بخش ۲ - الحكایة و التمثیل
آن سگی مرده براه افتاده بود
مرگ دندانش ز هم بگشاده بود
بوی ناخوش زان سگ الحق میدمید
عیسی مریم چو پیش او رسید
همرهی را گفت این سگ آن اوست
و آن سپیدی بین که در دندان اوست
نه بدی نه زشت بوئی دید او
و آن همه زشتی نکوئی دید او
پاک بینی پیشه کن گر بندهٔ
پاک بین گر بندهٔ بینندهٔ
جمله را یک رنگ و یک مقدار بین
مار مهره بین نه مهره ماربین
هم نکوئی هم نکوکاری گزین
مهربانی و وفاداری گزین
گر خدا را میشناسی بنده باش
حق گزار نعمت دارنده باش
نعمت او میخوری در سال و ماه
حق آن نعمت نمیداری نگاه
بخش ۱ - المقالة الرابعة و الثلثون: سالک دل مردهٔ درمان طلببخش ۳ - الحكایة و التمثیل: با رفیقی شب روی فرزانهٔ
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آن سگی مرده براه افتاده بود
مرگ دندانش ز هم بگشاده بود
هوش مصنوعی: سگی که مرده بود به راه افتاده بود و دندانهایش از هم باز شده بودند.
بوی ناخوش زان سگ الحق میدمید
عیسی مریم چو پیش او رسید
هوش مصنوعی: بویی ناخوش از آن سگ به مشام میرسید، وقتی عیسی مریم به نزد او رسید.
همرهی را گفت این سگ آن اوست
و آن سپیدی بین که در دندان اوست
هوش مصنوعی: دوستش گفت: این سگی که میبینی، همان است که او را میشناسم و آن سفیدی که در دندانش دیده میشود، مربوط به خودش است.
نه بدی نه زشت بوئی دید او
و آن همه زشتی نکوئی دید او
هوش مصنوعی: او هیچ گونه بدی یا زشتی را نداشت، بلکه همه زشتیها را در زیبایی دید.
پاک بینی پیشه کن گر بندهٔ
پاک بین گر بندهٔ بینندهٔ
هوش مصنوعی: اگر میخواهی فردی پاک و معصوم باشی، باید خود را از کینه و بدبینی دور کنی و به دنیا با چشمانی روشن و مثبت نگاه کنی.
جمله را یک رنگ و یک مقدار بین
مار مهره بین نه مهره ماربین
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی به هماهنگی و وحدت در میان اشیاء و افراد اشاره دارد. به عبارت دیگر، این پیام را انتقال میدهد که همه چیز باید با یکدیگر همراستا و همخوان باشد و تفاوتها نباید باعث بروز جدایی یا آشفتگی شود. همچنین، بر اهمیت دیدن و درک عمیقتر از آنچه که در سطح ظاهر وجود دارد تأکید میکند.
هم نکوئی هم نکوکاری گزین
مهربانی و وفاداری گزین
هوش مصنوعی: در زندگی، هم زیبا بودن و هم زیبا عمل کردن را انتخاب کن، همچنین مهربانی و وفاداری را برگزین.
گر خدا را میشناسی بنده باش
حق گزار نعمت دارنده باش
هوش مصنوعی: اگر خدا را میشناسی، باید بنده او باشی و شکرگزار نعمتهایی که به تو داده است.
نعمت او میخوری در سال و ماه
حق آن نعمت نمیداری نگاه
هوش مصنوعی: تو هر سال و ماه از نعمتهای او بهرهمند میشوی، اما در مقابل آن نعمتها قدردانی نمیکنی و توجهی به آنها نداری.