گنجور

بخش ۲۰ - فی الترغیب فی حفظ اللسان و هو من احسن صفات الانسان

نان و حلوا چیست؟ قیل و قال تو
وین زبان پردازی بی‌حال تو
گوش بگشا، لب فرو بند از مقال
هفته هفته، ماه ماه و سال سال
صمت عادت کن که از یک گفتنک
می‌شود تاراج، این تحت الحنک
ای خوش آنکو رفت در حصن سکوت
بسته دل در یاد «حی لایموت»
رو نشین خاموش، چندان ای فلان
که فراموشت شود، نطق و بیان
خامشی باشد، نشان اهل حال
گر بجنبانند لب، گردند لال
چند با این ناکسان بی‌فروغ
باده پیمایی، دروغ اندر دروغ
وارهان خود را از این همصحبتان
جمله مهتابند و دین تو، کتان
صحبت نیکانت ار نبود نصیب
باری از هم صحبتان بد شکیب

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نان و حلوا چیست؟ قیل و قال تو
وین زبان پردازی بی‌حال تو
هوش مصنوعی: نان و حلوا چه معنایی دارند؟ فقط حرف و حدیث تو و این سخن‌پردازی بی‌فایده‌ات است.
گوش بگشا، لب فرو بند از مقال
هفته هفته، ماه ماه و سال سال
هوش مصنوعی: شنونده باش و از صحبت کردن خودداری کن. هر هفته، هر ماه و هر سال به یاد داشته باش که باید گوش فرا دهی.
صمت عادت کن که از یک گفتنک
می‌شود تاراج، این تحت الحنک
هوش مصنوعی: سکوت را به عنوان یک عادت بپذیر، زیرا هر بار که چیزی می‌گویی، ممکن است نتیجه‌اش خرابکاری یا آسیب باشد.
ای خوش آنکو رفت در حصن سکوت
بسته دل در یاد «حی لایموت»
هوش مصنوعی: خوشا به حال کسی که به آرامش درونی رسیده و دلش را به یاد خدا، که همیشه زنده است، مشغول کرده است.
رو نشین خاموش، چندان ای فلان
که فراموشت شود، نطق و بیان
هوش مصنوعی: ای فلان، تو این قدر خاموش و بی‌صدا نشسته‌ای که ممکن است سخن گفتن و بیان کردن را فراموش کنی.
خامشی باشد، نشان اهل حال
گر بجنبانند لب، گردند لال
هوش مصنوعی: اگر انسان اهل حال و ساکتی باشد، هرگاه لب به سخن بگشاید، ممکن است به خاموشی و سکوت برگردد.
چند با این ناکسان بی‌فروغ
باده پیمایی، دروغ اندر دروغ
هوش مصنوعی: چند بار با این افراد بی‌ارزش و بی‌حیا وقتت را صرف می‌کنی و دروغ می‌شنوی؟
وارهان خود را از این همصحبتان
جمله مهتابند و دین تو، کتان
هوش مصنوعی: خود را از این دوستان دور کن؛ آنها مانند ماه روشن و دین تو مثل پارچه‌ای ساده هستند.
صحبت نیکانت ار نبود نصیب
باری از هم صحبتان بد شکیب
هوش مصنوعی: اگر از گفتگوی نیکان بهره‌ای نبری، پس در میان صحبت با افراد بد حتماً صبر و شکیبایی نیاز است.

حاشیه ها

1391/02/02 22:05
ناشناس

تخت الحنک را به تحت الحنک تغیر دهید. به معنی در دهخدا مراجعه کنید

1394/09/07 01:12
امیر

گرنجنبالی لب،گویند لال؟