گنجور

شمارهٔ ۲۹ - و له قطعه رحمه الله

ای خنک دی که از بهار افزون
هست هنگام عیش وعیش شگرف
کشد از سیم ناب چون دیوار
بر در خانه ی که و مه برف
ننگری خود، ز خواجگان تا ناز؛
نشنوی خود، ز ناصحان تا حرف
با دو کس از مهان روشندل
با دو تن از بتان مشکین عرف
خیز و در گوشه ی خرابی ده
قدح باده غوطه در خم ژرف
وه چه باده؟ سهیل رنگین درع!
وه چه باده؟ چراغ سیمین ظرف!
روی در روی واضحات الثغر
چشم در چشم «قاصرات اطرف»
بوی ریحان دهد، دهند چو سیر
طعم حلوا دهد، دهند چو ترف
ور ز سرما نیاری، این کاری
جام می بر کف و کنی می صرف
بر شبه ریز، ریزه ی یاقوت؛
سای بر مشک، سوده ی شنجرف
مرغ و ماهی کباب ساز آنجا
تا چرد بره سبزه از ته برف

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای خنک دی که از بهار افزون
هست هنگام عیش وعیش شگرف
هوش مصنوعی: ای خوشا روزی که بهار به اوج خود رسیده و زمانی برای شادی و لذت‌های بزرگ است.
کشد از سیم ناب چون دیوار
بر در خانه ی که و مه برف
هوش مصنوعی: از نقره‌ی خالص دیواری می‌سازد، مانند دیواری که بر سر در خانه‌ای باشد و همچون ماه، برف به آن نشسته باشد.
ننگری خود، ز خواجگان تا ناز؛
نشنوی خود، ز ناصحان تا حرف
هوش مصنوعی: به خود ننگر و به خودخواهی‌های دیگران توجه نکن؛ از نصیحت‌کنندگان هم چیزی نشنو.
با دو کس از مهان روشندل
با دو تن از بتان مشکین عرف
هوش مصنوعی: با دو نفر از بزرگان با فهم و دانش و با دو نفر از معشوقان زیبا و دلربا.
خیز و در گوشه ی خرابی ده
قدح باده غوطه در خم ژرف
هوش مصنوعی: برزخ را ترک کن و به گوشه‌ای از خرابه برو و ده جام شراب را در زیر مخزن عمیق غوطه‌ور کن.
وه چه باده؟ سهیل رنگین درع!
وه چه باده؟ چراغ سیمین ظرف!
هوش مصنوعی: چه شرابی؟ شراب خوش‌رنگ از ستاره سهیل! چه شرابی؟ چراغی از نقره در ظرف!
روی در روی واضحات الثغر
چشم در چشم «قاصرات اطرف»
هوش مصنوعی: چهره‌ای زیبا و دلربا در برابر چشمانم قرار دارد، چشمانش همچون چشمان دخترانی‌ست که در زیبایی به کمال رسیده‌اند.
بوی ریحان دهد، دهند چو سیر
طعم حلوا دهد، دهند چو ترف
هوش مصنوعی: بوی خوش ریحان می‌دهد، و چنان که سیر با طعمش خوشایند است، حلوا نیز طعم لذیذی دارد.
ور ز سرما نیاری، این کاری
جام می بر کف و کنی می صرف
هوش مصنوعی: اگر از سرما نمی‌هراسی، این کار را بکن: یک جام شراب بگیر و بنوش.
بر شبه ریز، ریزه ی یاقوت؛
سای بر مشک، سوده ی شنجرف
هوش مصنوعی: در شب، دانه‌های ریز یاقوت به زمین می‌ریزند؛ بر روی مشک، طعم و بوی خوشی شبیه به رنگ قرمز زعفران حس می‌شود.
مرغ و ماهی کباب ساز آنجا
تا چرد بره سبزه از ته برف
هوش مصنوعی: در آنجا که مرغ و ماهی کباب می‌شود، چریدن بره در سبزه پس از ذوب شدن برف به خوبی دیده می‌شود.