بخش ۶ - الحكایة و التمثیل
کاملی بگذشت در آتش گهی
چون بدید آتش زهش شد ناگهی
چون به هوش آمد رفیقی بر رسید
کز چه مرغ عقلت از بر برپرید
گفت چون آتش بدیدم آن زمان
برگشاد از حال خود آتش زفان
گفت هان تا در من از دون همتی
ننگری از دیدهٔ بیحرمتی
زآنکه چندانیم تاب وسوز هست
وآنگهی این هر شب و هر روز هست
ز تف و سوزی که من هستم درآن
می نپردازم بدین مشتی خران
هرکه او درعشق چون آتش نشد
عیش او درعشق هرگز خوش نشد
گرم باید مرد عاشق در هلاک
محو باید گشت در معشوق پاک
در ره معشوق خود شو بی نشان
تا همه معشوق باشی جاودان
بخش ۵ - الحكایة و التمثیل: آن یکی پرسید از مجنون مگربخش ۷ - الحكایة و التمثیل: کرهٔ میتاخت سلطان در شکار
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
کاملی بگذشت در آتش گهی
چون بدید آتش زهش شد ناگهی
هوش مصنوعی: کسی که به کمال رسیده بود، در آتش گذشت و وقتی آتش را دید، ناگهان تحت تأثیر قرار گرفت.
چون به هوش آمد رفیقی بر رسید
کز چه مرغ عقلت از بر برپرید
هوش مصنوعی: وقتی که رفیقی به هوش آمد، متوجه شد که چرا عقل تو مانند پرندهای از جایی که بود، پرواز کرده و رفته است.
گفت چون آتش بدیدم آن زمان
برگشاد از حال خود آتش زفان
هوش مصنوعی: وقتی آتش را دیدم، در آن لحظه از حال خود بیخبر شدم و زبانم به سخن آمد.
گفت هان تا در من از دون همتی
ننگری از دیدهٔ بیحرمتی
هوش مصنوعی: برو و از من دور شو، تا به کمبود همت من دلخوش نشوی و به من بیاحترامی نکنی.
زآنکه چندانیم تاب وسوز هست
وآنگهی این هر شب و هر روز هست
هوش مصنوعی: ما به قدری قوی و مقاوم هستیم که میتوانیم با سوز و سختیها دست و پنجه نرم کنیم و همین که هر شب و هر روز به ما میگذرد، نشان از پایداری و استمرار ما در برابر چالشهاست.
ز تف و سوزی که من هستم درآن
می نپردازم بدین مشتی خران
هوش مصنوعی: من از شدت آتش و سوزی که در درونم وجود دارد، خود را درگیر این گروه از نادانان نمیکنم.
هرکه او درعشق چون آتش نشد
عیش او درعشق هرگز خوش نشد
هوش مصنوعی: هر کسی که در عشق مانند آتش شعلهور نشود، هرگز نمیتواند در لذت عشق خوشبخت باشد.
گرم باید مرد عاشق در هلاک
محو باید گشت در معشوق پاک
هوش مصنوعی: برای عاشق، در آتش عشق باید سوزید و در برابر معشوق، باید به گونهای غرق شد که هیچ چیزی جز او دیده نشود.
در ره معشوق خود شو بی نشان
تا همه معشوق باشی جاودان
هوش مصنوعی: برای رسیدن به محبوب خود، بینشان و بیخود شو، تا همیشه محبوب بمانی.