ازرقی هرویشمارهٔ ۶۰
مبارکی و سعادت نمود روی بشاه
از آن مبارک و مسعود تحفهای زاله
چه تحفه ایست ؟ یکی فر خجسته فرزندست
موافقان را شادی فزای و انده کاه
بشهریاری و شاهی تمام نسبت او
زهر دو روی نسب شهریار و زادۀ شاه
نه پادشاه چنو بیند از فراز و نشیب
نه شهریار چنو یابد از سپید و سیاه
ز دیبه سلب باد روز در پوشد
کجا ز غیبه بود تارو پود آن دیباه
کلاه ملک ز شاهان بتیغ بستاند
خزانه شان گه بخشش تهی کند بکلاه
ببزم ورزم ببینی که او چه خواهد کرد
ببدره های زر سرخ و قلبهای سیاه
پسر بود بحقیقت پناه و پشت پدر
چه خوب تر بجهان مر تر از پشت و پناه ؟
هر آنچه خواستی و جستی از خدای بزرگ
بیافتی و بداری ، دگر بجوی و بخواه
چو گل بخند و بیفروز ، زان جهت که هنوز
بباغ بخت تو نشکفت یک گل از پنجاه
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: سیاوش جعفری
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مبارکی و سعادت نمود روی بشاه
از آن مبارک و مسعود تحفهای زاله
هوش مصنوعی: روی مبارک و خوشبخت شاه موجب برکت و سعادت است و این هدیه‌ای بی‌نظیر از جانب اوست.
چه تحفه ایست ؟ یکی فر خجسته فرزندست
موافقان را شادی فزای و انده کاه
هوش مصنوعی: تحفهای که گفته می‌شود، وجود یک فرزند خوشبخت و نیکوست که باعث شادی دوستان و کاهش غم و اندوه می‌شود.
بشهریاری و شاهی تمام نسبت او
زهر دو روی نسب شهریار و زادۀ شاه
هوش مصنوعی: شغل و مقام شاهی و شهریاری تنها به نسبت او ارتباط دارد. او هم از طرف پدر و هم از طرف مادر، نسبت به خانواده شاهان و حکام دارد.
نه پادشاه چنو بیند از فراز و نشیب
نه شهریار چنو یابد از سپید و سیاه
هوش مصنوعی: در زندگی، پادشاه و شهریار توانایی درک تفاوت‌ها و تغییرات را از بالا یا پایین ندارند. آنها نمی‌توانند به سادگی رنگ‌ها و احساسات مختلف را درک کنند و برداشت صحیحی از اوضاع داشته باشند.
ز دیبه سلب باد روز در پوشد
کجا ز غیبه بود تارو پود آن دیباه
هوش مصنوعی: نسیم صبحگاهی، روز را از پرده‌های زیبا و بافته کنار می‌زند. این پرده‌ها نشان‌دهنده‌ی خود زندگی و وجود هستند، که از عالم غیبی الهام گرفته‌اند.
کلاه ملک ز شاهان بتیغ بستاند
خزانه شان گه بخشش تهی کند بکلاه
هوش مصنوعی: کلاه پادشاهی از سر شاهان برمی‌دارد و خزانه آنها را خالی از بخشش می‌کند.
ببزم ورزم ببینی که او چه خواهد کرد
ببدره های زر سرخ و قلبهای سیاه
هوش مصنوعی: اگر در میدان جنگ یا مبارزه بیفتم و کارزار کنم، می‌بینی که او چه عمل خواهد کرد. در این نبرد، طلاهای سرخ و دل‌های سیاه وجود دارند.
پسر بود بحقیقت پناه و پشت پدر
چه خوب تر بجهان مر تر از پشت و پناه ؟
هوش مصنوعی: پسر واقعی در حقیقت، پناه و پشتوانه پدر است. چه چیز بهتر از این می‌تواند در دنیا وجود داشته باشد که انسان به عنوان پشتیبان و پناهی برای دیگران باشد؟
هر آنچه خواستی و جستی از خدای بزرگ
بیافتی و بداری ، دگر بجوی و بخواه
هوش مصنوعی: هر چیزی که از خداوند بزرگ خواسته‌ای و به دست آورده‌ای، اکنون به دنبال چیز دیگری باش و دوباره بخواه.
چو گل بخند و بیفروز ، زان جهت که هنوز
بباغ بخت تو نشکفت یک گل از پنجاه
هوش مصنوعی: مثل گل بخند و شادی کن، زیرا هنوز در باغ شانس تو هیچ گلی از پنجاه جوانه نزده است.