گنجور

شمارهٔ ۵۳

دلم، تاب تغافل، طاقت آزار هم دارد؛
ننالد زیر تیغت، صبر این مقدار هم دارد
ز حرف دوستی افتادم از چشمش، عجب دارم؛
که این رنجش که از من غیر دارد، یار هم دارد!
دل از آه طبیبم شاد شد، کش سوخت بر من دل؛
ندانستم که غیر از من دگر بیمار هم دارد
برآمد گل، نخواهم شد ز باغ ای باغبان؛ گیرم
درش بستی، نه آخر رخنه ی دیوار هم دارد؟!
بر آن در، غیر را یکبار دیدم، مردم از غیرت؛
ندانستم نهان از من بخلوت یار هم دارد
دلم را برد و آمد تیغ بر کف باز پنداری
که جز دلبردن آن بیرحم دیگر کار هم دارد
ز من رنجید اگر نازک دلش آذر! ازو هرگز
نمیرنجم، چو دانم رنجش از اغیار هم دارد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دلم، تاب تغافل، طاقت آزار هم دارد؛
ننالد زیر تیغت، صبر این مقدار هم دارد
هوش مصنوعی: دل من قدرت تحمل بی‌توجهی و آزار را دارد؛ حتی اگر زیر فشار تو باشد، صبرم به اندازه‌ای است که می‌تواند تحمل کند.
ز حرف دوستی افتادم از چشمش، عجب دارم؛
که این رنجش که از من غیر دارد، یار هم دارد!
هوش مصنوعی: از صحبت‌های دوستی از نگاهش افتادم و می‌خواهم بگویم که چقدر عجیب است؛ این ناراحتی که از من دارد، برای دوستان دیگرش هم وجود دارد!
دل از آه طبیبم شاد شد، کش سوخت بر من دل؛
ندانستم که غیر از من دگر بیمار هم دارد
هوش مصنوعی: دل من از آه و ناله‌ی پزشکم شاد شد، چون دیدم که بر من می‌سوزد؛ اما نمی‌دانستم که او بیماران دیگری نیز دارد.
برآمد گل، نخواهم شد ز باغ ای باغبان؛ گیرم
درش بستی، نه آخر رخنه ی دیوار هم دارد؟!
هوش مصنوعی: وقتی گل شکوفا می‌شود، نمی‌خواهم از باغ بیرون بروم، ای باغبان. اگر در را ببندی، مگر دیوار هم آخرش نقصی ندارد که بتوانم از آن عبور کنم؟
بر آن در، غیر را یکبار دیدم، مردم از غیرت؛
ندانستم نهان از من بخلوت یار هم دارد
هوش مصنوعی: یک بار در آن مکان، شخصی را دیدم که به خاطر غیرت مردم، در حال گفتگو بود. اما من نمی‌دانستم که یار من نیز در دلش رازهایی دارد و در خلوت خود به دور از چشم دیگران، چیزی پنهان کرده است.
دلم را برد و آمد تیغ بر کف باز پنداری
که جز دلبردن آن بیرحم دیگر کار هم دارد
هوش مصنوعی: دل من را ربود و او تیغی در دست دارد، انگار که فقط دلربایی او کار دیگری ندارد و هیچ کاری جز این نمی‌کند.
ز من رنجید اگر نازک دلش آذر! ازو هرگز
نمیرنجم، چو دانم رنجش از اغیار هم دارد
هوش مصنوعی: اگر دل نازک او از من ناراحت شده باشد، هرگز از او دلخور نخواهم شد؛ چون می‌دانم که او از دیگران هم رنجیده است.