بخش ۶ - الحكایة و التمثیل
بود اندر خدمت سلطان کسی
کرده بود او خدمت سلطان بسی
خواندش یک روز شاه حق شناس
گفت کردی خدمت ما بی قیاس
چون تو حاجتمندی و من پادشاه
هرچه میخواهی ازین حضرت بخواه
گفت چون حاضر بوددربار عام
هم وزیر و هم امیر و هم امام
هم بگرد شاه گرد آید سپاه
هم جهانی خلق پیش آید زراه
بر سر آن جمله خلق بیشمار
پیش خویشم خوان و سر در گوشم آر
یک سخن با من بگو چه کژ چه راست
گر همه دشنام باشد آن رواست
تا درین حضرت بدانندم همه
راز دار شاه خوانندم همه
هرچه زان حضرت رسد چه بد چه نیک
بد نباشد این بنتوان گفت لیک
گرچه زیر پای گردی پست او
یادگاری بایدت از دست او
بخش ۵ - الحكایة و التمثیل: بود آن دیوانهٔ از عشق مستبخش ۷ - الحكایة و التمثیل: عاشقی میرفت سوی حج مگر
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بود اندر خدمت سلطان کسی
کرده بود او خدمت سلطان بسی
هوش مصنوعی: شخصی در درگاه سلطان حضور داشت که سالها به او خدمت کرده بود.
خواندش یک روز شاه حق شناس
گفت کردی خدمت ما بی قیاس
هوش مصنوعی: یک روز شاه حقشناس گفت: «تو برای ما خدماتی انجام دادی که هیچکس نمیتواند با آن مقایسه شود.»
چون تو حاجتمندی و من پادشاه
هرچه میخواهی ازین حضرت بخواه
هوش مصنوعی: از آنجا که تو درخواستهایت را داری و من در مقام پادشاه هستم، هر چیزی که خواسته باشی، از این مقام بخواه.
گفت چون حاضر بوددربار عام
هم وزیر و هم امیر و هم امام
هوش مصنوعی: گفته شده که وقتی در بار عام حضور پیدا کرده بودند، هم وزیر، هم امیر و هم امام آنجا بودند.
هم بگرد شاه گرد آید سپاه
هم جهانی خلق پیش آید زراه
هوش مصنوعی: در این متن، اشاره شده است که وقتی فرمانروای بزرگی به گرداگرد خود میچرخد و خود را معرفی میکند، لشکر و همراهان او نیز جمع میشوند و مردم جهان به دنبال او خواهند آمد و به او پاسخ مثبت خواهند داد.
بر سر آن جمله خلق بیشمار
پیش خویشم خوان و سر در گوشم آر
هوش مصنوعی: در میان آن همه مردم که وجود دارند، به من بگو نشانی خودت را بده و در نزدیکیام قرار بگیر.
یک سخن با من بگو چه کژ چه راست
گر همه دشنام باشد آن رواست
هوش مصنوعی: هر چیزی که میخواهی به من بگو، حتی اگر بد باشد یا نادرست، چون هر چه باشد، برای من قابل قبول است.
تا درین حضرت بدانندم همه
راز دار شاه خوانندم همه
هوش مصنوعی: در این مکان مقدس، همه به من به عنوان کسی که تمام اسرار را میداند و در کنار پادشاه است، احترام میگذارند.
هرچه زان حضرت رسد چه بد چه نیک
بد نباشد این بنتوان گفت لیک
هوش مصنوعی: هرچیزی که از آن پاک دامن تحقق پیدا کند، چه خوب و چه بد، هیچکدام بد نیستند و نمیتوان درباره آن چیزی گفت.
گرچه زیر پای گردی پست او
یادگاری بایدت از دست او
هوش مصنوعی: هرچند که او در مقام و منزلت پایین است، اما از او باید یادگاری داشته باشی.