ما
بنموده وقف واقف جنت مکان او
هوش مصنوعی: بهشت عالی را به خاطر ما وقف کردهاند و آن را به نام ما اختصاص دادهاند. کسی که این کار را کرده، مکان او در بهشت است.
آن باغهای پرگل و انهار پر شراب
وان قصرهای عالی و آب روان او
هوش مصنوعی: باغهای پر از گل و نهرهای پر از شراب و آن کاخهای باشکوه و آبهای روان، همه نشاندهنده زیبایی و نعمتهای فراوان هستند.
آن خانههای خلوت و غلمان و حور عین
وان قابهای پر ز پلو زعفران او
هوش مصنوعی: این خانههای آرام و پر از زیبایی، همراه با جوانان نیکو صورت و زنان بهشتی، مثل ظرفهایی پر از برنج زعفرانی هستند.
القصه کار دنیی و عقبی به کام ماست
بدبخت آن که خوب نشد امتحان او
هوش مصنوعی: به هر حال، نتیجه کارهای دنیوی و آخرتی به نفع ماست، اما آن کسی که در امتحان زندگی موفق نشود، بدبخت است.
فردا من و جناب تو و جوی انگبین
وان کوثری که جفت زنم در میان او
هوش مصنوعی: فردا من و تو و جوی شیرین و خوشگوار خواهیم بود و همچنین چون پرندهای که در کنار آب به همسرش نزدیک میشود، در کنار هم خواهیم بود.
باشد یقین ما که به دوزخ رود بهار
زیرا به حق ما و تو بد شد گمان او
هوش مصنوعی: به یقین ما این است که بهار به دوزخ خواهد رفت، زیرا بر اساس حقیقت، باور او درباره ما و تو نادرست شده است.