شعر بسیار جالب یود. من اینجور معنی ش کردم :
1- تو که می دانی(دانا هستی) به من چاره ای بیاموز
2- که این شب تاریک را چگونه روز کنم (شب تاریک را چگونه تا صبح تحمل کنم)
3- گاهی در فکرم که کی این روز آید
4- و گاهی ترسم که این روز هرگز نیاید

موشی به زبان لکی یعنی میگویی

شمس جانم با درود به شما کردی زبان است ولی لری و لکی گویش های بسیار بزرگی هستند لکی میان لری و کردی است و بسیار روان و لغات زیبایی دارد که به پهلوی می ماند . اما هدف من از نوشتن این لغات خدمت به فارسی است که همه این زبانها و گویش ها شاخه هایش هستند . برای نمونه مامواژه رفتن را برایتان در هر سه گروه صرف می کنم
berowm به کردی می شود بروم به لکی بچم ( بشم یعنی بشوم ) و به لری rowem یعنی بروم .
اما لوچ / به انگلیسی چپ می شود left به روسی لوا یعنی چپ ولی به فارسی همین لغت چپ در لغت کج دیده می شود که همان لول و لولا و لوچ می باشد .یعنی راست با رایت ( انگلیسی ) و رکت در لاتین و المانی برابر است ولی چپ یعنی لفت و لوا با لغت های فارسی لول و لوله و لولا و لوچ همستاک هستند . یعنی همان لغتی که در زبانهای اریایی دیگر چپ معنی می داده در فارسی معنی خمیده و کج می دهد و لوچ از جمله این لغات است

لوک هم که در فارسی در مصدر لوکیدن یعنی چهار دست و پا راه رفتن بچه زیرا بچه در ان حالت خمیده است و نیز لوک در شعر مولانا هم معنی کج و لق می دهد مثل دستلوک یعنی چلاق و نیز لنگ و لوک که اشکار است اما شگفت اینجاست که laxity به انگلیسی یعنی لقی و لغی و شلی و همه با هم همریشه هشتند . شمس بزرگوارم دو لغت دیگر هم داریم که دیگر کار را پر کرده باشم یکی چنگلوک یعنی کسی که دست و پا چلفتی است و چنگی لوک و کج دارد و دیگر خنگلوک یعنی کسی که هم خنگ است و هم چلفتی !

مثلا برای پت و مت می شود چنگلوک و خنگلوک را بر گزید

چند لغت هم برای روشنتر شدن می نویسم
فاعل کنا یا پویا /مفعول کارپذیر( بابا افضل کاشانی ) یا پوییده / فعل کارواژه
مصدر مامواژه یا بن / صفت گونواژه /قید چونواژه /

من فقط سعی میکنم با زبان خودمان شبیه سازی کنم و فارسی شعر رو بنویسم. قضاوت با دوستان متخصص
تو که می‌روی بمن چاره بیاموز
که این تاریک شبانرا چون کنم روز (یرم روج= کنم روز)
کهی گویم که کی این روز آید
کهی گویم که هرگز باز نمیشوی روز

ته که ( می‌شی )
تو که (‌ میروی )

می شی به معنای میروی است

با عرض سلام خدمت شما
تقریبا بیشتر واژه های این دوبیتی زیبا در زبان (گویش) تاتی شاهرود خلخال رایج است .
ته که می‌شی بمو چاره بیاموج (منظور از (می شی) فعل شیه یا رفتن است و کلمه (بیاموج) از باموج یا بیاموز که از فعل آموختن آمده است و معنی کل مصرع میشود ((تویی که میروی به من چاره تحمل دوری را یاد بده))
که این تاریک شوانرا چون کرم روج . شب در گویش تاتی میشود شَو و روز میشود روج ،کَرم یعنی میکنم. دقیقا این مصرع با تاتی امروزی این خطه منطبق است و معنی کامل (( که چگونه این شبهای تاریک را به روز (صبح ) برسانم))
کهی واجم که کی این روج آیو.در این مصرع نیز واجم همان واجم تاتی رایج شاهرود خلخال میباشد به معنی میگویم(( گاهی میگویم که کی این روز فرا میرسد))
کهی واجم که هرگز وا نه‌ای روج((و گاهی میگویم که هیچ وقت این روز فرانرسد))

تو ای راهی، به من چاره بیاموز
که این تیره شبان را چون کنم روز
گهی گویم که کی این روز آید
گهی گویم که هرگز نآید این روز

سلام به دوستان گرامی
مردمان لک گروهی از قوم لر هستن که در شمال لرستان تا کرمانشاه سکونت دارند و زبان لکی خلوص بیشتری نسبت به دیگر زبان های لری داره و کمتر دستخوش تغییرات شده!
بیاموژ
روژ
واژُم
کرم هم باید بشه کنِم !
لطفا ویرایش کنید چون اینی که هست (بیاموج! روج!و..)نه به فارسی شباهت داره و نه لری میشه گفت شبیه به لودگی های امروزیه(عجیجم، عجقم

ته که زونی بمو چاره بباموز
که این تیره شوان واکه کرم روز
گهی واژم که کی بی روز وا بی
گهی واژم که هرگز وانبی روز

ته که می‌شی به‌مو چاره بیاموج
که این تاریک شوان‌ را چون کرِم روج
گهی واجم که کی این روج آیو
گهی واجم که هرگز وا نه‌ای روج
☘☘☘

تو که رفتی مرا چاره بیاموز
شب تاریک را چون می برم روز
گهی گویم چرا این روز نآید
گهی گویم نیاید هرگز  این روز 

برگردان  -محمودصبورنیا(نوا)