گنجور

بخش ۸ - الحكایة و التمثیل

بر زفان میراند یحیی بن المعاد
کای خداوندان علم و اعتقاد
قصرهاتان هست یکسر قیصری
خانه هاتان کسروی نه حیدری
جامه هاتان جمله خاتونی شده
مرکبانتان جمله قارونی شده
رویهاتان گشته ظلمانی همه
خویهاتان جمله شیطانی همه
هم عروسیهای فرعونی کنید
ماتم گبرانه صد لونی کنید
هم بعادتهای شدادی درید
هم به کبر و نخوت عادی درید
این همه دارید و هم زین بیش نیز
احمدی تان نیست آخر هیچ چیز
روز و شب مشغول رسم و کار و بار
نیستتان با دین احمد هیچ کار

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بر زفان میراند یحیی بن المعاد
کای خداوندان علم و اعتقاد
هوش مصنوعی: این بیت به یحیی بن المعاد اشاره می‌کند و به او به عنوان یک شخص با دانش و عقیده می‌نگرد. در اینجا از او خواسته می‌شود تا کلامش را با قدرت و تاثیر بر زبان جاری کند و به نوعی خداوندان دانش و آرمان‌ها را به یاد آورد. به طور کلی، این متن نوعی تجلیل از علم و اعتقاد است.
قصرهاتان هست یکسر قیصری
خانه هاتان کسروی نه حیدری
هوش مصنوعی: خانه‌های شما همه به سبک قصرهای سلطنتی شبیه است، در حالی که هیچ نشانی از فضایل حیدر (علی) در آن‌ها دیده نمی‌شود.
جامه هاتان جمله خاتونی شده
مرکبانتان جمله قارونی شده
هوش مصنوعی: لباس‌هایتان همه همچون لباس‌های اشرافی شده و مرکب‌هایتان به نعمت‌های فرابسیار و ثروت‌مندانه تبدیل شده‌اند.
رویهاتان گشته ظلمانی همه
خویهاتان جمله شیطانی همه
هوش مصنوعی: شما به دلیل ویژگی‌های ناپسند و رفتارهای نامناسب‌تان، به طوری تاریک و ناپسند تبدیل شده‌اید.
هم عروسیهای فرعونی کنید
ماتم گبرانه صد لونی کنید
هوش مصنوعی: جشن‌های با شکوه و مجلل برگزار کنید، اما در عین حال، برای درد و اندوه و غم‌های قدیمی نیز رنگ و شمایلی تازه بسازید.
هم بعادتهای شدادی درید
هم به کبر و نخوت عادی درید
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که او هم به عادات سخت و طاقت‌فرسا غلبه کرد و هم از ویژگی‌های خودخواهی و فخر فروشی آزاد شد.
این همه دارید و هم زین بیش نیز
احمدی تان نیست آخر هیچ چیز
هوش مصنوعی: شما این همه داشته‌اید و حتی بیشتر از این نیز، اما در نهایت هیچ چیزی ندارید.
روز و شب مشغول رسم و کار و بار
نیستتان با دین احمد هیچ کار
هوش مصنوعی: در طول روز و شب مشغول کارها و وظایف دنیوی هستید، اما هیچ ارتباطی با دین احمد ندارید.