عطاربخش ۲۰ - در بیان علامتهای ابلهی
چارچیز آمد نشان ابلهی
با تو گویم تا بیابی آگهی
عیب خود ابله نبیند در جهان
باشد اندر جستن عیب کسان
تخم بخل اندر دل خود کاشتن
وانگه امید سخاوت داشتن
هرکه خلق از خُلق او خشنود نیست
هیچ قدرش بر در معبود نیست
هرکه او را پیشه بدخویی بوَد
کار او پیوسته بدرویی بوَد
خوی بد بر تن، بلای جان بود
مردم بدخو نه از انسان بود
بخل شاخی از درخت دوزخ است
وان بخیلک از سگان مسلخ است
روی جنّت را کجا بیند بخیل
پشه افتاده اندر پای پیل
باش از بخل بخیلان برکران
تا نباشی از شمار ابلهان
بخش ۱۹ - در بیان تواضع و ترک تکلف: سر چه آرایی به دستار ای پسربخش ۲۱ - در بیان عاقبت اندیشی: از بلا تا رسته گردی ای عزیز
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چارچیز آمد نشان ابلهی
با تو گویم تا بیابی آگهی
هوش مصنوعی: چهار علامت وجود دارد که نشان‌دهنده نادانی یک فرد است و من می‌خواهم این موارد را به تو بگویم تا بتوانی آگاه شوی.
عیب خود ابله نبیند در جهان
باشد اندر جستن عیب کسان
هوش مصنوعی: انسان‌های نادان عیب‌های خود را نمی‌بینند و در عوض فقط به دنبال عیب‌های دیگران هستند.
تخم بخل اندر دل خود کاشتن
وانگه امید سخاوت داشتن
هوش مصنوعی: اگر در دل خود بخل و حرص را پرورش دهی، نباید انتظار داشته باشی که سخاوت و generosity در زندگی‌ات پدیدار شود.
هرکه خلق از خُلق او خشنود نیست
هیچ قدرش بر در معبود نیست
هوش مصنوعی: هر کس که دیگران از رفتار و خلق و خوی او راضی نیستند، هیچ ارزشی در نزد خداوند ندارد.
هرکه او را پیشه بدخویی بوَد
کار او پیوسته بدرویی بوَد
هوش مصنوعی: هر کسی که رفتار و اخلاق ناپسندی داشته باشد، همیشه با مشکلات و بدشانسی مواجه خواهد شد.
خوی بد بر تن، بلای جان بود
مردم بدخو نه از انسان بود
هوش مصنوعی: بداخلاقی و کم‌لطفی انسان‌ها به خودشان آسیب می‌زند و با رفتارهای زشتشان، نشان می‌دهند که انسانیت واقعی را درک نکرده‌اند.
بخل شاخی از درخت دوزخ است
وان بخیلک از سگان مسلخ است
هوش مصنوعی: بخل و حرص مانند شاخه‌ای از درخت جهنم است و آن بخیل که به فکر خود است، شبیه سگان بی‌رحم و ستمگر است.
روی جنّت را کجا بیند بخیل
پشه افتاده اندر پای پیل
هوش مصنوعی: بخیل نمی‌تواند زیبایی‌های بهشت را ببیند، همان‌طور که پشه زیر پای فیل نمی‌تواند بزرگی و عظمت او را مشاهده کند.
باش از بخل بخیلان برکران
تا نباشی از شمار ابلهان
ابله عیب خود را نمی‌بیند
حاشیه ها
1391/07/12 00:10
مسعود
درود بر شما
در مصرع اول بیت دوم، به نظر می رسد واژه "را" اضافه باشد و "نه بیند" نیز به اشتباه نوشته شده. شکل صحیح مصرع اینگونه است :
"عیب خود ابله نبیند در جهان"
1402/02/09 01:05
شروین پاداش‌پور
با سلام
آقای مسعود در تاریخ۲۱مهر سال۱۳۹۱، مطلبی در حاشیه نوشتند اما نه ویرایش انجام شده و نه پاسخی به ایشان داده شده.
من سعی کردم در بخش ویرایش، این تصحیح را که باعث ایجاد افت وزنی در شعر بود را انجام بدهم. امیدوارم صحیح باشد و البته لحاظ شده باشد.
چون«گنجور» برای علاقمندان به شعر، منبعی مورد اعتماد و معتبر است، لطفابه حاشیه‌ها رسیدگی شود.
با مهر و احترام