گنجور

بخش ۵ - الحكایة و التمثیل

آن یکی پرسید از مجنون مگر
کز سخنها تو چه داری دوستر
گفت من لا دوستر دارم مدام
تاکه جان دارم مرا لا می تمام
گفت تا باشد نعم ای بیخبر
لا تو از بهر چه داری دوستر
گفت وقتی کردم از لیلی سؤال
کای رخت خورشید را داده زوال
دوستم داری چنین گفتا که لا
میکشم بر پشتی آن لا بلا
از زفانش تا که لا بشنوده ام
از دل و جان عاشق لا بوده ام
نیست لایق لاجرم اصلا مرا
یک سخن لا واللّه الا لا مرا
عشق را جانی بباید آتشین
دوزخی با آتش او همنشین
تا دل عشاق افروزنده شد
از تف آتش چنین سوزنده شد
آتش از عشقست در سوز آمده
گرم در عشق دلفروز آمده
جملهٔ ذرات پیدا ونهان
نقطهٔ عشقست در هر دوجهان

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن یکی پرسید از مجنون مگر
کز سخنها تو چه داری دوستر
هوش مصنوعی: یكی از مردم از مجنون پرسید: آیا تو از حرف‌هایت چه چیزی برای ما جذاب‌تر داری؟
گفت من لا دوستر دارم مدام
تاکه جان دارم مرا لا می تمام
هوش مصنوعی: می‌گوید که من دوستانی دارم که همیشه در کنارم هستند و تا وقتی زنده‌ام، به آن‌ها علاقه‌مندم.
گفت تا باشد نعم ای بیخبر
لا تو از بهر چه داری دوستر
هوش مصنوعی: گفت: تا زمانی که نعمت وجود دارد، ای ناآگاه، چرا به خاطر چه چیزی دوستی می‌کنی؟
گفت وقتی کردم از لیلی سؤال
کای رخت خورشید را داده زوال
هوش مصنوعی: گفت وقتی از لیلی پرسیدم که چرا زیبایی‌ات شبیه خورشید رو به افول است.
دوستم داری چنین گفتا که لا
میکشم بر پشتی آن لا بلا
هوش مصنوعی: دوستم گفت که به خاطر تو به سختی‌ها و مشکلاتی که می‌کشم، هیچ اهمیتی نمی‌دهم.
از زفانش تا که لا بشنوده ام
از دل و جان عاشق لا بوده ام
هوش مصنوعی: از زمانی که سخنان او را شنیده‌ام، با تمام وجودم عاشق او شده‌ام.
نیست لایق لاجرم اصلا مرا
یک سخن لا واللّه الا لا مرا
هوش مصنوعی: من لایق سخن گفتن نیستم، بنابراین هیچ حرفی را به خدا قسم نمی‌زنم، مگر اینکه فقط به خودم مربوط باشد.
عشق را جانی بباید آتشین
دوزخی با آتش او همنشین
هوش مصنوعی: برای عشق، نیازی به روحی آتشین است؛ همچون جهنمی که در آتش خود، هم‌نشین می‌شود.
تا دل عشاق افروزنده شد
از تف آتش چنین سوزنده شد
هوش مصنوعی: دل عاشقان به خاطر عشق، از حرارتی مثل آتش سوزان‌تر شده است.
آتش از عشقست در سوز آمده
گرم در عشق دلفروز آمده
هوش مصنوعی: آتش ناشی از عشق است، در حالیکه سوز و گرمای آن به خاطر عشق وجود دارد و این عشق دل را شاداب و روشن کرده است.
جملهٔ ذرات پیدا ونهان
نقطهٔ عشقست در هر دوجهان
هوش مصنوعی: تمامی اجزا و موجودات، چه آشکار و چه نهان، در حقیقت نشانه‌ای از عشق را در خود دارند که در هر دو جهان وجود دارد.