گنجور

بخش ۱۰ - الحكایة و التمثیل

نوح پیغامبر چو از کفّار رَست
با چهل تن کُرد بر کوهی نشست
بود یک تن زان چهل کس کوزه‌گر
برگشاد او یک دکان پر کوزه در
جبرئیل آمد که می‌گوید خدای
بشکنش این کوزه‌ها ای رهنمای
نوح گفتش آن همه نتوان شکست
کاین به‌صد خون دلش آمد به‌دست
گرچه کوزه بشکنی گل بشکند
در حقیقت مرد را دل بشکند
باز جبریل آمد و دادش پیام
گفت می‌گوید خداوندت سلام
پس چنین می‌گوید او کای نیک‌بخت
گر شکستِ کوزه‌ای چندست سخت
این بسی زان سخت‌تر در کل یاب
کز دعائی خلق را دادی به‌آب
همّتی را بر همه بگماشتی
«لاتذر» گفتی و کس نگذاشتی
یک دکانِ کوزه بشکستن خطاست
یک جهان پر آدمی کشتن رواست
خود دلت می‌داد ای شیخ کبار
زان همه مردم برآوردن دمار
کز پی آن بندگان بی‌قرار
لطف ما چندان همی بگریست زار
کاین زمانش در گرفت از گریه چشم
تو مرو از کوزهٔ چندین به‌خشم
یا رب این خود چه عنایت‌کردن است
این چه شکر اندر شکایت‌کردن است
که به جان‌ها می‌کند چندین عتاب
گاه جان‌ها می‌کند خون بی‌حساب
صد هزاران بی‌سر و بن را بخواند
جمله را در کشتی حیرت نشاند
بعد از آن کشتی به‌دریا درفکند
صد جهان جان را به‌غوغا درفکند
بعد از آن باد مخالف روز و شب
گرد کشتی می‌فرستاد ای عجب
تا در آن دریای بی‌پایان همه
سربه‌سر برخاستند از جان همه
جمله را بگسست در دریا نفس
از همه با سر نیامد هیچ‌کس
گرچه فرض افتاد مردن پیشه کرد
می‌ندارم زهره این اندیشه کرد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نوح پیغامبر چو از کفّار رَست
با چهل تن کُرد بر کوهی نشست
نوح نبی پس از طوفان و غرق‌شدن کفّار، با چهل کُرد بر کوه جمع نشسته بودند.

حاشیه ها

1388/04/12 17:07
رسته

بیت:2
غلط: بردیگ
درست:برد یک
بیت:9
غلط: بز
درست: بر
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

1399/12/04 08:03
میهن پرست

درود، در این مصرع : برد یک تن زان چهل کس کوزه گر
بجای برد باید بود جایگزین شود.
بود یک تن زان چهل کس کوزه گر
سپاس

1402/07/26 21:09
سید حسین موسویان

بیت ۸، نادرست: کل یاب/ درست: کلّ باب

بیت ۱۵، نادرست: که/ درست: گه